ศึกษาวิเคราะห์ความเชื่อเรื่องเจดีย์ที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาเกี่ยวกับเจดีย์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาหลักศรัทธาในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทและ 3) เพื่อวิเคราะห์ความเชื่อและคุณค่าของหลักศรัทธาที่มีต่อเจดีย์ด้วยวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) เน้นการศึกษาเอกสาร (Document Research)

          ผลการวิจัยพบว่า

1. ประวัติความเป็นมาเกี่ยวกับเจดีย์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท เจดีย์เป็นสิ่งก่อสร้างที่ควรแก่การเคารพในทางพระพุทธศาสนา มีกำเนิดอยู่ในประเทศอินเดีย ต่อมามีการแพร่หลายออกสู่ดินแดนต่าง ๆ มูลเหตุการณ์สร้างเพื่อเป็นที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ หรืออัฐิของบุคคลสำคัญให้ประชาชนได้สักการบูชา และเพื่อเป็นการรำลึกถึงองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า


2. หลักศรัทธาในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท หมายถึงความเชื่อที่มีปัญญาประกอบและกลั่นกรองในการตัดสินใจมี 4 ประเภท คือ 1) กัมมสัทธา เชื่อกฎแห่งกรรม 2) วิปากสัทธา เชื่อผลของกรรม 3) กัมมัสสกตาสัทธา เชื่อความที่สัตว์มีกรรมเป็นของตน 4) ตถาคตโพธิสัทธา เชื่อความตรัสรูของพระพุทธเจา

          3. ความเชื่อและคุณค่าของหลักศรัทธาต่อเจดีย์พบว่ามี 2 ประเด็น คือ 1) ความเชื่อของชาวพุทธที่มีต่อพระจุฬามณีเจดีย์ 5 ด้าน ได้แก่ ด้านประวัติศาสตร์ ด้านศาสนพิธี ด้านศิลปกรรมและสถาปัตยกรรม ด้านขนบธรรมเนียมประเพณี และด้านจิตใจ 2) คุณค่าการบูชาเจดีย์ 4 ด้าน ได้แก่ คุณค่าด้านการระลึกพระพุทธเจ้า คุณค่าด้านการบูชาบุคคลที่ควรบูชา คุณค่าด้านการนำพระพุทธคุณและพระธรรมคุณมาพัฒนาตนเอง และคุณค่าด้านการแสดงออกถึงวัฒนธรรมอันดีงามของชาวพุทธ