แนวทางการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมการครองเรือน ในครอบครัวไทยปัจจุบัน

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาปัญหาการครองเรือนในครอบครัวไทยปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมตามแนวทางพระพุทธศาสนาเถรวาท และ 3) เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมการครองเรือนในครอบครัวไทยปัจจุบัน ดำเนินการศึกษาโดยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) เน้นการวิเคราะห์เอกสาร (Documentary Research) นำเสนอข้อมูลแบบเชิงพรรณนา

          ผลการวิจัยพบว่า

1. สภาพปัญหาของครอบครัวไทยในปัจจุบัน มีความซับซ้อนมากขึ้น มีผลกระทบโดยตรงกับการดำรงชีวิตของผู้ที่ครองเรือน สร้างความสูญเสียต่อครอบครัวไทย ทั้งที่เป็นปัญหาความขัดแย้งในครอบครัว ปัญหาความรุนแรงในครอบครัว และปัญหาการนอกใจนำไปสู่การหย่าร้าง ที่ต้องได้รับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน เพราะครอบครัวเป็นสถาบันทางสังคม ที่มีความสำคัญต่อปัจเจกบุคคล และเป็นตัวแทนของสังคมทั้งหมด


2. หลักพุทธธรรมที่ว่าด้วยความซื่อสัตย์ มีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตในครอบครัวไทยปัจจุบันเป็นอย่างยิ่ง เพราะความซื่อสัตย์มีลักษณะอยู่ 3 อย่าง ได้แก่ 1) ลักษณะความซื่อสัตย์ต่อพฤติกรรมของบุคคลมี 3 ทาง คือ ความจริงใจ เรียกว่า จริงใจ พูดจริง พูดคำสัตย์ เรียกว่า จริงวาจา และการกระทำจริง เรียกว่า ทำจริง 2) ความซื่อสัตย์ต่อตนเอง คือ ซื่อตรงต่อวาจา ตรงต่อเวลา ตรงต่อความตรงหรือความเที่ยงธรรม และ 3) ความซื่อสัตย์ต่อบุคคลอื่น คือ สามีภรรยา ไม่ประพฤตินอกใจ (มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2539)


3. การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมการครองเรือนในครอบครัวไทยปัจจุบัน โดยนำหลักความซื่อสัตย์มาเป็นแนวทางแก้ปัญหาต่าง ๆ ทำให้ปัญหาในครอบครัวลดลงได้ ส่วนการนำหลักความซื่อสัตย์มาประยุกต์ใช้เพื่อส่งเสริมการครองเรือนในครอบครัวไทย จะทำให้เป็นรากฐานสำคัญที่สืบสานความสัมพันธ์ระหว่างกัน ซึ่งหากมีความซื่อสัตย์และจริงใจ ความสัมพันธ์ต่อกันก็จะสามารถสานต่อสัมพันธ์กันในระยะยาวได้ต่อไป