ความเปลี่ยนแปลงของสื่อสตรีมมิ่งในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทย: มุมมองจากกลุ่มผู้สร้าง และผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์มิติความเปลี่ยนแปลงของสื่อสตรีมมิ่งในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทยจากทัศนะของกลุ่มผู้สร้างและกลุ่มผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในปี 2564 ระเบียบวิธีวิจัยประกอบไปด้วย 1) การวิจัยเอกสาร (Documentary Research) อันได้แก่ การวิเคราะห์กฎหมายและนโยบาย และการวิเคราะห์แบบจำลองห่วงโซ่คุณค่าในกิจการภาพยนตร์ และ 2) การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-Depth Interview) ตามลำดับ ผลการศึกษาเผยให้เห็นว่า ได้เกิดความเปลี่ยนแปลงขึ้นกับมาตรฐานการผลิตภาพยนตร์ซึ่งรับอิทธิพลจากประเทศตะวันตก มีการผสานระหว่างความเป็นสากลกับเอกลักษณ์ของความเป็นท้องถิ่น เกิดวิธีคิดแบบผู้ชมเป็นศูนย์กลาง ทำให้มีทั้งการผลิตซ้ำความต้องการเดิม ๆ ของผู้ชมกลุ่มใหญ่ และการสร้างความหลากหลายจากข้อมูลที่ค้นพบจากผู้ชมกลุ่มใหม่ ทั้งนี้ ความเปลี่ยนแปลงจากสื่อสตรีมมิ่งจะทำให้เกิดความต้องการบุคลากรในหน่วยผลิตมากขึ้น ส่วนการจัดฉายจะมีผลกระทบเนื่องจากผู้คนเคยชินกับการรับชมเนื้อหาดั้งเดิมและใหม่ (Original Content) จากช่องทางสตรีมมิ่งแทนที่จะเป็นโรงภาพยนตร์ เมื่อพิจารณาแบบมหภาค ผู้ให้บริการสตรีมมิ่งในระดับนานาชาติ จะส่งอิทธิพลต่อกลุ่มผู้ผลิตและผู้เกี่ยวข้องในไทย โดยฝ่ายไทยต้องปรับวิธีการทำงานและการคิดสร้างสรรค์ให้เข้ากับแนวทางธุรกิจของแพลตฟอร์ม แต่ในขณะเดียวกัน ก็ยังมองได้แบบจุลภาค โดยแพลตฟอร์มระดับสากลมีการปรับตัวให้เข้ากับเงื่อนไขของท้องถิ่น และสอดคล้องกับรสนิยมผู้ชมและเงื่อนไขการทำงานตามแต่วัฒนธรรมด้วย