บทเพลงกับการสะท้อนภาพลักษณ์ของกัญชานันทนาการในสังคมไทย ในช่วง พ.ศ. 2500 - 2566

Main Article Content

แพรวขนิษฐ์ คำวงษ์

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นบทความวิชาการที่ต้องการนำเสนอความหมายของกัญชาเพื่อนันทนาการในสังคมไทยระหว่าง พ.ศ. 2500-2566 โดยศึกษาจากเอกสารที่เกี่ยวข้องและ
บทเพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับกัญชาโดยใช้แนวคิดการต่อต้านในชีวิตประจำวัน ผลการศึกษาพบว่าวาทกรรมกัญชายาเสพติดที่เป็นชุดความคิดที่ครองอำนาจนำในสังคมไทยได้สร้างภาพลักษณ์ให้กัญชาเป็นยาเสพติดเลวร้าย แต่ผู้ใช้กัญชาเพื่อนันทนาการไม่ได้สยบยอมต่อความหมายดังกล่าวและหาทางช่วงชิงการสร้างความหมายโดยเสนอว่ากัญชาเป็นพืชจรรโลงโลกที่สามารถรักษาโรคและมอบความสุข หลังจากกัญชาถูกปลดออกจากบัญชียาเสพติด
การควบคุมทางกฎหมายได้เบาบางลง กัญชาในความหมายอื่น ๆ  เช่น กัญชาเป็นสัญลักษณ์ของความเท่จึงปรากฏชัดขึ้นหลังจากที่ถูกกดทับจากวาทกรรมกัญชายาเสพติดมายาวนาน




Article Details

บท
บทความวิชาการ

References

เหตุผล! ที่ทำให้ศิลปินดังทำผลงานเอง แบบไม่เซ็นสัญญาค่ายเพลง. (2559). สืบค้น 22 มีนาคม 2566, จาก https://www.sanook.com/music/2383209/

ปีเส้นทางกัญชาไทย แล้ว“ตัวตลก” ก็เป็น“พระเอก”. (2564). สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก https://www.thairath.co.th/news/local/2046612

กรพินธุ์ พัวพันสวัสดิ์. (2561). ประวัติศาสตร์และการเมืองของ "พวกขี้แพ้": การครอบงำ อำนาจ และการต่อต้านในทัศนะของเจมส์ ซี สก็อต. วารสารสังคมศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 38(2), 83-109.

กัญชา : สธ.ออกประกาศให้กัญชาเป็นสมุนไพรควบคุมหลังเปิดกัญชาเสรีครบสัปดาห์.(2556). สืบค้น 21 มีนาคม 2565, จาก https://www.bbc.com/thai/thailand-61825227

แก้มหอม ณ ล้านช้าง. (2565). แม่มดกัญชาสากล. กรุงเทพฯ : Happy Book.

ชัยวัฒน์ บานใจ. (2564). เราจะมีกัญและกัญตลอดไปกับ "กัญชาชน" [ภาวินี นงนวล, ผู้สัมภาษณ์]. Exotic Quixotic. จากhttps://www.exoticquixotic.com/stories/ ganja-chon-highland.

ณ.คอน ลับแล. (2561). น้ำพุ (1984). สืบค้น 14 เมษายน 2566, จาก https://raremeat. blog/น้ำพุ-1984/.

นิพัทธ์พร เพ็งแก้ว. (2561). กัญชากับภูมิปัญญาชาวบ้านไทย. สารคดี. 34(404), 44 – 62.

นิษฐา หรุ่นเกษม. (2564). กัญชาทางการแพทย์และการให้พื้นที่ข่าว: การวิเคราะห์การกรอบความคิดทางสังคมเรื่องกัญชาทางการแพทย์ของสื่อมวลชนไทย. วารสารกฎหมายสุขภาพและสาธารณสุข. 7(2), 289-308.

วิจิตร ประพงษ์. (2563). ตลาดนี่นี้ใครครอง : การต่อรองพื้นที่สิทธิในตลาดของผู้ค้าเร่ไทใหญ่. ใน อานันท์ กาญจนพันธ์. จุดตัดของเรื่องต้องห้ามในพื้นที่ความรู้. (น.41-100). เชียงใหม่: ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัย เชียงใหม่.

ศิวัช นุกูลกิจ. (2563). ปัญหากฎหมายการเปิดเสรีกัญชาของประเทศไทยเปรียบเทียบญี่ปุ่น สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา. วารสารปัญญาปณิธาน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 5(2), 151-160.

สานิตย์ แสงขาม. (2564). มายาคติและความหมายเรื่องพืชกัญชาในสังคมไทย (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยรังสิต.

สานิตย์ แสงขาม และฉัตรวรัญซ์ องคสิงห. (2563). มายาคติและความหมายเรื่องพืชกัญชาในสังคมไทย. นิเทศศาสตรปริทัศน์. 24(3), 193 – 206.

สรวลเฮฮา เล่าเรื่อง "กัญชา" ในประวัติศาสตร์. (2561). สืบค้น 22 มีนาคม 2566, จากhttps://www.voicetv.co.th/read/B1Id7u_9X

หนุ่มช่างสัก พี้กัญชาเมาหลอน ปาดคอตัวดับสยอง. (2557). สืบค้น 20 มีนาคม 2565, จาก https://www.thairath. co.th/news/local/central/442286

หนุ่มเมากัญชา ถือปืนวน-ขู่เผาบ้าน อ้างสูบรักษาอาการป่วย พบปลูกไว้นับร้อยต้น. (2563). สืบค้น 16 เมษายน 2566, จาก https://www.khaosod.co.th/around-thailand/news_4296057

หนุ่มเสพกัญชาคลั่งชักปืนยิงขึ้นฟ้า พยาบาล-คนไข้วิ่งกระเจิง. (2562). สืบค้น 22 มีนาคม 2566, จาก https:// www.one31.net/news/detail/12355

อรสา ปานขาว. (2527). พฤติกรรมการยอมรับสารด้านการป้องกันยาเสพติดทางวิทยุ และโทรทัศน์ของประชาชน ในเขตชุมชนแออัดคลองเตย (วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตร

มหาบัณฑิต). กรุงเทพมหานคร :จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อัครพนธ์ เอี้ยวรัตนวดี. (2562). วาทกรรมกัญชาในสังคมไทย: กัญชายาเสพติดหรือกัญชาทางการแพทย์(วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Pappalardo, A. (2023). A History for The Blunted: How Weed Culture Evolved through HIP-HOP. Retrieved October 21, 2022, from https://www.highs nobiety.com/p/marijuana-hip-hop-culture/

Scott, James. C. (1985). Weapons of the Weak. New Haven, CT: Yale University Press.

______________ (1989). Everyday Forms of Resistance. The Copenhagen Journal of Asian Studies. 4(1), 33-62.

______________ (1990). Domination and the Arts of Resistance: Hidden Transcripts. New Haven, CT: Yale University Press.

คาราบาว (2525). กัญชา [เพลง]. แป๊ะขายขวด. พีค็อกสเตอริโอ.

ดิ อินโนเซ้นท์ (2525). ควันสีขาว [เพลง]. อยู่หอ. นิธิทัศน์ โปรโมชั่น.

เนื้อกับหนัง (2527). ฆาตะกัญชา [เพลง]. ฆาตกัญชา. ออนป้า มิวสิค.

มานพน้อย ๒๕๖๐. (2561, พฤศจิกายน 27). บ้านยายหอม - คำรณ สัมบุญณานนท์. [YouTube VDO]. https:// www.youtube.com/watch?v=Z2q6e1tRwJE

ยิญชัย ปาหณัณ. (2557, มิถุนายน 18). มนต์กัญชา : ยิญชัย ปาหณัณ. [YouTube VDO]. https://www.youtube. com/watch?v=-4Q0rPiAUMw

รวมฮิต ตลับทอง. (2564, เมษายน 3). คนบ้ากัญชา - คํารณ สัมบุญณานนท์ [Official Audio] | รวมฮิตตลับทอง.[YouTube VDO]. https://www.youtube.com/ watch?v=pq5V2bvh5kI

สุทธิพร พรบริสุทธิ์. (2561, กุมภาพันธ์ 2). เสพติด – สันติภาพ. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v=xOTpVnisG0I

Bird Redstar. (2556, มีนาคม 18). คำรณ สัมบุณณานนท์ - กระท่อมกัญชา. [YouTube VDO]. https://www. youtube.com/watch?v=0Vb6Op4ET3M

CODEINE420 Official Channel. (2560, พฤษภาคม 29). สายเขียว - Twin T feat. Codeine420[Westtown] (Audio). [YouTube VDO]. https://www.youtube. com/watch?v=s2DHP3AmzLk

Hype Train. (2565, ตุลาคม 20). OG BOBBY - BONG Feat. VannDa (Prod. by NINO) OFFICIAL MV. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/ watch?v=5ykFSOdqSC4

Job2do [Official Live & MV]. (2567, กันยายน 23). ยากัญชา - JOB2DO (จ็อบ บรรจบ) Official mv. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/ watch?v=4jXvzktZWIE

Juu4e. (2558, มกราคม 24). 4E RASTAFARI present HELLO. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v=q21CZRd-_s0

K.aglet. (2566, ธันวาคม 30). [Acoustic Version] K.AGLET - ALL I NEED feat. DIAMOND MQT. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v= 3kxur_BgMus

Mindset Mob. (2566, มิถุนายน 11). ทรงแบด - Jigsaw Story x POKMINDSET [Official MV]. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v= f7yYUYQQ87g

Navy2310. (2555, ตุลาคม 10). ไวพจน์ เพชรสุพรรณ - บ้องกัญชา. [YouTube VDO]. https://www.youtube. com/watch?v=QcSSN1IVxHQ

Pockpackz. (2554, มกราคม 24). หอม – Rastafari. [YouTube VDO]. https://www. youtube.com/watch?v =fUKI97lmOYs

SRIRAJAH ROCKERS. (2560, สิงหาคม 1). SRIRAJAH ROCKERS - GANJA [กัญชา] (Official Video) ครั้งที่ 2. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/ watch?v=Bcieg9VsU_Y

Supachok Yangjit. (2560, พฤษภาคม 24). อยากกินรัก กังวาลไพร ลูกเพชร. [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v=981HC4fj7FE

Youngohm. (2565, ธันวาคม 22). YOUNGOHM - I JUST WANNA BE FREE (Official Video). [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v= _q65W0sceOY

__________ (2566, มกราคม 25). YOUNGOHM - สกัดดาวรุ่ง ft. BOZO (Official Audio). [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v= 2WPQ9UUdHBA

Saran. (2566, กันยายน 1). SARAN - คนเซอร์ๆ feat. DXRIW (Official MV). [YouTube VDO]. https://www.youtube.com/watch?v=wSr0SYW3DPM