การศึกษาเปรียบเทียบบทบาทของผู้ใหญ่บ้านในพื้นที่เทศบาลเมืองต้นเปา กับประธานชุมชนในพื้นที่เทศบาลเมืองแม่โจ้

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาเปรียบเทียบบทบาทของผู้ใหญ่บ้านในพื้นที่เทศบาลเมืองต้นเปากับประธานชุมชนในพื้นที่เทศบาลเมืองแม่โจ้ และ 2) ศึกษาเปรียบเทียบผลการปฏิบัติหน้าที่ของผู้ใหญ่บ้านในพื้นที่เทศบาลเมืองต้นเปากับประธานชุมชนในพื้นที่เทศบาลเมืองแม่โจ้ โดยวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการศึกษาพบว่าผู้ใหญ่บ้านมีบทบาทที่แตกต่างกับประธานชุมชน โดยในด้านอานาจหน้าที่ของผู้ ใหญ่บ้านที่มีกฎหมายตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ.2457 ให้อา นาจในด้านการปกครองและอา นาจในการดูและรักษาความสงบเรียบร้อยไว้ ทาให้เป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ที่มีอานาจในการจับกุมและปราบปราม ต่างจากประธานชุมชนที่อ้างระเบียบเทศบาลเมืองแม่โจ้ ว่าด้วยชุมชนและคณะกรรมการชุมชนเทศบาล แม่โจ้ พ.ศ.2553 ที่ให้ดาเนินการในรูปแบบของคณะกรรมการชุมชนด้านต่างๆทั้งด้านปกครองและรักษาความสงบเรียบร้อย ด้านการสวัสดิการและสังคม ด้านสาธารณสุข ด้านการพัฒนา และด้านการศึกษา ทัง้ นี้ความแตกต่างด้านสายการบังคับบัญชาของผู้นาชุมชนที่แตกต่างกันย่อมส่งผลให้การปฏิบัติงานต่างๆ ที่แตกต่างกันโดยในรูปแบบผู้ใหญ่บ้านจะได้รับการประสานงานด้านข้อมูลข่าวสารจากนายอาเภอ ซึ่งเป็นผู้ได้รับนโยบายจากรัฐบาลมาปฏิบัติ ในพื้นที่โดยตรง แตกต่างจากประธานชุมชนที่ได้รับการประสานข้อมูลจากนายกเทศบาลเมืองแม่โจ้ในเรื่องของนโยบายการดาเนินงานของเทศบาลเมืองแม่โจ้ และการเป็นแหล่งข่าวของทางราชการที่ผู้ใหญ่บ้านมีหน้าที่จะต้องรายงานสถานการณ์เหตุการณ์ต่างๆ ให้นายอา เภอทราบ แตกต่างกับประธานชุมชนที่จะต้องรายงานสถานการณ์และเหตุการณ์ต่างๆ ให้กับนายกเทศมนตรีเมืองแม่โจ้ ตลอดจนบทบาทการเป็นผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงานโดยผู้ใหญ่บ้านสามารถ เป็นเจ้าพนักงานด้วยตนเอง มีหน้าที่ให้การอา นวยความสะดวกแก่ข้าราชการที่จะปฏิบัติงานในพื้นที่ แตกต่างจากประธานชุมชนที่จะมีอานาจเป็นผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงานได้ จะต้องได้รับการร้องขอจากเจ้าพนักงานก่อนเสมอ จึงทาให้ไม่มีอานาจในด้านการจับกุม จึงมีเพียงบทบาทในการร้องขอต่อเจ้าพนักงานตารวจให้ดาเนินการรักษาความสงบเรียบร้อยในชุมชนเท่านั้น โดยสรุปแล้วบทบาทของผู้ใหญ่บ้านเน้นใช้อานาจในการปกครอง ดูแลช่วยเหลือประชาชน ในพื้นที่การเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมาย และใช้อานาจดูแลรักษาความสงบเรียบร้อยภายในหมู่บ้านเป็นหลัก ต่างจากประธานชุมชนที่เน้นด้านการพัฒนาชุมชน ทา หน้าที่เป็นตัวแทนของนายกเทศมนตรีเมืองแม่โจ้ในการรับเรื่องราวต่างๆหรือความต้องการในด้านของการพัฒนาสาธารณูปโภคขัน้ พื้นฐาน ตลอดจนการสร้างสวัสดิการทางสังคมให้กับชุมชน