กลวิธีทางภาษาที่สื่อภาพแทนผู้ป่วยโรคซึมเศร้าในหนังสือพิมพ์รายวันภาษาไทย

Main Article Content

นพวรรณ เมืองแก้ว
เชิดชัย อุดมพันธ์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาในการสื่อภาพแทนผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่ปรากฏในหนังสือพิมพ์รายวันภาษาไทย จำนวน 3 ฉบับ ได้แก่ ไทยรัฐ เดลินิวส์ และคมชัดลึก ตั้งแต่เดือนมกราคม – ธันวาคม 2563 โดยเก็บข้อมูลที่เป็นข่าวหรือคอลัมน์ทุกประเภทที่มีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า จำนวนทั้งสิ้น 100 ชิ้น ผลการวิจัยพบกลวิธีทางภาษาที่สื่อภาพแทนผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ได้แก่ 1) การใช้คำ/กลุ่มคำ 2) การใช้อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ 3) การใช้สหบท/การอ้างถึง 4) การใช้ตัวเลข/สถิติ และ 5) การใช้สำนวนนอกจากนี้ ภาพแทนผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่ปรากฏในหนังสือพิมพ์พบทั้งหมด 10 ภาพแทน สามารถแบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ 1 ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าในแง่ลักษณะและอุปนิสัย ประกอบด้วย 1) ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าไม่สู้/อ่อนแอ 2) ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าผิดปกติ 3) ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าควบคุมตัวเองไม่ได้ และ 4) โรคซึมเศร้าเกิดได้กับทุกคน กลุ่มที่ 2 ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าในแง่การรักษาเยียวยา ประกอบด้วย 1) ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าหายได้แต่ต้องเชื่อฟังแพทย์ 2) ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าต้องอยู่กับคนที่เข้าใจ และ 3) ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าต้องช่วยเหลือตัวเองถึงจะหายจากโรค และกลุ่มที่ 3 ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าในแง่ความเกี่ยวข้องกับสังคม ประกอบด้วย 1) โรคซึมเศร้ามีความรุนแรง 2) โรคซึมเศร้าเป็นภัยร้าย และ 3) ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าถูกกระทำจากผู้อื่น

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

ชนกพร พัวพัฒนกุล. (2556). ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับอุดมการณ์ในวาทกรรมการพยากรณ์ดวงชะตา:

การวิเคราะห์วาทกรรมเชิงวิพากษ์. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธีระยุทธ สุริยะ. (2554). ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับภาพตัวแทนของนักโทษประหารและการประหารชีวิตในหนังสือพิมพ์รายวันไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เสนาะ เจริญพร. (2548). ผู้หญิงกับสังคมในวรรณกรรมไทยยุคฟองสบู่. กรุงเทพฯ: มติชน.

สุทธานันท์ ชุนแจ่ม, โสภิณ แสงอ่อน และทัศนา ทวีคูณ. (2554). การสำรวจงานวิจัยที่เกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าในประเทศไทย. รามาธิบดีพยาบาลสาร, 17(3), 412-429.

อธิชาติ โรจนะหัสดิน และจันทิมา อังคพณิชกิจ. (2564). สถานการณ์ภาวะซึมเศร้าของนักศึกษามหาวิทยาลัยไทย. วารสารเทคโนโลยีสุรนารี, 15(1), 61-86.

จันทิมา อังคพณิชกิจ, อธิชาติ โรจนะหัสดิน และทรงพล อินทเศียร. (2563). ภาษา การสื่อสาร และโรคซึมเศร้า การสำรวจเบื้องต้นเพื่อความเข้าใจโรคซึมเศร้าและผู้มีภาวะซึมเศร้าในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: อมรินทร์

พริ้นติ้ง จำกัด

ศิระวัสฐ์ กาวิละนันท์. (2564). องค์ประกอบการสื่อสารและกลวิธีทางภาษาเพื่อแสดงความคิดเห็นในเพจโรคซึมเศร้า: การศึกษาตามแนวปริจเฉทวิเคราะห์และวัจนปฏิบัติศาสตร์. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 10(1), 224-247.