รูปแบบการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาองค์ประกอบ ตัวบ่งชี้ และแนวทางการพัฒนาการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (2) สร้างรูปแบบการพัฒนาการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (3) ศึกษาผลการใช้รูปแบบการการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ (4) ประเมินรูปแบบการการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัยตามขั้นตอนกระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถามเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating Scale) แบบประเมินเป็นมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ และแบบรูบริคสกอร์ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

        ผลการวิจัยพบว่า (1) ทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษา ขั้นพื้นฐาน           มีจำนวน 5 องค์ประกอบ 17 ตัวบ่งชี้ ดังนี้ คือ องค์ประกอบที่ 1 ทักษะทางสังคมและการปรับตัว มี 4 ตัวบ่งชี้ ร่างกาย องค์ประกอบที่ 2 ทำงานร่วมกับผู้อื่นเอื้อเฟื้อแบ่งปัน มี 4 ตัวบ่งชี้ องค์ประกอบที่ 3 ช่วยเหลือตนเองในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน มี 3 องค์ประกอบองค์ประกอบที่ 4 อดทนแก้ปัญหาง่าย ๆ มี 3 ตัวบ่งชี้ องค์ประกอบที่ 5 การสื่อสารความคิดของตนเองให้บุคคลอื่นเข้าใจ มี 3 ตัวบ่งชี้ (2) รูปแบบการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีลักษณะเป็นแผนภูมิโครงสร้างที่สัมพันธ์กันใน 6 องค์ประกอบ คือ (1) หลักการและเหตุผล (2) วัตถุประสงค์ (3) ทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย (4) แนวทางการพัฒนาการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน  มี 7 กิจกรรมขับเคลื่อนและ 1 กิจกรรมสนับสนุน (5) สื่อการเรียนรู้ และ (6) การวัดและประเมินผล และผลการประเมินรูปแบบ การพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความเหมาะสมโดยรวมอยู่ในระดับมาก และมีความเป็นไปได้โดยรวม อยู่ในระดับมาก (3) ผลการใช้รูปแบบการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ก่อนดำเนินการพัฒนาโดยรวมอยู่ในระดับปานกลางและมีผลการประเมินทักษะชีวิตหลังการดำเนินการพัฒนาโดยรวมอยู่ในระดับมาก และนักเรียนมีผลการประเมินทักษะชีวิต เป็นรายกิจกรรม 7 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมเปิดบ้านปรนนิบัติสถานที่, กิจกรรมพิธีเริ่มต้นวันอย่างมีความหมาย, กิจกรรมจิตศึกษาพัฒนาปัญญาภายใน, กิจกรรมสร้างสรรค์งานศิลปะ, กิจกรรมน้อมในกาย, กิจกรรมกายผัสสะและจินตนาการ/กายผัสสะและสุนทรียะ,กิจกรรมจัดกาย จัดใจ โดยมีผลการประเมินอยู่ในระดับดีขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 85.40,87.03, 86.47, 88.34, 88.03, 86.29 และ 86.58 ตามลำดับ (4) ผลการประเมินรูปแบบการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีผลการประเมินโดยรวมรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัย สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยรวมอยู่ในระดับมาก