การศึกษาวิเคราะห์กระบวนการสร้างชุมชนวิถีพุทธ ของสถานปฏิบัติธรรมสวนพุทธธรรมจังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

          การศึกษาวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดและหลักพุทธธรรมสำหรับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ 2) ศึกษาแนวคิดบริบทและหลักการสร้างชุมชนวิถีพุทธของสถานปฏิบัติธรรมสวนพุทธธรรมจังหวัดลำพูน 3) วิเคราะห์กระบวนการสร้างชุมชนวิถีพุทธของสถานปฏิบัติธรรมสวนพุทธธรรมจังหวัดลำพูน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลจากการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึก และการประชุมกลุ่มรายงานวิจัยด้วยการพรรณนาเชิงวิเคราะห์

          ผลการวิจัย พบว่า

1. แนวคิดการพัฒนามนุษย์ในทางพระพุทธศาสนา มาจากความคิดว่า มนุษย์เป็นสัตว์ที่รู้คิดด้วยเหตุผลและสามารถพัฒนาตนได้ เรื่องนี้ มีพระพุทธเจ้าเป็นต้นแบบของการพัฒนาที่สูงสุด ในพระพุทธศาสนามีหลักพุทธธรรมจำนวนมาก ซึ่งสามารถเลือกมาใช้ในการพัฒนามนุษย์ได้ทุกระดับ สำหรับแนวคิด บริบทและหลักการสร้างชุมชนวิถีพุทธของสถานปฏิบัติธรรม


2. สวนพุทธธรรมจังหวัดลำพูน พบว่า ชุมชนใช้หลักการสร้างกุศลและปฏิบัติธรรมจากง่ายไปสู่ยาก ตามแนวทางของคฤหัสถ์ ไม่ได้มุ่งเน้นการปฏิบัติเชิงลึกแบบนักบวช มีการจัดกิจกรรมที่หลากหลายเพื่อรองรับผู้ปฏิบัติธรรมในแต่ละระดับ


3. วิเคราะห์กระบวนการสร้างชุมชนวิถีพุทธของสถานปฏิบัติธรรม พบว่า สวนพุทธธรรมจังหวัดลำพูน ใช้รูปแบบการจัดตั้งโครงการและกิจกรรมต่าง ๆ ที่หลากหลาย และจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่องจนกลายเป็นวัฒนธรรมชุมชนตามหลักแห่งอารยวัฒิ 5 ประการ เพื่อเป็นเครื่องส่งเสริมและเกื้อกูลให้จิตอาสาและประชาชนค่อย ๆ พัฒนาตนจนกลายเป็นอุบาสก อุบาสิกาที่ดี สมัครใจปฏิญาณตนเพื่อมุ่งพัฒนาตน สู่การดำเนินชีวิตตามแนวทางแห่งอริยชนในฐานะคฤหัสถ์ตลอดชีวิต ด้วยหลักอริยมรรคมีองค์ 8 โดยยึดแบบอย่างจากคฤหัสถ์อริยบุคคลในสมัยพุทธกาล