คุณธรรมพลเมืองในบริบทท้องถิ่นภาคใต้จากมรดกภูมิปัญญาหนังตะลุง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์คุณธรรมของบุคคลและสังเคราะห์คุณธรรมของพลเมืองในบริบทท้องถิ่นภาคใต้จากตัวบทหนังตะลุง ระเบียบวิธีการวิจัยเน้นการวิจัยเชิงเอกสาร โดยเก็บรวบรวมข้อมูลตัวบทหนังตะลุงจำนวน 32 เรื่อง วิธีการศึกษาใช้แนวสหวิทยาการ คือนำแนวคิดคุณธรรมและคุณธรรมพลเมืองเป็นแนวทางในการวิเคราะห์ และตีความจากตัวบทหนังตะลุง ผลการศึกษาพบว่า คุณธรรมของบุคคลที่สะท้อนจากตัวบทหนังตะลุง จำนวน 21ประการ สอดรับกับคุณลักษณะตามกรอบคิดคุณธรรมพลเมืองจำนวน 15 ประการ ได้แก่ 1)ความซื่อสัตย์ 2)ความกล้าหาญ 3)ความรับผิดชอบ 4)ความอ่อนน้อมถ่อมตน มีสัมมาคารวะ และมีความสุภาพ 5)การมีน้ำใจช่วยเหลือแบ่งปัน 6)ความอดทนอดกลั้น 7)ความเที่ยงธรรม  8)การรู้จักเหตุรู้จักผล 9)การให้เกียรติผู้อื่น 10)การรู้จักตนเองรู้จักประมาณตน 11)การมีวินัยในตนเอง 12)การตั้งอยู่ในศีลธรรม 13)รักความสงบ รักสันติ 14)ความสามัคคีเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันและ 15)การทำเพื่อประโยชน์ส่วนรวมสำหรับคุณธรรมของบุคคลที่เป็นรากฐานการพัฒนาไปสู่คุณธรรมพลเมือง มี 6ประการ คือ 1)การเสียสละเพื่อผู้อื่น 2)การรักษาสัจจะ 3)ความขยันหมั่นเพียร 4)ความกตัญญู 5)ความประหยัด และ 6)การเลือกคบมิตรที่ดีส่วนคุณธรรมของพลเมืองที่ต้องพัฒนามีอย่างน้อย3 ประการ คือ 1)การเป็นพลเมืองที่เชื่อฟังกฎหมาย 2)การเคารพในความหลากหลายการมีขันติธรรมต่อความหลากหลายทางวัฒนธรรมความเคารพต่อวิถีชีวิตที่แตกต่างและการยกย่องวัฒนธรรมร่วม และ 3)การส่งเสริมความเท่าเทียมทางเพศระหว่างเพศหญิงและเพศชาย