เงื่อนไขที่เสริมสร้างอัตลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมของชาวไทยเชื้อสายจีน เมืองสุไหงโกลก

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเงื่อนไขที่เสริมสร้างอัตลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมของชาวไทยเชื้อสายจีน เมืองสุไหงโกลก มุ่งแสวงหาความจริงด้วยกระบวนทัศน์แนวปรากฏการณ์วิทยา โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารและภาคสนาม โดยการสังเกตและสัมภาษณ์เชิงลึก ผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ กลุ่มคนไทยเชื้อสายจีนที่มีภูมิลำเนาเดิมอยู่ในเมืองสุไหงโกลกไม่น้อยกว่า 10 ปี จำนวน 16 คน ประธานสมาคมจีน 4 คน และกลุ่มคนอื่นๆ ที่ไม่ใช่เชื้อสายจีนและสามารถให้ทัศนะเกี่ยวกับการเสริมสร้างศิลปวัฒนธรรมจีนหรือผลักดันให้เกิดการธำรงอัตลักษณ์ความเป็นจีน จำนวน 10 คน รวมทั้งหมด 30 คน

ผลการวิจัยพบว่าเงื่อนไขที่เสริมสร้างอัตลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมของชาวไทยเชื้อสายจีน เมืองสุไหงโกลก สามารถแบ่งออกเป็น 2 เงื่อนไข ได้แก่ เงื่อนไขภายในและเงื่อนไขภายนอก โดย 1) เงื่อนไขภายใน ได้แก่ ความภูมิใจในความเป็นจีน เช่น ภูมิใจในภาษาจีน ความเชื่อความศรัทธาต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เช่น ความเชื่อความศรัทธาต่อเจ้าแม่โต๊ะโมะ และความชอบส่วนบุคคล เช่น ความชื่นชอบในภาษาจีน และ 2) เงื่อนไขภายนอก ได้แก่ การสนับสนุนจากครอบครัว เช่น การสนับสนุนให้ลูกหลานเรียนภาษาจีน ความหลากหลายทางวัฒนธรรม เช่น ความอยู่ทามกลางสังคมพหุวัฒนธรรม เหตุการณ์ความไม่สงบ เช่น การรวมกลุ่มเพื่อสร้างความเข้มแข็ง และสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 เช่น การปรับเปลี่ยนรูปแบบการใช้ชีวิตเพื่อความอยู่รอด เป็นต้น ทั้งนี้การพิจารณาถึงเงื่อนไขของการเสริมสร้างอัตลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมจีนจากทั้งภายในและภายนอกควบคู่กัน ไม่เพียงมีส่วนช่วยให้เกิดความเข้าใจในบริบทความเป็นคนเชื้อสายจีนภายใต้พื้นที่เมืองสุไหงโกลกมากขึ้น แต่ยังนำไปสู่การหาแนวทางในการเสริมสร้างอัตลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมของชาวไทยเชื้อสายจีนร่วมกันได้อย่างรอบด้าน