การพัฒนานวัตกรรมการจัดการความรู้หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ : กรณีศึกษาบ้านสายออ หมู่ 1 ตำบลสายออ อำเภอโนนไทย จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการจัดการความรู้หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบเพื่อศึกษาเงื่อนไข/ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ และเพื่อพัฒนานวัตกรรมการจัดการความรู้ของหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ เป็นการวิจัยโดยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสนทนากลุ่ม และแบบสังเกต ในการวิเคราะห์ข้อมูลตามระเบียบวิธีกรณีศึกษา

            ผลการวิจัย พบว่า 1) การศึกษากระบวนการจัดการความรู้หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ มุ่งศึกษาในพื้นที่ หมู่ที่ 1 บ้านสายออ อำเภอโนนไทย จังหวัดนครราชสีมา จำแนกตามกระบวนการจัดการความรู้ จำนวน 5 ประเด็น ได้แก่ การกำหนดความรู้ การแสวงหาและยึดกุมความรู้ การแลกเปลี่ยนความรู้ การจัดเก็บความรู้ และการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ เป็นการศึกษาตามแนวคิดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงผ่านกิจกรรมที่โดดเด่นของชุมชนจำนวน 5 กิจกรรม ได้แก่ 1) ความพอประมาณ ผ่านกิจกรรมการส่งเสริมการปลูกผักสวนครัวในระดับครัวเรือน 2) ความมีเหตุผลผ่านกิจกรรมการจัดเวทีประชาคมระดับหมู่บ้าน 3) การมีภูมิคุ้มกันที่ดี ผ่านกิจกรรมการส่งเสริมการทำบัญชีครัวเรือน 4) การสร้างองค์ความรู้ในชุมชน ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นดั้งเดิมของชุมชน5) การยึดหลักคุณธรรมในชุมชน ผ่านกิจกรรม

ส่งเสริมให้คนในชุมชน ลด ละ เลิก อบายมุข 2) เงื่อนไข/ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จของหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบในครั้งนี้ แบ่งออกเป็น 2 ปัจจัย ได้แก่ (1) ปัจจัยภายในชุมชน ประกอบด้วย วัฒนธรรมของชุมชน ภูมิปัญญาท้องถิ่น ผู้นําชุมชน ระบบเศรษฐกิจของชุมชน ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมของชุมชน และ (2) ปัจจัยภายนอกชุมชน ได้แก่ การส่งเสริมจากหน่วยงานภาครัฐ 3) การพัฒนานวัตกรรมการจัดการความรู้ในรูปแบบของนวัตกรรมระดับกระบวนการด้านการจัดการความรู้ โดยมีการพัฒนาเป็นคู่มือนวัตกรรมกระบวนการจัดการความรู้หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ที่มาพัฒนาภายในการอธิบายด้วยภาษาที่เข้าใจง่าย มีภาพกระบวนการประกอบการดำเนินงาน ซึ่งในมาพัฒนาใน “รูปแบบของ E-BOOK” เพื่อง่ายต่อการเข้าถึง