Buddhist Guidance Teachers and the Development of Learners in the 21st Century
Keywords:
Buddhist Guidance Teachers, Guidance, Learners Development, The 21st CenturyAbstract
This academic article aims to present the characteristics of Buddhist guidance teachers and the guidance process for student development in the era of limitless learning. Buddhist guidance teachers are educational professionals who uphold ethical standards and foster positive relationships with students to help them realize their full potential. They aim to cultivate well-rounded individuals with good health and moral integrity, guided by the principles of Brahmavihara Dhamma. In preparing students for the 21st century, these educators emphasize digital literacy, critical awareness, and responsible technology use in a borderless world. The Buddhist guidance process encompasses five key service areas: 1. individual student data collection, 2. information dissemination, 3. psychological counseling, 4. student placement, and 5. monitoring and evaluation. These services cover three core dimensions: educational guidance—fostering positive attitudes toward learning, promoting lifelong education, and developing academic-related skills; career guidance—cultivating healthy attitudes toward work, understanding current and future labor markets, self-exploration, decision-making, educational and career planning, and work readiness skills; and personal-social guidance—focusing on emotional, cognitive, social, and value development, career awareness, self-identity formation, and the shaping of life patterns.
Guidance in the Buddhist context is rooted in two essential principles: Kalyāṇamitta (spiritual friendship) as an external influence, and Yonisomanasikāra (wise reflection) as an internal influence. These principles foster the development of wisdom and problem-solving abilities through Sammā-diṭṭhi (right view), which is realized through a threefold educational process: training in moral conduct (sīla), mental discipline (samādhi), and wisdom (paññā), collectively known as Tri-sikkhā. This holistic model promotes the internal development of learners, aligning education with both spiritual and practical life goals.
References
กลุ่มพัฒนาระบบการแนะแนว สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. (2565). หลักสูตรการพัฒนาครูแนะแนวแกนนำและการ Coaching. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทาลัย. (2553). หลักสูตรอบรมครูแนะแนว โครงการยกระดับครูทั้งระบบตามแผนปฏิบัติการไทยเข้มแข็ง. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จิตตินันท์ บุญสถิรกุล และ วรางคณา โสมะนันทน์. (2562). ผลของกิจกรรมแนะแนวอาชีพตามแนวคิดโยนิโสมนสิการต่อการรู้คิดแห่งตนด้านอีพและการตัดสินใจด้านอาชีพของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย. วารสารมนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์และศิลปกรรม, 12(3), 263-264.
ธนศวรรณ ยิ่งยง. (2566). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความสุขตามแนวพุทธจิตวิทยาของบุคลากรทางการแพทย์แผนไทย (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.
พระธรรมปิฏก (ป.อ. ปยุต โต). (2543). ความคิดแหล่งสำคัญของการศึกษา. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์พุทธ ธรรม.
“________”. (2545). พุทธศาสน์กับการแนะแนว. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์พุทธธรรม.
มณฑิรา จารุเพ็ง. (2559). การแนะแนวแนะเพื่อพัฒนาคุณค่าแห่งตนของวัยรุ่นในศตวรรษที่ 21. วารสารจิตวิทยา มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต, 6(2), 67-68.
เมธาวี อุดมธรรมานุภาพ และคณะ. (2566). แก่นพุทธจิตวิทยาสู่การเรียนรู้เพื่อพัฒนาชีวิต. นนทบุรี : สำนักพิมพ์เชน ปริ้นติ้ง.
วรรณ์ดี แสงประทีปทอง. (2561). แนวทางประเมินผลการเรียนรู้ในศตวรรษที่21. วารสารวิจัยและประเมินอุบลราชธานี, 7(1), 2-3.
วนัญญา แก้วแก้วปาน. (2565). การศึกษาการจัดบริการแนะแนวเพื่อพัฒนาผู้เรียนในศตวรรษที่ 21. วารสารศึกษาศาสตร์, 33(1), 122.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2565). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่39). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.
สายหยุด มีฤกษ์, พระสมุห์โชคดี วชิรปญฺโญ, วิชชุดา ฐิติโชติรัตนา และ พรทิพย์ วรรณวิโรจน์. (2567). การพัฒนากระบวนการและการสร้างเครือข่ายการแนะแนววิถีพุทธสำหรับบุคลากรทางการศึกษาในสังคมไทย. วารสารพุทธจิตวิทยา, 9(3), 389.
สายันต์ ขันธนิยม. (2567). โปรแกรมการฝึกการคิดแบบโยนิโสมนสิการเพื่อพัฒนาเหตุผลเชิงจริยธรรมและการแก้ปัญหาของผู้ต้องขังหญิง (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎี บัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.
โสรีซ์ โพธิแก้ว. (2565). การสังเคราะห์หลักอริยสัจ 4 สู่กระบวนการปรึกษาเชิงจิตวิทยาจิตรักษาเพื่อการพัฒนา รักษาและเยี่ยวยาชีวิตจิตใจ : แนวคิด แนวทางและประสบการณ์. สมุทรสาคร : มปท.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกระทรวงศึกษาธิการ. (2559). การแนะแนวแบบมุ่งอนาคต. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2555). แนวการจัดกิจกรรมแนะแนวตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2555. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สำนักงานเลขาธิการการศึกษา. (2552. ข้อเสนอการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง พ.ศ 2552-2561 (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.
อุรปรีย์ เกิดในมงคล. (2557). การศึกษาและพัฒนารูปแบบการให้คำปรึกษาเพื่อเสริมสร้างความหวังทางการศึกษาของนักเรียนวัยรุ่น (ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. กรุงเทพฯ.
เอลวิน ธารไพศาลสมุทร. (2566). การศึกษาและการเสริมสร้างความฉลาดทางอารมณ์ในโลกดิจิทัลของนักเรียนวัยรุ่นโดยการจัดการเรียนรู้กิจกรรมแนะแนวแบบผสมผสาน (ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. กรุงเทพฯ.
Panich W. (2012). The way for students'learning (3rd Edition). Bangkok: SodsriSs Foundation.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Categories
License
Copyright (c) 2025 Journal of Applied Psychology and Buddhism for Society
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
