การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดการชี้แนะทางปัญญา ร่วมกับแนวการสอนแบบชุมชนแห่งการสืบสอบเชิงปรัชญา เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดไตร่ตรองของนักศึกษาครู

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาและหาคุณภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดการชี้แนะทางปัญญาร่วมกับแนวการสอนแบบชุมชนแห่งการสืบสอบเชิงปรัชญา และ 2) ศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นโดยการเปรียบเทียบและศึกษาระดับความสามารถในการคิดไตร่ตรอง กลุ่มเป้าหมายในการวิจัย คือ ผู้ทรงคุณวุฒิทางการศึกษาและนักศึกษาครู เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบประเมินความสอดคล้องและแบบประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบของรูปแบบ และแบบวัดความสามารถในการคิดไตร่ตรอง ดำเนินการวิจัยโดยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การสรุปประเด็นสำคัญและสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติเชิงอนุมานทดสอบสมมติฐานด้วยสถิติ Friedman Test และทำการทดสอบความแตกต่างรายคู่ด้วย Wilcoxon Signed-Rank Test ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นมีองค์ประกอบครบถ้วน โดยมีขั้นตอนการสอนหลัก 4 ขั้น คือ ทบทวนความเชื่อเดิม ค้นหาแนวทางใหม่ เสนอข้อค้นพบ ทบทวนการปฏิบัติ และกำหนดเงื่อนไขในการนำรูปแบบไปใช้ ผู้ทรงคุณวุฒิประเมินค่าดัชนีความสอดคล้องของคุณภาพรูปแบบเท่ากับช่วง 0.83 - 1.00 ประเมินค่าความเหมาะสมของรูปแบบอยู่ในระดับมากที่สุด และ 2) ประสิทธิผลของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ พบว่า ความสามารถในการคิดไตร่ตรองของนักศึกษาครูเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจากก่อนเรียน ระหว่างเรียน และหลังเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ นอกจากนี้ จากการเปรียบเทียบระดับความสามารถ พบว่า ก่อนเรียนนักศึกษาครูมีความสามารถอยู่ในระดับบรรยาย ระหว่างเรียนอยู่ในระดับเทคนิค และหลังเรียนอยู่ในระดับเชิงวิพากษ์ แสดงให้เห็นพัฒนาการที่ต่อเนื่องของนักศึกษาครู และสะท้อนให้เห็นว่า รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิผลอย่างชัดเจน