การปรากฏคำเมืองบนแผ่นป้ายสาธารณะในฐานะการสะท้อน อัตลักษณ์ล้านนา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการสำรวจและอธิบายอย่างละเอียดเกี่ยวกับอัตลักษณ์ด้านต่างๆ ของล้านนา-ภาคเหนือของประเทศไทยผ่านแผ่นป้ายในพื้นที่สาธารณะ โดยเฉพาะริมถนน ได้มีการเก็บข้อมูลแผ่นป้ายเชิงปริมาณในบริเวณเขตเมือง รอบเมือง และพื้นที่รอบนอกเมืองของจังหวัดในภาคเหนือของประเทศไทย 6 จังหวัด ได้แก่ เชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน ลำปาง พะเยา และแพร่ จากแผ่นป้ายจำนวน 3, 247 แผ่น พบคำเมืองแบบคำเดี่ยวจำนวน 1,136 คำ คำเหล่านี้ถูกนำมาจำแนกประเภท เพื่อหาคำเมืองที่ใช้มากที่สุดใน 10 ลำดับต้น ซึ่งเป็นคำที่ปรากฏออกมา 404 ครั้งบนแผ่นป้าย ลักษณะด้านอัตลักษณ์ล้านนาจำนวน 12 ประการสื่อสะท้อนออกมาในคำเมืองที่มีนัยสำคัญในคำ 10 คำที่พบในการศึกษานี้ ได้แก่ ความเป็นแม่/เพศหญิง (แม่) ภูมิศาสตร์และความอุดมสมบูรณ์ในชีวิตความเป็นอยู่ (นา) หน่วยทางสังคมและชาติพันธุ์ (บ้าน) โลกทัศน์ที่มีต่อสรรพสิ่ง (ล้าน และ หลวง) ภูมิศาสตร์ที่มีลักษณะเฉพาะ (พะเยา) ลักษณะที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ (ดอย และ ห้วย) เศรษฐกิจและพฤติกรรมทางสังคม (กาด) สถานะทางสังคมและเศรษฐกิจ (เฮือน และ คำ) และจิตใจ-คุณค่าสำคัญของชีวิต (ใจ) จากผลการศึกษาเกี่ยวกับลักษณะเฉพาะของล้านนานี้ ได้นำมาอภิปรายตามแนวความคิดเกี่ยวกับภูมิทัศน์ภาษาศาสตร์ที่ Cenoz and Gortor (2006) และ Curtin (2009) ได้เสนอไว้ โดยบูรณาการเข้ากับองค์ความรู้ด้านล้านนาคดีที่อ้างถึง Nimmanhemin (2004) Rungruengsri (2004) Penth (2010) Ongsakul (2010) รวมกับแนวความคิดด้านอัตลักษณ์ที่เสนอโดย Abrams and Hogg (1990), Bucholtz and Hall (2004) และ Santiwutmethee (2002) เป็นต้น ลักษณะอัตลักษณ์ทั้งหมดนี้ฉายให้เห็นภาพโลกทัศน์และมุมมองทางสังคมของผู้คนในล้านนาที่แสดงออกมาผ่านภาษาเขียนภาษาคำเมืองบนแผ่นป้ายในพื้นที่สาธารณะ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ข้อความรู้ใดๆ ตลอดจนข้อคิดเห็นใดๆ เป็นของผู้เขียนแต่ละท่านโดยเฉพาะ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร และกองบรรณาธิการวารสารมนุษยศาสตร์ฯ ไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วย
- บทความใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมนุษยศาสตร์ หากต้องการตีพิมพ์ซ้ำต้องได้รับอนุญาตก่อน
References
Abrams, D., & Hogg, M. A. (1990). An introduction to the social identity approach. In D. Abrams, & M. A. Hogg (Eds.), Social identity theory: Constructive and critical advances (pp. 1-9). New York: Springer-Verlag Publishing.
Bisetto, A., & Scalise, S. (2005). The classification of compounds. Lingue e Linguaggio, iv.2, pp. 319-332.
Bucholtz, M., & Hall, K. (2004). Language and Identity. book (pdf). Retrieved on May 30, 2020. From https:// www. Researchgate.net/publication/227992/33_Language_Identity
Cenoz, J., & Gorter, D. (2006). Linguistic landscape and minority languages. In D. Gorter (Ed.). Linguistic Landscape: A New Approach to Multilingualism (pp. 67-80). Clevedon: Multilingual Matters.
Curtin, M. L. (2009). Indexical Signs, Identities and the Linguistic Landscape of Taipei. In E. Shohamy & D. Gorter (Eds.), Linguistic Landscape: Expanding the Scenery (pp. 3-8). New York and London: Routledge.
Chanhom, L. (2004). Custom-Belief on House Building in Lanna and Kalae House Style. Chiang Mai: Mingkhuan.
Charoenmuang, T. (2012). Khon Mueang. Chiang Mai: Saengsil Publishing House.
Clark, U. (2013). Language and Identity in Englishes. London and New York: Routledge.
Diller, A. V. N. (2008). Introduction. In A. V. N. Diller, J. A. Edmondson, & Y. Luo (Eds.), The Tai-Kadai Languages (pp. 5-8). London: Routledge.
Edwards, J. (2009). Language and Identity. Cambridge: Cambridge University Press.
Gorter, D. (2006). Introduction: The Study of the Linguistic Landscape as a New Approach to Multilingualism. In D. Gorter (Ed.), Linguistic Landscape: A New Approach to Multilingualism (pp. 1 – 6). Clevedon: Multilingual Matters LTD.
Huapcharoen, L. (2005). Interesting Stories in Lanna. Chiang Mai: Saengsilp publishing House Ltd.
Huay Tueng Tao. (2018). Retrieved on May 9, 2018. From http://aewdee-review.com.
Institute of Social Research Institute, Chiang Mai University. (2006). What is “Lanna”. In Institute of Social Research Institute, Chiang Mai University and Knowledge Management on Research. Retrieved on June 23, 2012. From https://www.go to know.org/posts/31486
Jamras, C. (2014). Huean Kafae – House of coffee. [Photo].
Ketthet, B. (2003). Culture Maintenance of Tai Ethnicity, Mindful Relation at Bhrombutra River Basin. Bangkok: Lakphim Publishing House.
Map: Provinces of Northern Region. (2018). Retrieved on April 4, 2018. From http://thailand. sawadee.com/north_of_thailand.
Nimmanhemin, A. (2004). Warorot Market, Tonlamyai Market - Chiang Mai. In S. Apavatjrut & D. Apavatjrut Charoenmuang (Eds.), Narratives of Market People (pp.1-23). Chiang Mai: Saeng Silp publishing House Ltd.
Ongsakul, S. (2010). The History of Lanna. Bangkok: Ammarin Publising House.
Penth, H. (2009). Translated by Sirirat Thongyai Na Ayudhaya. A Brief History of Lanna. In Dr. Hans Penth Souvenir on Dr. Hans Penth’s Funeral. (pp. 57-189). Chiang Mai.
Phakdeephasuk, S. (2018). The Relation between Language and Identity and Approaches for Studying Thai. Bangkok: the Promoting Project on Academic Work of the Faculty of Arts, Chulalongkorn University.
Phanitchapan, W. (2005). Lanna Ways. (Withee Lanna). Chiang Mai: Silkworm Books.
Purakhom, L. (2002). Lanna Culture and Inthakhin (City Pillar) Worship. In Phra Maha Sanga (Chaiwong) Thirawongso, Morality in Lanna Rite (pp. 40-47). Chiang Mai: Mahachulalongkornrajavidyalaya University, Chiang Mai Campus.
Rai. (2018). Retrieved on January 3, 2018. From https://dict.longdo.com/search/ไร่.
Royal Institute of Thailand. (2018). Huay. Retrieved on May 9, 2018. From http://www.royin.go.th/Dictionary.
Royal Institute of Thailand. (2011). Na (Rice Field). Retrieved on January 3, 2018. From http://www.royin.go.th/dictionary.
Rungruengsri, U. (2004). Dictionary Lanna-Thai, Mae Fah Luang Version. Chiang Mai: Ming Mueang Publishing House.
Saicharoen, C. (2014). The Settlement and The Residence of Lanna People. In Lanna Studies Project of Chiang Mai University. Lanna Studies. (pp. 270 – 287). Chiang Mai: Suthepkanphim.
Santiwutmethee, W. (2002). The Process of Ethnic Identity Construction of Tai Yai People at Thailand-Mynmar Border. In C. Witthayapak (Ed.), Cross-Border Social Sciences (pp. 219-247). Chiang Mai: Nopburi Publishing House.
Sattayawatthana, C. (1990). In B.J. Terwiel & C. Sattayawathana (Eds.), Khon Tai (Originally) haven’t lived here. Bangkok: Dansuttha Printing House.
Setthakul, R. (2009). History of Economics and Culture of Chiang Mai-Lamphun Basin. Chiang Mai: Silkworm Publishing House.
Sunthornphesat, S. (2003). “Khon Mueang” Consciousness and Ethnic Identity Construct of Northern Thai People in The Context of Historical, Political, and Social Change. Revised and Added from The Introduction in Academic Forum Entitled “Khon Mueang amidst The Changing Context”. From http://www.khamkoo.com/uploads/9/0/0/4/9004485/kon_maung _or_tai_yuan_pdf.25(01)
Srichomthong, P. (2012). Identity Maintenance in Lanna (Northern Thai). Journal of The Southeast Asian Linguistics Society, 5, 67-84.
Srichomthong, P. (2014). Language Globalization in Northern Thailand. In A. Koll-Stobbe & S. Knospe (Eds.), Language Contact Around the Globe. Vol.5, Proceedings of the LCTG3 Conference (pp. 371-386). Frankfurt am Mein: Peter Lang GmbH.
Srichomthong, P. (2017). Language Landscape of Lanna (Northern Thailand). Chiang Mai: Office of Academic Education and Development (Publishing Section), Maejo University.
Thai Geography. (2020). Retrieved on May 27, 2020. From https://www.wikiwand.com/th/.
The Kingdom of Lanna. (2018). Retrieved on January 3, 2018. From https://th.wikipedia.org/wiki/ อาณาจักรล้านนา (the Kingdom of Lanna).
Thirathammo, S. (2010). Name and Historical Geography of Phayao. Phayao: Charoan Aksorn Publishing House Ltd.
Thongtong, T. (2016), A Linguistic Landscape Study of Signage on Nimmanhemin Road, A Lanna Chiang Mai Chill-Out Street. MANUSYA: Journal of Humanities, Special Issue(22), 72-87.
Tree Management System in Chiang Mai University. (2020). Information on Tree : Plung (Tong Tueng). Retrieved on March 23, 2020. From https://buildings.oop.cmu.ac.th/plant/index.php?op= plants&do-treedetail&treeid=619.
Wanthanaphuti, C. (2012). Khon Mueang: Self, Re-Construct and Social Space of Khon Mueang. In W. Panyakaew (Ed.), Self of Khon Mueang – 100 Years of Kraisri Nimmanhaemin (pp. 75-122). Chiang Mai: Wanida Publishing House.
Wichiankhiew, A. (2012). Khon Mueng in the History / The History of People in Lanna. In W. Panyakaew (Ed.), Tua Ton Khon Mueang Festschrift honoring Kraisī Nimmānhēmin, b. 1912, volume brought out on his 100th birthday anniversary (pp. 44-72). Chiang Mai: Wanida Printing House.
Witthayasakpan, S. (2000). Tai People in China: Key to The Origin of Tais and Original Culture and Society. Journal of Humanities, 1(2), 21-47.