การพัฒนาศักยภาพด้านเทคโนโลยีการออกแบบลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ ของชุมชนตำบลสันมะค่า อำเภอป่าแดด จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาศักยภาพด้านเทคโนโลยีการออกแบบลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ของชุมชนตำบลสันมะค่า อำเภอป่าแดด จังหวัดเชียงราย โดยทำการศึกษาจากสมาชิกกลุ่มทอผ้าของชุมชนบ้านวังผา และบ้านวังศิลา จำนวน 46 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แนวการสัมภาษณ์ ประเด็นการสนทนากลุ่ม แบบสังเกต และการอบรมเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการสรุปประเด็นเนื้อหาเป็นหมวดหมู่และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1) จากเดิมการเก็บลวดลายผ้า การลอกลวดลายผ้า และการออกแบบลวดลายผ้าโดยใช้วิธีการจดจำสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น 2) การใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูปเพื่อจัดเก็บลวดลายผ้า การคัดลอกลวดลายผ้า และออกแบบลวดลายผ้าโดยสมาชิกกลุ่มทอผ้าร่วมออกแบบลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ที่มีความสวยงามและแปลกใหม่ ส่งผลให้กลุ่มทอผ้าไหมสามารถเก็บลวดลายผ้าไหมได้มากขึ้น สะดวกต่อการนำมาใช้ในการทอ และ 3) การฝึกปฏิบัติใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป ส่งผลให้กลุ่มทอผ้าไหมสามารถพัฒนาลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ขึ้นใหม่จำนวน 2 ลวดลาย คือ ลายโคมขอล้านนา และ ลายมัดหมี่หงส์ดำ