ความรักและผูกพันกับพื้นที่ของผู้สูงอายุในการดำเนินชีวิตท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของย่านชุมชนเก่า ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่: การวิเคราะห์แนวปรากฏการณ์วิทยาแบบตีความ

Main Article Content

ภัทรานิษฐ์ จิตสำรวย
อารยา ผลธัญญา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาประสบการณ์เกี่ยวกับความรักและผูกพันกับพื้นที่ของผู้สูงอายุในการดำเนินชีวิตท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของย่านชุมชนเก่า ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ วัสดุและวิธีการ การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพแนวปรากฏการณ์วิทยาแบบตีความ เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้างกับผู้เข้าร่วมการวิจัยจำนวน 4 ราย ที่เป็นผู้สูงอายุที่มีการใช้ชีวิตสัมพันธ์กับพัฒนาการเชิงพื้นที่ของย่านการค้าถนนเจริญเมืองและสถานีรถไฟซึ่งได้มาจากการคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันแบบเฉพาะเจาะจงผ่านผู้แนะนำเข้าสู่แหล่งข้อมูลกับการบอกต่อแบบสุ่ม ผลการศึกษา พบ 3 ใจความสำคัญหลัก ได้แก่ 1. ความสุขและการให้คุณค่ากับย่านชุมชนเก่า 2. ความทรงจำที่แจ่มชัดเกี่ยวกับย่านชุมชนเก่า และ 3. การยึดโยงอยู่กับย่านชุมชนเก่า สรุป ผลการวิจัยนี้ทำให้ทราบว่าผู้สูงอายุมีความผูกพันที่ลึกซึ้งกับย่านชุมชนเก่าจากการอาศัยอยู่ในพื้นที่เดิมมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน โดยที่สภาวะนี้มีส่วนเกื้อหนุนการใช้ชีวิตบั้นปลายให้เป็นไปทางบวก ดังนั้นการให้ความสำคัญย่านชุมชนเก่าของผู้สูงอายุและการสูงวัยในถิ่นที่อยู่อาศัยเดิมอาจสามารถส่งเสริมสุขภาพจิตผู้สูงอายุได้

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

Arani, Z. A., Zanjari, N., Delbari, A., Foroughan, M., & Harouni, G. G. (2021). How do Iranian older adults define place attachment? A qualitative study. Health Promotion Perspectives, 11(2),186-193. https://doi.org/10.34172/hpp.2021.23

Arani, A. Z., Zanjari, N., Delbari, A., Foroughan, M., & Harouni, G. G. (2022). Place attachment and aging: A scoping review. Journal of Human Behavior in The Social Environment, 32(5),91-108. https://doi.org/10.1080/10911359.2020.1860852

Assantanchai, P. (2022). Healthy ageing. In A. Editor Muangpaisan, W. (Ed.), Challenges and solutions for healthy ageing (pp. 1-12). Thai Society of Gerontology and Geriatric Medicine. (in Thai).

Black, K., & Dobbs, D. (2015). Community-dwelling older adults’ perspectives on what matters most: Findings from an exploratory Inquiry. Activities Adaptation and Aging Journal, 39(2),133-152. https://doi.org/10.1080/01924788.2015.1025674

Buffel, T., Donder. D. L., Phillipson, C., Witte, D. N., Dury, S., & Verté, D. (2014). Place attachment among older adults living in four communities in Flanders, Belgium. Housing Studies, 29(6), 799-822. https://doi.org/10.1080/02673037.2014.898741

Cook, C., Martin, P., Yearns, M., & Damhorst, M. (2007). Attachment to “place” and coping with losses in changed communities: A paradox for aging adults. Family and Consumer Sciences Research Journal, 35(3), 201-214. https://doi.org/10.1177/1077727X06296794

Cookman, C. (1996). Older people and attachment to things, places, pets, and ideas. The Journal of Nursing Scholarship, 28(3), 227-231. https://doi.org/10.1111/j.15475069.1996.tb00356.x.

Cookman, C. (2005). Attachment in older adulthood: Concept clarification. Journal of Advanced Nursing, 50(5), 528-535. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2005.03435.x

Chiangmai Municipality. (n.d.). www.cmcity.go.th. February 25, 2022, from http://www.cmcity.go.th/list/page/334. (in Thai).

Chiangmai Municipality. (2019, October 1). The elderly population in Chiang Mai municipality. http://www.cmcity.go.th. (in Thai).

Chuengsatiansup, K. (2007, April 11). Aging and life balance health perspective in new paradigm [Symposium]. National Academic Conference on Aging and the 60th Anniversary of the Faculty of Medicine Chulalongkorn University, Thailand. (in Thai).

Cultural and Natural Environment Management Bureau. (n.d.). www. onep.go.th. February 25, 2022, from https://culturalenvi.onep.go.th/post/detail/44. (in Thai).

Department of Older Persons. (2022, 25 February). Elderly in Thailand. https://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/1159

Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute. (2022, 7 November). Report about the elderly in Thailand, 2021(B.E. 2564). https://thaitgri.org/?p=40101 (in Thai).

Institute for Population and Social Eesearch Mahidol University. (2020). Living arrangements of the Thai elderly in urban area to support adequate dwelling and care. https://thainhf.org/wp-content/uploads/2020/11/Final-report-Dr.Sutthida.pdf

Lewis, C., & Buffel, T. (2020). Aging in place and the places of aging: A longitudinal study. Journal of Aging Studies, 54(100870), 1-8. https://doi.org/ 10.1016/j.jaging.2020.100870

National Statistical Office. (2022). The survey of the older persons in Thailand. Statistical Forecasting Division. (in Thai).

Nilsakul, D., & Thungsakul, N. (2017). Sense of place in Ubon Ratchathani old commercial district. Built Environment Inquiry Journal, 16(1), 67-83. (in Thai).

Office of Natural Resources and Environmental Policy and Planning. (2023, 31 January). The old communities in the northern. https://culturalenvi.onep.go.th/post/detail/44. (in Thai).

Parliament. (n.d.). Laws related to the preservation and development of the old city. Retrieved February 25, 2022, from https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/elaw_parcy/ewt_dl_link.php?nid=1709. (in Thai).

Pietkiewicz, I., & Smith, J. A. (2014). A practical guide to using interpretative phenomenological analysis in qualitative research psychology. Czasopismo Psychologiczne Psychological Journal, 20(1),7-14. https://doi.org/10.14691/CPPJ.20.1.7

Shummadtayar, U. & Ongsavangchai, N. (2018). Urbanization and urban context variants of old districts in Chiang Mai. Journal of Environmental Design 5(1),60-87. (in Thai).

Smith, J. A. (2011). Evaluating the contribution of interpretative phenomenological analysis. Health Psychology Review, 5(1),9-27. https://doi.org/10.1080/17437199.2010.510659

Smith, J. A. (2019). Participants and researchers searching for meaning: Conceptual developments for interpretative phenomenological analysis. Qualitative Research in Psychology, 16(2),166-181. https://doi.org/10.1080/14780887.2018.154064

Srichannil, C. (2017). Interpretative phenomenological analysis: A qualitative methodology for psychological research. Journal of Education, 28(3),1-13. (in Thai).

Srichannil, C. (2019). Interpretative phenomenological analysis: Quality criteria. The Journal of Human Sciences, 20(1),189-213. (in Thai).

Stronmen, J., & Sanders, G. (2018). Perceptions of changing communities among Rural elders: Impact on well-being. Activities Adaptation and Aging Journal,42(3), 210-224. https://doi.org/10.1080/01924788.2017.1398033

Suwannarat, S. (2015, 29 December). The future of Chiang Mai: In driving development by civil society. Future urban development. http://www.furd.in.th/cities/thai-cities-reviews/view/6rO9Q1J90jZd. (in Thai).

Sun, Y., Kam, M., Chao, T., He, S., & Msca, S. (2022). The impact of place attachment on well-being for older people in high-density urban environment: A qualitative study. Journal of Aging & Social Policy. 34(1),1-20. https://doi.org/10.1080/08959420.2022.2111168

Wanka, A. (2017). Disengagement as withdrawal from public space: Rethinking the relation between place attachment, place appropriation, and identity-building among older adults. The Gerontologist, 58(1),130-139. https://doi.org/10.1093/geront/gnx081

Weil, J. (2019). Developing the person-place fit measure for older adults: Broadening place domains. The Gerontologist, 60(8), 548-558. https://doi.org/10.1093/geront/gnz112

Wiles, L., Leibing, A., Guberman, N., MSW, Reeve, J., & Allen, R. (2011). The meaning of “aging in place” to older people. The Gerontologist, 52(3),357-366. https://doi.org/10.1093/geront/gnr098

Wiles, J. L., Rolleston, A., Pillai, A., Broad, J., Teh, R., Gott, M., & Kerse, N. (2017). Attachment to place in advanced age: A study of the LiLACS NZ cohort. Social Science & Medicine,185, 27-37. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2017.05.006

Woolrych, R., Sixsmith, J., Duvvuru, J., Portella, A., Fang, M. L., Menezes, D., Henderson, J., Fisher, J., & Lawthom, R. (2021). Cross-national perspectives on aging and place: Implications for age-friendly cities and communities. The Gerontologist, 62(1), 119-129. https://doi.org/10.1093/geront/gnab170

Yodphet, S. (2022). Community resources and family role to promote healthy aging. In W. Muangpaisan (Ed.), Challenges and solutions for healthy ageing (pp. 53-61). Thai Society of Gerontology and Geriatric Medicine. (in Thai).