(Retracted article) กระบวนการปรับตัวของชุมชนท่าสะอ้านท่ามกลางกระแสสังคมอุตสาหกรรม

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการปรับตัวของชุมชนในรูปแบบของการใช้วัฒนธรรมชุมชนเป็นเครื่องมือในการสร้างอัตลักษณ์และระบบคุณค่าชุมชนเพื่อต้านทานกระแสสังคมอุตสาหกรรม เป็นการศึกษาวิถีชีวิตวัฒนธรรมชุมชนที่ยังฝังรากลึกเอาไว้และก่อเกิดเป็นพลังชุมชนภายใต้การพัฒนาท้องถิ่นโดยนำเอาทุนทางสังคมที่มีอยู่เป็นเครื่องมือในการพัฒนาชุมชนและการแก้ไขปัญหาของชุมชนภายใต้การเข้ามาของกระแสระบบทุนนิยม

         การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ การศึกษาวิจัยแบบสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตการณ์แบบไม่มีส่วนร่วม เพื่อให้ได้ข้อมูลที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของวัฒนธรรมอาหารที่มีความสัมพันธ์กับการดำรงชีวิตของผู้คนในสังคม รวมถึงการอนุรักษ์องค์ความรู้ในเรื่องของภูมิปัญญาท้องถิ่นการตั้งบ้านเรือนและการค้าที่แสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์ของชาติพันธ์จีน-ไทย ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำบางปะกง

         ผลการวิจัยพบว่า ชุมชนท่าสะอ้านมีการรวมตัวกันทำลานค้าชุมชนเอาไว้ทำธุรกิจค้าขายแลกเปลี่ยนระหว่างประชาชนด้วยกันและกับนักท่องเที่ยวจากภายนอกเป็นการสร้างรายได้ให้กับชุมชนภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจชุมชนผสมกับภูมิปัญญาท้องถิ่น อีกทั้งเน้นพัฒนาด้านการท่องเที่ยวชุมชนให้เป็นกิจกรรมชูโรง รวมถึงการอนุรักษ์คุณค่าทางวัฒนธรรม โดยคนในชุมชนมีกระบวนการในการหยิบเอาวัฒนธรรมท้องถิ่น ประวัติศาสตร์ของชุมชน ประเพณีที่สำคัญและการทำกิจกรรมร่วมกันของชุมชนในหลากหลายมิติ ใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนเป็นเครื่องมือในการสร้างการเรียนรู้ร่วมกันจนเกิดการกระตุ้นการพัฒนาเศรษฐกิจท้องถิ่น จัดว่าการแก้ไขปัญหาปากท้องของชุมชนและสร้างเสริมความมั่นคงในการดำรงชีวิต

          ชุมชนจึงได้นำต้นทุนทางสังคมที่มีอยู่เดิมด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัฒนธรรมชุมชนมาประยุกต์ใช้และผสมผสานการปรับตัวของชุมชนท่าสะอ้านให้กลายเป็นพื้นที่ทางวัฒนธรรมในการขายสินค้าของชุมชน การจัดลานค้าชุมชนและการอนุรักษ์บ้านไม้เก่าเพื่อรักษาอัตลักษณ์ของชุมชนเอาไว้ต่อไป