หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงกับศาสนาอิสลามและการประยุกต์ใช้ของชุมชนมุสลิม

ศราวุฒิ  อารีย์; นดา  ศรีสอาด; ซารีฮาน  ขวัญคาวิน; ปารเมศ  วิชัยดิษฐ

ผู้แต่ง

ศราวุฒิ อารีย์ ศูนย์มุสลิมศึกษา สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
นดา ศรีสอาด นักวิจัยอิสระ
ซารีฮาน ขวัญคาวิน ศูนย์มุสลิมศึกษา สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ปารเมศ วิชัยดิษฐ ศูนย์มุสลิมศึกษา สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง, หลักคำสอนอิสลาม , ชุมชนมุสลิม , การประยุกต์ใช้

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ เพื่อหาความสอดคล้องระหว่างหลักการคำสอนของอิสลามและหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ตลอดจนวิเคราะห์การประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในวิถีการดำเนินชีวิตของมุสลิมไทยในหลากหลายพื้นที่ที่มีความแตกต่าง

วิธีการศึกษา คณะผู้วิจัยได้ใช้วิธีวิจัยเชิงกรณีศึกษา (Case Study Research Method) ซึ่งอยู่ในขอบข่ายของการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative research) ที่ประกอบไปด้วยการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก และการสัมภาษณ์เฉพาะกลุ่ม โดยคัดเลือกชุมชนมุสลิมทั้งหมด 4 ชุมชนเป็นกรณีศึกษา

ผลการวิจัย พบว่า บทบัญญัติของอิสลามมีเนื้อหาสอดคล้องกับคำสำคัญในหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ทั้งนี้ คำสอนของอิสลามมีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตมุสลิมเป็นอย่างมาก อันเป็นปัจจัยโน้มนำมุสลิมไปสู่การดำเนินชีวิตที่สอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง จากกรณีศึกษาพบว่าชุมชนและคนในชุมชนได้รับแนวคิดของหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเข้ามาใช้เนื่องจากมีความคล้ายคลึงกับวิถีชีวิตแบบอิสลาม

การนำผลวิจัยไปใช้ เมื่อได้นำมาปฏิบัติแล้วทำให้วิถีชีวิตเดิมของชุมชนมีแบบแผนและเป็นรูปธรรมมากขึ้น จนสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการพึ่งพาตนเองและเสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่แข็งแกร่งให้แก่ชุมชนมากขึ้น ทั้งนี้ ความแตกต่างของบริบททางกายภาพและสังคมวัฒนธรรมเป็นผลให้กรณีศึกษาแต่ละชุมชนมีลักษณะและวิธีการขับเคลื่อนสังคมในการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่แตกต่างกันไป

References

Ali Tolong, A. M. (2017). Ecosystem and Practices towards Nature in Islam. Islamic.

Assayyid, S. I. (2015). Al-Wasathiyyah: The Middle Path in Islam. (Naim Wongse-ngam, Trans.; 1st ed.). Natwadagar Printing.

Association of Mosque Administrators, Nong Chok District. (2020). Manual of Maulaf (New Muslim).

Foundation for Education and Development of Esarn Muslims. (2011). Celebration of Islamic Esarn Day '54: Memorial Booklet on the Occasion of the 16th Anniversary of Foundation for Education and Development of Esarn Muslims.

Foundation for Education and Development of Esarn Muslims. (2015). Celebration of Islamic Esarn Day, March 13, 2015: Memorial Booklet on the Occasion of the 20th Anniversary of Foundation for Education and Development of Esarn Muslims.

Foundation for Education and Development of Esarn Muslims. (2000). Foundation for Education and Development of Esarn Muslims and Basic Information on Islamic Esarn.

Foundation for Education and Development of Esarn Muslims. (2001). Memorial book for the opening of the Wan Muhamad noor matha building.

Gulan, M. F. (2014). Analysis of the Life of His Holiness Gulen, Ambassador of the Prophet Muhammad. (Bunjong Binkasun, Trans.). TUGHRA BOOKS.

Jitsangwon, T. (2009). "Study of Approaches to Driving Sufficiency Economy: Lessons from 40 Villages" in Proceedings of the 47th Academic Conference of Kasetsart University: Economics and Business. Office of Research Support. https://kukr.lib.ku.ac.th/kukr_es/BKN_ECO/search_detail/result/11661

Laowithi, W. (2562). Islamic Doctrines and Sufficiency Economy Philosophy. Liberal arts journal Rangsit University. 14(2), 127-142. https://rsujournals.rsu.ac.th/index.php/jla/article/view/574/842

Panpakdee, P. (2010). Community Forest Management with Community Participation: A Case Study of Bang Rong Village, Group 3, Pa Khlok Subdistrict, Thalang District, Phuket Province [Master's Thesis, Maejo University]. https://dric.nrct.go.th/Search/ShowFulltext/2/190073

Phansena, A. (2021). Sufficiency Economy: King Rama IX's Wisdom and Grace in the Ninth Reign. Office of Research and Development, Rangsit University.

Special Commission Office for Coordinating Projects Arising from Royal Initiatives. (2013). Bang Rong Community: Application Guide for the Sufficiency Economy Philosophy of the Sufficiency Economy Community Type. http://www.rdpb.go.th/th/Sufficiency/

Senaphan Buamai, T., & Sabaiying, S. (2018). Sufficiency Economy Application: Lessons Learned from Kokmueng Community Bangriang, Kaunniang, Songkhla. Journal of Social Sciences and Humanities Research in Asia (JSHRA). 24(2), 147-146. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/psujssh/article/view/148806/109616

Saengwiman, A. (2019). Aqidah, Volume 1. S. Wong Song-yiam Publishing.

Thai Chamber of Commerce. (2007). Sufficiency Economy: New Philosophy in the Age of Globalization. Amarin Printing and Publishing.

Thaworn, C., Srisantisuk, S., Suzuki, N., & Nantabut, K. (2014). The Processes of Mangrove Forest Management in Paklok Bay Community. Journal of Humanities & Social Sciences, 31(1). 65-88.https://so01.tci-thaijo.org/index.php/HUSO/article/view/32269/27558

Wongdeer, N. (2008). Philosophy of Sufficiency Economy and the Teachings of Islam [High Certificate Thesis, Pridi Banomyong Institute]. https://kpi-lib.com/library/en/books/kpibook-12824/

Yosakrai, K. (2019). Community Power and Integration for Sustainable Economy: A Case Study of Buddhist, Muslim, and Akha Communities in Thailand [Doctoral dissertation, Thammasat University]. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:112350

Zakat (Baytulmaal) Fund, Chiang Mai Province. (2019). Zakat and the Creation of Social Justice.

Zakat (Baytulmaal) Fund, Chiang Mai Province. (2020). Annual Report on Zakat Management for the Fiscal Year 1441 A.H. Meeting on Zakat Management Explanation for the Fiscal Year 1441 A.H. Zakat (Baytulmaal) Fund, Chiang Mai Province.