Khuen Khao Phao Khao Lam : Dynamics and Role of Khao Lam merit-making in Contemporary Thai Society

Main Article Content

Chonticha Nisaisat

Abstract

This article investigated the Khuen Khao Phao Khao Lam tradition, focusing on its dynamics and the role of Khao Lam merit-making tradition within the context of contemporary Thai society. Field research was conducted from 2022 to 2023 in the Nong Naen community, Phanom Sarakham district, and the Hua Samrong community, Plaeng Yao district, both in Chachoengsao province. The study employed theories of creative folklore and functionalism as its analytical framework. The study found that the Lao Wiang "Khuen Khao Phao Khao Lam" tradition took place on the full moon day of the third lunar month, which was Makha Bucha Day. The purposes of this tradition were to make merit by offering Khao Lam (sticky rice roasted in bamboo) to Buddhist monks and to glide the replica of the Buddha's footprint at the top of Dong Yang Mountain. This tradition spread to the Khmer community in Hua Samrong, which was located on the path to Dong Yang Mountain. Subsequently, state agencies became involved in organizing the tradition, incorporating performances and transforming it into a festival to promote tourism, and it assumed a new role as a tradition promoting tourism during Makha Bucha Day in Chachoengsao province.

Article Details

Section
Research Articles

References

ชำนาญ สรวมศิริ, สมเกียรติ ใหม่เอี่ยม, ทองคำ สรวมศิริ, จำเนียร โคตน, ไพศาล สวนมะลิ, ฉันทนา สระบุรินทร์, มลทการ เก้ากิจวิไล. (2549). การศึกษาประวัติศาสตร์ชุมชนเพื่อสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนาและฟื้นฟูวิถีชีวิตชาวหัวสำโรง ตำบลหัวสำโรง อำเภอแปลงยาว จังหวัดฉะเชิงเทรา. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ฝ่ายวิจัยเพื่อท้องถิ่น.

ธวัช ปุณโณทก. (2542). บุญข้าวจี่.ใน สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคอีสาน เล่ม 2.

(น. 503-505). กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์.

นรินทร์ เจริญพันธ์ และสุธี วังเตือย. (2560). การพัฒนาผลิตภัณฑ์ข้าวหลามเพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตผลเกษตรท้องถิ่นในพื้นที่จังหวัดสระแก้ว. วารสารเทคโนโลยีการอาหาร มหาวิทยาลัยสยาม. 12(1), 48-58.

นารี สาริกะภูติ. (2528). วัฒนธรรมพื้นบ้านของฉะเชิงเทรา. ฉะเชิงเทรา: วิทยาลัยครูฉะเชิงเทรา.

___________. (2536). วัฒนธรรมพื้นบ้านของชาวไทยเชื้อสายเขมรบ้านหัวสำโรง สระสองตอน และดงยาง. ใน เพ็ญศรี ดุ๊ก (บรรณาธิการ). วัฒนธรรมพื้นบ้าน: คติความเชื่อ. (น.690-737). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ปรานี วงษ์เทศ. (2548). ประเพณี 12 เดือนในประวัติศาสตร์สังคมวัฒนธรรมเพื่อความอยู่รอดของคน. กรุงเทพฯ: มติชน.

ปรารถนา แซ่อึ๊ง. (2556). การตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของกลุ่มชาติพันธุ์ลาวในภาคตะวันออก: พลวัตในบริบทสังคมไทย (วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

พงษ์สันติ์ ตันหยง, ณัชชา ศิรินธนาธร และวิศิษฐ์ ฤทธิบุญไชย. (2558). แนวทางการพัฒนาธุรกิจข้าวหลามเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวจังหวัดนครปฐม. วารสารดุษฎีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์ (ฉบับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). 5(3), 128-146.

พนม ลิ้มอารีย์. (2529). กลุ่มสัมพันธ์ (พิมพ์ครั้งที่ 3). มหาสารคาม: ปรีดาออฟเซทการพิมพ์.

พลกฤษณ์ วสีวิวัฒน์. (2563). พลวัตของคติชนเกี่ยวกับพระบรมธาตุเจดีย์ วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราชในสังคมไทยร่วมสมัย (วิทยานิพนธ์อักษร

ศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วัชราภรณ์ ดิษฐป้าน. 2557. พระอุปคุต: การสืบทอดและการผลิตซ้ำความเชื่อ ตำนานและพิธีกรรมในสังคมไทยปัจจุบัน (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศิราพร ณ ถลาง. (2562). “คติชนสร้างสรรค์”: บทสังเคราะห์และทฤษฎี. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.

สุภาวดี เชื้อพราหมณ์. (2556). พลวัตวิถีชีวิตพื้นถิ่นของชุมชนและเรือนในลุ่มทะเลสาบสงขลา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

หลิน หยูเจีย. (2555). การสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น: กรณีศึกษาการทำข้าวหลามหนองมน เทศบาลเมืองแสนสุข จังหวัดชลบุรี (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

เอกวิทย์ ณ ถลาง. (2532). การสืบทอดและปรับปรนวัฒนธรรมให้สมสมัย. ใน สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ (บรรณาธิการ). สู่โฉมหน้าใหม่ของวัฒนธรรมกับการพัฒนา. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง.

การสัมภาษณ์

ฉันทนา สระบุรินทร์. (2566, 13 กันยายน). สัมภาษณ์.

ณรงค์ นิยมสุข. (2566, 8 กันยายน). สัมภาษณ์.

วงค์เดือน ทิมทอง. (2566, 13 กันยายน). สัมภาษณ์.