กระบวนการจัดการเรียนรู้เพื่อการสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย 2) เพื่อศึกษาหลักการสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมือง 3) เพื่อเสนอกระบวนการสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมือง โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี ได้แก่ การวิจัยเชิงปริมาณ โดยใช้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 394 คน สถิติที่ใช้ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 10 คน สนทนากลุ่ม ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 10 รูป/คน
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมืองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายทั้ง 9 ด้าน นักเรียนมีความคิดเห็น โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ (4.29) เรียงตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย ดังนี้ ด้านปฏิบัติอย่างชื่นชมในความเป็นพลเมือง ด้านวางแผนการปฏิบัติความเป็นพลเมือง ด้านประเมินผลทางเลือกในความเป็นพลเมือง ด้านประเมินผลรวมเพื่อให้เกิดความภาคภูมิใจในความเป็นพลเมือง ด้านประเมินระหว่างปฏิบัติในความเป็นพลเมือง ด้านสร้างทางเลือกหลากหลายในความเป็นพลเมือง ด้านปรับปรุงแก้ไขความเป็นพลเมือง ด้านคิด วิเคราะห์ วิจารณ์ในความเป็นพลเมือง และด้านตระหนักในปัญหาและความจำเป็นในความเป็นพลเมือง ตามลำดับ
2. ศึกษาหลักการสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมือง ได้แก่ 1) ด้านมีอิสรภาพ 2) ด้านเคารพสิทธิ 3) ด้านเคารพความแตกต่าง 4) ด้านเคารพหลักความเสมอภาค 5) ด้านเคารพกติกา เคารพกฎหมาย 6) ด้านรับผิดชอบต่อสังคม
3. เสนอกระบวนการสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมือง 1) ด้านมีอิสรภาพ โดยมีกิจกรรมที่ส่งเสริม ได้แก่ กิจกรรมสนุกกับเกมหรรษา (แล่นเรือไททานิค) 2) ด้านเคารพสิทธิผู้อื่น โดยมีกิจกรรมที่ส่งเสริม ได้แก่ กิจกรรมสร้างสัมพันธ์ผ่านนิทาน 3) ด้านเคารพความแตกต่าง โดยมีกิจกรรมที่ส่งเสริม ได้แก่ กิจกรรมปุจฉาวิสัจฉนาประชาธิปไตย 4) ด้านเคารพหลักความเสมอภาค แตกต่าง โดยมีกิจกรรมที่ส่งเสริม ได้แก่ ดีดไข่เป็นกิจกรมส่งเสริม 5) ด้านเคารพกติกา แตกต่าง โดยมีกิจกรรมที่ส่งเสริม ได้แก่ กิจกรรมปริศนาประชาธิปไตย 6) ด้านรับผิดชอบต่อสังคม แตกต่าง โดยมีกิจกรรมที่ส่งเสริม ได้แก่ กิจกรรมศิลปะประชาธิปไตย
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ดวงเดือน พันธุมนาวิน. (2548). การใช้ผลิตผลวิจัยระบบพฤติกรรมศาสตร์ไทยสร้างเครือข่ายพัฒนาเยาวชนบทความประกอบการสัมมนาเรื่องผลิตผลวิจัยระบบพฤติกรรมไทยเร่งไขปัญหาร่วมพัฒนาเยาวชน. ใน รายงานการวิจัย. สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
ปลินธร เพ็ชรฤทธิ์. (2550). สภาพและปัญหาการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาคุณลักษณะความเป็นพลเมืองดีให้แก่นักเรียนมัธยมศึกษาของครูสังคมศึกษา. ใน รายงารการวิจัย. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2545). ธรรมนูญชีวิต. (พิมพ์ครั้งที่ 46). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์กรมศาสนา.
วราภรณ์ ศรีวิโรจน์. (2557). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน เรื่องปริมาณสารสัมพันธ์แบบเน้นการบูรณาการการฝึกอบรมกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และการเรียนรู้แบบร่วมมือเพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ห้องเรียนพิเศษวิทยาศาสตร์. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 16(3), 1-13.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2561). ข้อมูลพื้นฐานโรงเรียน สังกัดสำนักงานพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 10 ปีการศึกษา 2561. เรียกใช้เมื่อ 7 มิถุนายน 2561 จาก https://data.bopp-obec.info/emis/school.php?Area_CODE=101710
สุภางค์ จันทวานิช. (2540). วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
สุวิมล ว่องวานิช และนงลักษณ์ วิรัชชัย. (2543). ปัจจัยและกระบวนการที่เอื้อต่อการพัฒนาคุณธรรมระดับบุคคล เพื่อมุ่งความสำเร็จของส่วนรวมของนักศึกษามหาวิทยาลัย : การศึกษาเชิงปริมาณและคุณภาพ. ใน รายงานผลการวิจัย. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
หนังสือพิมพ์แนวหน้า. (3 กุมภาพันธ์ 2562). ปฏิรูปการศึกษา 6 ด้าน รูปธรรมความสำเร็จการพัฒนาศักยภาพกำลังคนของประเทศ. เข้าถึงได้จาก https://www.kruthai.info/985
Taro Yamane . (1973). Statistics: An Introductory Analysis.3rdEd. New York: Harper and Row Publications.