กระบวนการทาข่าวเชิงสืบสวน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการทาข่าวเชิงสืบสวน และปัญหาอุปสรรคข้อจากัดในกระบวนการทาข่าวเชิงสืบสวน เพื่อที่จะนาเสนอแนวทางการพัฒนากระบวนการทาข่าวเชิงสืบสวน งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เชี่ยวชาญทั้ง 4 กลุ่มคือผู้แทนองค์กรข่าวที่ทาข่าวเชิงสืบสวน ผู้ชานาญการด้านการทาข่าวเชิงสืบสวน นักวิชาการด้านข่าวเชิงสืบสวนหรือการข่าวขั้นสูง และผู้ปฏิบัติงานด้านการทาข่าวเชิงสืบสวน ผลการศึกษาพบว่ากระบวนการทาข่าวเชิงสืบสวนเริ่มจาก ตั้งประเด็นข่าว การหาข้อมูลและแหล่งข่าว การประเมินความเป็นไปได้ของข่าว การเตรียมการและการวางแผน การแสวงหาข้อมูลข่าว การประเมินสถานการณ์ และการรายงานข่าวเชิงสืบสวน โดยนาเสนอใน Platform ต่างๆ ทาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ระหว่างผู้สื่อข่าวและผู้รับสารชัดเจนมากขึ้นในกระบวนการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร ส่วนปัญ หาอุปสรรคข้อจากัดในกระบวนการทาข่าวเชิงสืบสวนพบว่า นักข่าวที่ขาดความรู้รอบด้าน ขาดความชานาญในการหาข้อมูล ขาดการช่วยเหลือด้านกฎหมายและความปลอดภัย รวมทั้งองค์กรข่าวไม่เปิดพื้นที่ให้นักข่าว ทาให้การทาข่าวเชิงสืบสวนไม่ประสบความสาเร็จ ในส่วนของการพัฒนากระบวนการทาข่าวเชิงสืบสวนพบว่า การประยุกต์ใช้กระบวนการรวบรวมข้อมูล Crowd-sourcing นักข่าวพลเมือง Citizen Journalist และวารสารศาสตร์เชิงข้อมูล Database Journalism ในงานข่าวเชิงสืบสวนสามารถช่วยจัดการฐานข้อมูลได้ครบถ้วน และยังช่วยทาให้ข้อมูลจากแหล่งข่าวถูกต้องชัดเจนมากขึ้น