การวิเคราะห์เปรียบเทียบภาพตัวแทนทหารในเพลงมาร์ชประจำหน่วย และเพลงสมัยนิยม

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์เปรียบเทียบภาพตัวแทนของทหารในเพลงมาร์ชประจำหน่วยงานและเพลงสมัยนิยม ข้อมูลในการศึกษา คือ เพลงมาร์ชประจำหน่วยของกองทัพบก กองทัพเรือ และกองทัพอากาศ รวม 67 เพลง และเพลงสมัยนิยมซึ่งเผยแพร่ในเว็บไซต์ยูทูบ (YouTube) จำนวน 40 เพลง โดยวิเคราะห์ข้อมูลจากการประยุกต์ใช้แนวคิดภาพตัวแทน(Representation) แนวคิดชนิดกระบวนการ (Transitivity) และแนวคิดการแสดงผู้กระทำทางสังคม (Social actors) ผลการศึกษาพบว่า ภาพตัวแทนทหารที่ปรากฏร่วมกันในเพลงมาร์ชประจำหน่วยและเพลงสมัยนิยมมี 3 ลักษณะ คือ ผู้ปกป้องประเทศชาติและประชาชน ผู้มีความเข้มแข็ง และผู้เทิดทูนชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และศักดิ์ศรี ภาพตัวแทนทหารที่ปรากฏเฉพาะเพลงมาร์ชประจำหน่วยมี 2 ลักษณะ คือ ผู้ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความชำนาญ และผู้รักองค์กรและพวกพ้อง ส่วนภาพตัวแทนทหารที่ปรากฏเฉพาะเพลงสมัยนิยมมี 3 ลักษณะ คือ ผู้พลัดพรากจากครอบครัวและคนรัก ผู้มีสถานะต้อยต่ำ และผู้ประพฤติมิชอบในอำนาจหน้าที่ ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าเพลงมาร์ชประจำหน่วยมุ่งนำเสนอภาพตัวแทนทหารในเชิงบวกเท่านั้น แต่เพลงสมัยนิยมมีการนำเสนอภาพตัวแทนทหารทั้งในเชิงบวกและเชิงลบ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงกระบวนการช่วงชิงอำนาจผ่านการประกอบสร้างภาพตัวแทนทหารจากฝ่ายกองทัพและฝ่ายประชาชน