การวิเคราะห์โครงสร้างและที่มาของคำเรียกผีในภาษาล้านนา

Main Article Content

ศราวุธ หล่อดี

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์โครงสร้างและที่มาของคำเรียกผีในภาษาล้านนา ข้อมูลที่ใช้วิเคราะห์เป็นคำเรียกผีในภาษาล้านนาจากวิทยานิพนธ์และหนังสือตั้งแต่ พ.ศ. 2539-2561 รวมทั้งข้อมูลจากแบบสอบถามสำนักงานวัฒนธรรม และการสัมภาษณ์ชาวล้านนา 8 จังหวัดภาคเหนือ ผลการวิจัยพบว่า โครงสร้างของคำเรียกผีในภาษาล้านนามีการนำคำ 2-5 คำมาประกอบเป็นคำเรียกผี ที่มีความสัมพันธ์ของคำแบบหน่วยหลักกับหน่วยขยาย แบ่งเป็น 4 กลุ่ม คือ โครงสร้างของคำเรียกผีที่มี 2 คำ, 3 คำ, 4 คำ และ 5 คำ พบโครงสร้างของคำเรียกผีที่มี 2 คำมากที่สุด และพบโครงสร้างของคำเรียกผีที่มี 4 คำและ 5 คำน้อยที่สุด สำหรับที่มาของคำเรียกผีในภาษาล้านนามี 15 ประเภท แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ คำเรียกผีที่มี 1 ที่มา และ 2 ที่มา พบคำเรียกผีที่มี 1 ที่มามากที่สุด รองลงมาเป็นคำเรียกผีที่มี 2 ที่มา

Article Details

How to Cite
บท
บทความวิจัย
Author Biography

ศราวุธ หล่อดี, 0861153729

ประวัติการทำงาน

อาจารย์ประจำสาขาวิชาภาษาไทย คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา

ประวัติการศึกษา

ศศ.ด. (ภาษาไทย), มหาวิทยาลัยพะเยา

ศศ.ม. (ภาษาไทย), มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ศศ.บ. (ภาษาไทย), มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

References

กนิษฐา พวงศรี. (2560). ผีล้านนา อำนาจไร้รูปสู่รูปลักษณ์ในงานทัศนศิลป์. วารสารวิชาการ

คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สจล., 24(1), 131-140.

ปฏิญญา บุญมาเลิศ. (2554). คำเรียกผีและความเชื่อเรื่องผีในภาษาไทยถิ่นเหนือในหมู่บ้านป่าเสร้า หลวง ตำบลสันปูเลย อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ผณินทรา ธีรานนท์ และคณะ. (2558). พะเยาศึกษา. เชียงใหม่: สุเทพการพิมพ์แอนด์มีเดีย.

พระครูวิมลศิลปกิจ (เรืองฤทธิ์ แก้วเปียง). (2561). พจนานุกรมภาษาล้านนา-ไทย ปริวรรต (อักษร ก ถึง อักษร ฮ) ฉบับรวมเล่ม. เชียงราย: สยามการพิมพ์.

ไพโรจน์ สาลีรัตน์. (2549). ร้อยเรื่องล้านนา. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

มนสิการ เฮงสุวรรณ. (2550). คำเรียกประเภทผีของคนไทยในชุมชนวัดสวนแก้ว ตำบลบางเลน อำเภอบางใหญ่ จังหวัดนนทบุรี: การศึกษาแนวอรรถศาสตร์ชาติพันธุ์. วิทยานิพนธ์

อักษรศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

. (2557). การศึกษาระบบคำเรียกผีและมโนทัศน์เรื่องผีในภาษาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตามแนวอรรถศาสตร์ชาติพันธุ์. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

มาลา คำจันทร์. (2559). เล่าเรื่องผีล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: เรือนแก้วการพิมพ์.

มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. (2542). สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ เล่ม 1-15. กรุงเทพฯ: สยามเพรส แมเนจเม้นท์.

ยุพิน เข็มมุกด์ และคณะ. (2550). พจนานุกรมภาษาล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 2. เชียงใหม่: แสงศิลป์.

วิถี พานิชพันธ์. (2548). วิถีล้านนา. กรุงเทพฯ: โอ. เอส. พริ้นติ้งเฮ้าส์.

ศุภลักษณ์ ปัญโญ. (2551). การศึกษาบทบาทของผีในนิทานพื้นบ้านล้านนา. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร

มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สนั่น ธรรมธิ. (2557). ร้อยสาระ สรรพล้านนาคดี เล่ม 4. เชียงใหม่: สุเทพการพิมพ์.

. (2559). ผีในความเชื่อล้านนา. เชียงใหม่: สุเทพการพิมพ์แอนด์มีเดีย.

สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย. (2555). พจนานุกรมยวนล้านนา-ไทยปริวรรต. เชียงราย: ล้อล้านนา.

สุรพล ดำริห์กุล. (2542). ล้านนา สิ่งแวดล้อม สังคม และวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: คอมแพคท์พรินท์.

อรุณรัตน์ วิเชียรเขียว และคณะ. (2539). พจนานุกรมศัพท์ล้านนา เฉพาะคำที่ปรากฏในใบลาน.

พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: โอ.เอส.พริ้นติ้งเฮ้าส์.

อุดม รุ่งเรืองศรี. (2547). พจนานุกรมล้านนา-ไทย ฉบับแม่ฟ้าหลวง. เชียงใหม่: มิ่งเมือง.