การจัดการเรียนรู้อย่างมีความหมายตามสมรรถนะสำคัญของหลักสูตร สู่ทักษะในศตวรรษที่ 21 ของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวทางการจัดการเรียนรู้อย่างมีความหมายตามสมรรถนะสำคัญของหลักสูตรสู่ทักษะในศตวรรษที่ 21 ของผู้เรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยเฉพาะระดับประถมศึกษาที่ต้องการพัฒนาทั้งด้านความรู้ (Knowledge) ทักษะ/กระบวนการ (Skill/Process) และคุณลักษณะ (Attributes) ได้เหมาะสมตามวัย ที่เชื่อมโยงสู่การพัฒนาทักษะในศตวรรษที่ 21 อันก่อให้เกิดสมรรถนะสำคัญของผู้เรียนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามมา ผู้เรียนจะพัฒนาตนให้อยู่ในสังคมโลกอย่างรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงและดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุข โดยสถานศึกษาจะต้องเป็นผู้จัดการเรียนรู้ให้ผู้เรียนมีความรู้ตามระดับชั้นตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ผ่านกระบวนการจัดการเรียนรู้สู่ชั้นเรียนแบบผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติจริงด้วยตนเองและสรุปองค์ความรู้ได้
(Active learning) มีการทำงานแบบร่วมมือกับกลุ่มเพื่อน (Collaborative learning) โดยคาดหวังว่าถ้าผู้สอนจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน (Standard Based-Curriculum) ซึ่งเป็นหลักสูตรอิงมาตรฐานฉบับปัจจุบันอย่างแท้จริงแล้ว ก็จะส่งผลให้ผู้เรียนทุกคนมีคุณภาพตามมาตรฐานที่กำหนดไว้ในหลักสูตร จากบทความนี้จึงนำเสนอแนวทางการจัดการเรียนรู้ ไว้ 4 ประการ ดังนี้ 1) ผู้สอนจะต้องมีความตระหนักและให้ความสำคัญกับการวิเคราะห์หลักสูตร 2) สามารถวิเคราะห์ตัวชี้วัดแต่ละตัว โดยแยกแยะคำสำคัญที่บ่งบอกว่าเป็นจุดประสงค์การเรียนรู้ด้านใดบ้าง ได้แก่ ด้านความรู้ ด้านทักษะหรือกระบวนการ และด้านคุณลักษณะ 3) สามารถเชื่อมโยงว่าทักษะ/กระบวนการที่ได้จะนำสู่สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนด้านใดก็ให้เลือกด้านนั้น 4) ออกแบบ
การจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับ ที่มีองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ 4.1) การกำหนดเป้าหมายการเรียนรู้ ที่มีมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดเป็นสำคัญ 4.2) การออกแบบการจัดการเรียนรู้ ที่เน้นแบบ Active learning สมรรถนะ และเชื่อมโยงสู่ทักษะในศตวรรษที่ 21 เป็นสำคัญ และ 4.3) การออกแบบการวัดและประเมินผล ที่เน้นภาระงาน/ชิ้นงาน ตามเป้าหมายการเรียนรู้ที่กำหนดเป็นสำคัญ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2546). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 พร้อมกฎกระทรวงที่เกี่ยงข้องและพระราชบัญญัติการศึกษาภาคบังคับ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์ (ร.ส.พ.).พิมพันธ์ เตชะคุปต์ และพเยาว์ ยินดีสุข. (2551). การเรียนรู้เพื่อความเข้าใจในกระบวนการออกแบบแบบย้อนกลับ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์ราชวิถีวิทยาลัย.
วรรณดี สุทธินรากร และคณะ. (2564). การพัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะและการจัดการเรียนรู้อย่างมีความหมาย. กรุงเทพมหานคร: บริษัทภาพพิมพ์ จำกัด.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2552). ตัวชี้วัดและมาตรฐานการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2552). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2566). ร่วมประชุมสื่อสารสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับตัวชี้วัดระหว่างทางและตัวชี้วัดปลายทาง ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และแนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตัวชี้วัดระหว่างทางและ. เรียกใช้เมื่อ 4 สิงหาคม 2566 จาก https://drive.google.com/drive/u/0/folders/1xtYd_nf2Ds823YHyprdWbL31YjRD_Ke
สำนักทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2566). สอบถามค่าสถิติพื้นฐานทั่วประเทศ(ทุกระดับ). เรียกใช้เมื่อ 27 ตุลาคม 2566 จาก https://niets.or.th/th/catalog/view/2989
Anderson, L. W. & Krathwohl, D. R. (2001). A taxonomy for learning teaching and assessing: revision of Bloom’s taxonomy of educational objectives. New York: Longman.
Bloom, B. S. . (1956). Taxonomy of educational objectives: Classification of educational goals. Handbook 1: Cognitive domain. New York: Longman.
Tyler, W. (1950). Basic Principles of curriculum and Instruction. Chicago: University of Chicago Press.
Wiggins, G. & McTighe J. (2006). Understanding by Design (2rd ed.). U.S.A.: Association for Supervision and Curriculum Development (ASCD) publications.