การปรับนโยบายญี่ปุ่นต่อจีนสถานะใหม่: กรณีการยุติโอดีเอประเภทเงินกู้แก่จีนปี 2005

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการประมวลบทความวิชาการ เอกสาร และข้อมูล เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงนโยบาย ODA ของญี่ปุ่นต่อจีน โดยให้ความสาคัญกับกรณีที่ญี่ปุ่นได้ยุติการให้ ODA ประเภทเงินกู้แก่จีนเมื่อ ค.ศ.2005 โดยที่ ODA เป็นเครื่องมือทางการทูตอย่างหนึ่งของญี่ปุ่นที่ใช้ในการดาเนินความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ และได้ใช้ในการดาเนินความสัมพันธ์กับจีนมาช้านาน ตั้งแต่ ค.ศ. 1979 ญี่ปุ่นได้เริ่มให้ ODA แก่จีน เพื่อสร้างบรรยากาศอันดีในการร่วมมือกันและเป็นการส่งเสริมสนับสนุนธุรกิจของญี่ปุ่นในจีน ซึ่ง ODA ประเภทเงินกู้มีสัดส่วนในปริมาณสูงที่สุดเมื่อเทียบกับความช่วยเหลือประเภทอื่น แต่ใน ค.ศ.2005 ญี่ปุ่นได้ตัดสินใจยกเลิกการให้ ODA ประเภทเงินกู้แก่จีน ด้วยเหตุผลว่าจีนมีการพัฒนาทางเศรษฐกิจที่เพียงพอแล้ว ทั้งนี้ หากพิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างญี่ปุ่นและจีนตั้งแต่ในช่วงปลายทศวรรษ 1990 แล้ว พบว่านอกจากปัจจัยทางเศรษฐกิจที่เป็นตัวผลักดันให้ญี่ปุ่นต้องทบทวนนโยบาย ODA ปัจจัยมิติความมั่นคงและการเมืองภายในก็มีส่วนสาคัญที่ทาให้ญี่ปุ่นต้องยกเลิก ODA ประเภทเงินกู้แก่จีนด้วย