การศึกษาอิสลามในอาเซียน : สถานภาพและความท้าทาย

บทคัดย่อ

มุสลิมในประชาคมอาเซียนมีหลากหลายและมีอัตลัษณ์ที่แตกต่าง ทำให้การจัดการศึกษาด้านอิสลามศึกษามีความสอดคล้องกับบริบทและเงื่อนไขของมุสลิมในแต่ละประเทศ บทความนี้นำเสนอสถานภาพของการศึกษาอิสลามในกลุ่มประเทศอาเซียน ซึ่งประกอบด้วย 3 กลุ่ม คือ 1.การศึกษาอิสลามเพื่อความอยู่รอด เป็นสถานภาพของการจัดการศึกษาอิสลามภายใต้เงื่อนไขที่ไม่เอื้อต่อการจัดการ เช่น ประเทศเมียนมาร์ ลาว และเวียดนาม 2.การศึกษาอิสลามเพื่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และฟื้นฟูอัตลักษณ์ เป็นสถานภาพของการจัดการศึกษาอิสลามที่ได้รับอนุญาตจากภาครัฐและมีความช่วยเหลือจากภายนอกประเทศ โดยปรับใช้หลักสูตรต้นแบบจากประเทศต่างๆ จัดการเรียนการสอนอิสลามศึกษา เพื่อพัฒนาคุณภาพของผู้เรียนและรักษาไว้ซึ่งอัตลักษณ์ท้องถิ่นของชาติพันธุิ์ ประเทศในกลุ่มนี้ประกอบด้วย ไทย ฟิลิปปินส์ และกัมพูชา และ 3.การศึกษาอิสลามเพื่อความเป็นเลิศ เป็นกลุ่มที่สามารถนำมาเป็นต้นแบบในการจัดการศึกษาอิสลาม ได้แก่ ประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย บรูไนดารุสสลาม และสิงคโปร์ โดยสามารถนำหลักสูตรการสอนและวิธีการสอนมาเป็นแบบอย่างในการพัฒนาการศึกษาอิสลามในประเทศกลุ่มที่ 1 และ 2 และความท้าทายร่วมกันของนักการศึกษาในอาเซียนที่สำคัญ คือ การพัฒนาหลักสูตรอิสลามศึกษาสำหรับประชาคมอาเซียน