การเมืองภาคประชาชนในประเทศเมียนมาร์: การเคลื่อนไหวทางการเมืองของพระสงฆ์ช่วงอาณานิคม

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเคลื่อนไหวทางการเมืองของพระสงฆ์ที่เกิดขี้นในช่วงอาณานิคม ในประเทศเมียนมาร์ คือ กบฏเกือก (1918) และกบฏซายาซาน (1930-31) ผ่านองค์กร Young Men’s Buddhist Association (YMBA) และ General Council of Burmese Association (GCBA) รูปแบบการศึกษาเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้เอกสารตาราและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ดังกล่าว แนวคิดหลักที่ใช้ในการศึกษา คือ แนวคิดการเมืองภาคประชาชน และการเคลื่อนไหวทางการเมือง ผลการศึกษา พบว่า การเคลื่อนไหวของ “กบฏเกือก” (1918) เกิดจากการรวมกลุ่ม/องค์กร YMBA ของฆราวาสหนุ่มในการส่งเสริมวัฒนธรรมประเพณี ศาสนา และการศึกษา โดยมีพระสงฆ์เข้าร่วมในภายหลัง และประสบความสาเร็จในการต่อต้านคนอังกฤษที่สวมรองเท้าเข้าในพุทธสถาน ได้มีการปรับองค์กรจากเดิมเป็น GCBA เพื่อเป้าหมายทางการเมือง การได้รับอิสรภาพจากการเป็นอาณานิคมของอังกฤษ โดยการเคลื่อนไหวของ “กบฏชาวนา” หรือ “กบฏซายาซาน” (1930-31) ที่ได้แรงกระตุ้นและปลุกระดมโดยพระสงฆ์หัวก้าวหน้า (พระอูอุตะมะ) ที่ใช้แนวคิดอหิงสาของมหาตะมะ คานธี โดยสรุป การเคลื่อนไหวทางการเมืองข้างต้น เป็นบทสะท้อนการเมืองภาคประชาชนที่เกิดขึ้นในการเสริมสร้างความเป็นประชาธิปไตยผ่านการรวมกลุ่มให้ความรู้ความเข้าใจและการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคม เรียกร้องสิทธิของประชาชนในพื้นที่สาธารณะและความเสมอภาคทางการเมือง