การรู้เท่าทันสื่อของเยาวชนในจังหวัดสกลนคร

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทักษะการรู้เท่าทันสื่อ และความเป็นพลเมืองดิจิทัลของเยาวชนในจังหวัดสกลนคร โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการสนทนากลุ่มย่อย (Focus Group) มีการสุ่มตัวอย่าง แบบเจาะจง (Purposive Sampling) เลือกตัวแทนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 - 6 ที่เข้าร่วมกิจกรรมเป็นผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 129 คน มีการแบ่งกลุ่มย่อยออกเป็น 19 กลุ่ม กลุ่มละ 12 คน ผลการวิจัยพบว่า ผู้ให้ข้อมูลหลักมีความรู้ ความเข้าใจ สามารถเข้าถึงสื่อได้หลากหลาย โดยการวิเคราะห์เปรียบเทียบเนื้อหา ใช้เหตุและผลเป็นพื้นฐานของการตีความหมาย เข้าใจกระบวนการผลิต สามารถอธิบายสิ่งที่ปรากฏบนสื่อได้ว่า เป็นการประกอบสร้างเพื่อให้เป็นสารที่สมบูรณ์ การนำข้อมูลไปแชร์ต้องมีการวิเคราะห์ หรือตรวจเช็คข้อมูลให้ดีก่อนที่จะแชร์ข้อมูลนั้น ต้องไม่ตกเป็นเหยื่อของสื่อหรือกลุ่มคนที่ไม่หวังดี โดยผู้ให้ข้อมูลหลักมีการใช้สื่อออนไลน์เป็นช่องทางในการสื่อสาร เพราะมองว่าสนับสนุนให้กล้าแสดงความคิดเห็น อีกทั้งสามารถตอบสนองความต้องการในรูปแบบการเรียนรู้ที่หลากหลาย โดยบุคคลที่มีความคิดเห็นแตกต่างสามารถแสดงความคิดเห็นต่อสาธารณะได้ แต่การได้มาซึ่งสิทธิเสรีภาพในการสื่อสารอาจนำไปสู่การคุกคามต่อสิทธิส่วนบุคคล รวมทั้งการสื่อสารอื่นที่เป็นความผิดตามกฎหมายหรือการฉ้อโกงออนไลน์ นอกจากนี้ยังมีการสื่อสารที่ไม่เหมาะสมทางสื่อใหม่ ส่งผลต่อให้เกิดภาษาที่วิบัติหรือการใช้คำพูดที่หยาบคายขาดวุฒิภาวะในการแสดงความคิดเห็น ผู้ผลิตต้องรับผิดชอบในเรื่องที่ผลิต ควรใช้มาตรฐานจริยธรรมของสื่อดั้งเดิมมาใช้กับแพลตฟอร์มออนไลน์ด้วย