การอนุรักษ์การปลูกข้าวไร่พันธุ์พื้นเมือง พื้นที่ตาบลพลูเถื่อน อาเภอพนม จังหวัดสุราษฏร์ธานี

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมองค์ความรู้เกี่ยวกับเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมของการปลูกข้าวไร่พันธุ์พื้นเมืองพื้นที่ตาบลพลูเถื่อน ซึ่งปัจจุบันมีการปลูกข้าวไร่ที่น้อยมาก เป็นการหาแนวทางในการอนุรักษ์การปลูกข้าวไร่ให้คงอยู่เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นนี้ โดยวิธีเก็บข้อมูลภาคสนามด้วยการวิธีสัมภาษณ์ การสังเกตและภาพถ่ายประกอบ ผลการศึกษาพบว่า ประวัติความเป็นมาของการปลูกข้าวไร่พันธุ์พื้นเมืองในพื้นที่ตาบลพลูเถื่อนไม่ได้มีหลักฐานชัดเจน ข้าวที่นิยมปลูกคือข้าวพันธุ์แดงหยด พันธุ์ดอกพะยอม ข้าวเหนียวน้าผึ้ง และข้าวเหนียวดา การปลูกข้าวอยู่ระหว่างเดือนกันยายน-มีนาคม ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศของแต่ละปี พื้นที่ที่มีการปลูกมากที่สุดคือ หมู่ที่ 1 บ้านเบญจา ขั้นตอนการปลูกมีการใช้เครื่องมือเครื่องใช้ ภูมิปัญญาท้องถิ่นเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น ไม้แทงสัก กระบอกหนาข้าว แกะเก็บข้าว มีความเชื่อเกี่ยวกับการผูกข้าวเพื่อการบูชาพระแม่โพสพ นอกจากปลูกข้าวเพื่อการบริโภคยังมีการจัดตั้งกลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าวจาหน่ายเพื่อเพิ่มรายได้แก่สมาชิกในกลุ่ม การอนุรักษ์ให้มีการปลูกข้าวสืบทอดต่อไปต้องอาศัยคนในชุมชน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการสนับสนุนส่งเสริม