บทบาทพระสงฆ์กับการสร้างวัฒนธรรมทางการเมือง แบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด

Main Article Content

พระศิลาศักดิ์ สุเมโธ (บุญทอง)
พระมหาอรุณ ปญฺญารุโณ
กัญจิรา วิจิตรวัชรารักษ์
พัชรี ศิลารัตน์
อดิศักดิ์ ทุมอนันต์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาบทบาทของพระสงฆ์ในการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด 2) เพื่อศึกษาระดับบทบาทพระสงฆ์ในการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด และ 3) เพื่อศึกษาข้อเสนอแนะเกี่ยวกับแนวทางการแก้ไข ปัญหาและอุปสรรคของพระสงฆ์ในการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด ในการวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) ได้กำหนดประชากรใน 14 วัด จำนวน 113 รูป ด้วยวิธีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น (Stratified Random Sampling) ตามสัดส่วนประชากรจำแนกตามวัด เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม มีค่าอำนาจจำแนกระหว่าง .67 - 1.18 และค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ .926 วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน


          ผลการวิจัยพบว่า


  1. บทบาทการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ดโดยรวมอยู่ในระดับมาก มีเพียง สองข้อที่อยู่ในระดับ ปานกลาง คือ พระสงฆ์มีบทบาทร่วมกับชุมชน ในการจัดกิจกรรมส่งเสริม การสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตย และ พระสงฆ์มีส่วนสนับสนุนประชาชนในท้องถิ่นในการส่งเสริมการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตย

  2. ระดับบทบาทพระสงฆ์กับการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด ผลการวิจัยพบว่าพระสงฆ์มีส่วนสนับสนุนประชาชนในท้องถิ่นในการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยอยู่ในระดับปานกลาง

  3. ปัญหา และอุปสรรคของพระสงฆ์กับการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด พบว่าพระสงฆ์อยู่ภายใต้กรอบ ไม่ฝักใฝ่การเมืองฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอย่างชัดเจน แต่สามารถแนะนำแนวทางตามหลักธรรมในการคัดเลือกบุคคลที่สังคมยอมรับและมีนโยบายสาธารณะ สร้างประโยชน์และความสุขให้เกิดกับชุมชน รองลงมามีความเข้าใจในวัฒนธรรมการเมืองแบบประชาธิปไตยระหว่างพระสงฆ์กับประชาชนไม่ตรงกัน และพระสงฆ์ไม่มีบทบาทในด้านการสร้างวัฒนธรรมทางการเมือง

          ข้อเสนอแนะแนวทางแก้ปัญหาของพระสงฆ์กับการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด คือ เถระสมาคมควรสนับสนุนให้พระสงฆ์มีส่วนร่วมในการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยให้มากขึ้น รองลงมาการสร้างประชาธิปไตยให้เกิดในสังคม ต้องร่วมมือกันทุกภาคส่วน โดยดูที่นโยบายไม่ใช่เอาตัวบุคคลเป็นหลัก แต่ที่สำคัญรัฐต้องให้พรรคการเมืองกำหนดนโยบายให้ชัดเจน และให้พระสงฆ์สามารถแสดงความคิดเห็นและมีบทบาทในทางการเมือง เพื่อช่วยอบรมให้ประชาชนเข้าใจวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยให้มากขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สุเมโธ (บุญทอง) พ., ปญฺญารุโณ พ., วิจิตรวัชรารักษ์ ก., ศิลารัตน์ พ., & ทุมอนันต์ อ. (2020). บทบาทพระสงฆ์กับการสร้างวัฒนธรรมทางการเมือง แบบประชาธิปไตยของไทยในจังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(10), 5106–5121. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/204630
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

จำนงค์ ทองประเสริฐ. (2550). พระพุทธศาสนากับสังคมและการเมือง. กรุงเทพมหานคร: แพร่วิทยา.

เนื่องน้อย บุณยเนตร. (2537). จริยศาสตร์สภาวะแวดล้อม: โลกทัศน์ในพุทธปรัชญาและปรัชญาตะวันตก. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

บุญชม ศรีสะอาด. (2543). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: สุวีรินาสาส์น.

สมภาร พรมทา. (2552). พระสงฆ์กับการเมือง. วารสารพุทธศาสน์ศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 16(3), 1-2.

พระครูสุจิณธรรมวินิฐ (สมจิตร อธิปญโญ). (2554). บทบาทพระสงฆ์ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชน: กรณีศึกษาคณะสงฆ์ อำเภอลอง จังหวัดแพร่. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พินิจ ลาภธนานนท์. (2549). กระบวนการเปลี่ยนแปลงทางสังคมกับการปรับเปลี่ยนบทบาทการพัฒนาของพระสงฆ์นักพัฒนาในภาคอีสาน. ใน รายงานผลการวิจัย สถาบันวิจัยสังคมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ภัทรพร สิริกาญจน. (2536). หน้าที่ของพระสงฆ์ตามพุทธบัญญัติ: แนวคิดและบทบาทของพระคำเขียน สุวณฺโณ ในการพัฒนาชุมชน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ลิขิต ธีรเวคิน. (2529). วัฒนธรรมการเมืองและการกล่อมเกลาเรียนรู้ทางการเมือง. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

วัฒนา สิมมา. (2554). บทบาทพระสงฆ์กับการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตยของไทย: กรณีศึกษาในจังหวัดกระบี่. ใน วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการเมืองการปกครอง. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

วุฒินันท์ กันทะเตียน. (2541). พระสงฆ์กับการเมือง: แนวคิดและบทบาทในสังคมไทยปัจจุบัน. ใน วิทยานิพนธ์อักษรศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาศาสนาเปรียบเทียบ. มหาวิทยาลัยมหิดล.

สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2559). วัฒนธรรมทางการเมืองแบบประชาธิปไตย. กรุงเทพมหานคร: สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สุพัตรา สุภาพ. (2536). สังคมและวัฒนธรรมไทย: ค่านิยมครอบครัวศาสนาประเพณี (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.