โรงเรียนทางเลือกกับการพัฒนาชุมชน : กรณีศึกษาโรงเรียนมีชัยพัฒนา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มุ่งอธิบายการศึกษาทางเลือกกรณีโรงเรียนมีชัยพัฒนา โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนมีชัยพัฒนาที่เชื่อมโยงกับชุมชนและการพัฒนาชุมชน ใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนามโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 15 คน ซึ่งมีการกำหนดเงื่อนไขว่าผู้ที่ให้ข้อมูลต้องเป็นบุคคลที่ทราบถึงแนวทางการปฏิบัติงานของโรงเรียนมีชัยพัฒนาและต้องเป็นผู้ร่วมปฏิบัติงานร่วมกับโรงเรียน
ผลการวิจัยพบว่า โรงเรียนมีชัยพัฒนาเป็นโรงเรียนทางเลือกที่มุ่งสร้างความเปลี่ยนแปลงทางสังคมควบคู่กับการเรียนการสอนในรูปแบบผสมผสาน (Hybrids) โดยมีหลักสูตรแกนกลางของรัฐ และหลักสูตรเสริมทักษะชีวิตและอาชีพของผู้เรียน (Life Skill) 3 วิชา ได้แก่ วิชาการเกษตร (Agriculture) วิชาการฝึกเป็นผู้ประกอบการ (Social Entrepreneur) และวิชานักพัฒนาชุมชน (Rural Development) ปัจจุบันหลักสูตรดังกล่าวได้นำมาประยุกต์ใช้กับการพัฒนาชุมชนรอบโรงเรียนผ่านโครงการ “การสร้างความมั่นคงด้านอาหารและรายได้สำหรับผู้สูงอายุโดยร่วมกับนักเรียนและเยาวชน” โดยมุ่งเน้นความมั่นคงทางด้านอาหารและรายได้ผู้สูงอายุ ซึ่งนักเรียนโรงเรียนมีชัยพัฒนาได้นำแนวคิดและนวัตกรรมของโรงเรียนมาใช้เป็นแนวทางการแก้ไขปัญหาด้านรายได้ของผู้สูงอายุด้วยการทำเกษตรการปลูกผักในเข่ง ภายใต้แนวคิดการเกษตรที่ใช้น้ำน้อย ใช้พื้นที่น้อย ใช้แรงน้อย และได้ผลผลิตเร็ว โครงการดังกล่าวสามารถทำให้คนในชุมชนมีอาชีพและรายได้เพิ่มขึ้นจากการเข้าร่วมโครงการ อาจกล่าวได้ว่าโรงเรียนมีชัยพัฒนาสามารถสร้างแนวทางพัฒนาชุมชนแบบยั่งยืนบนฐานการมีส่วนร่วมของชุมชนให้เกิดขึ้นจริงได้
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื่อหาและข้อมูลในบทความ เป็นความรับผิดชอบของผุ้แต่ง
บทความในวารสารเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจัยและนวัตกรรมท้องถิ่น
References
โกวิทย์ พวงงาม. (2562). การจัดการตนเองของชุมชนและท้องถิ่น. นนทบุรี: บริษัท ธรรมสาร จำกัด.
โรงเรียนมีชัยพัฒนา. (2564). โครงการสร้างความมั่นคงด้านอาหารและรายได้สำหรับผู้สูงอายุโดยร่วมกับนักเรียนและเยาวชน. บุรีรัมย์: มูลนิธิมีชัย วีระไวทยะและโรงเรียนมีชัยพัฒนา.
ประทุม อังกูรโรหิต. (2551). ปรัชญาปฏิบัตินิยม: รากฐานปรัชญาการศึกษาในสังคมประชาธิปไตย (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พรใจ ลี่ทองอินทร์. (2559). การศึกษาทางเลือก. สารานุกรม ศึกษาศาสตร์ (Encylopedia of Education), 51, 24-26.
ภควดี แสนหาญชัย, และ คณะ. (2563). การศึกษาการบริหารการศึกษาทางเลือกและการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นแบบองค์รวมฐานวิชาหมอบ้านๆ โดยการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง: กรณีศึกษาโฮมสคูล วัดพระบรมธาตุดอยผาส้ม จังหวัดเชียงใหม่. วารสารบัณฑิตศึกษา, 16(75), 41-45.
มีชัย วีระไวทยะ, และ อิสดอร์ เรโอด์. (2560). แนวคิดการจัดการเรียนการสอนโรงเรียนมีชัยพัฒนา. สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://www.trueplookpanya.com/blog/content/57377/-teaartedu-teaart-teagre--
อุทิศ สมใจ. (2555). การบริหารจัดการการศึกษาทางเลือกในสถานศึกษา จังหวัดขอนแก่น พหุกรณีศึกษา. (วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.
อุบลวรรณ หงส์วิทยากร, และ คณะ. (2554). การศึกษารูปแบบการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมการศึกษาทางเลือก. สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ, กรุงเทพฯ.
Dewey, J. (1938). Experience and Education. Toronto: Collier-MacMillan Canada Ltd.
The Potential by SCB. (2562). โรงเรียนไม้ไผ่ มีชัยพัฒนา: ทุกคาบคือทักษะชีวิต. Retrieved February 24 February 2022, from https://youtu.be/A3W4dFGoWJw?si=O4VwLaIYTI_i_hIO
William W. Biddle, และ Loureide J Biddle. (1965). The community development process : the rediscovery of local initiative. New York: Holt, Rinehart and Winston.