หลักพุทธธรรมกับการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมไททรงดำ ตำบลท่าข้าม อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีวัตถุประสงค์ในการศึกษา 3 ข้อ คือ 1) เพื่อศึกษาวิถีชีวิตและบริบททางสังคมของไททรงดำ ตำบลท่าข้าม อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี 2) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมของไททรงดำ ตำบลท่าข้าม            อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมของไททรงดำตำบลท่าข้าม อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ในการวิจัยนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บข้อมูลจากเอกสาร และการสัมภาษณ์เชิงลึก (Indepth Interview)

ผลการวิจัย

ชาวไททรงดำมีบริบททางประวัติศาสตร์มายาวนาน ก่อนจะอพยพเข้าสู่ประเทศไทยจากผลของการแพ้สงครามและการถูกต้อนเป็นเชลยศึก ชาวไททรงดำในเขตตำบลท่าข้าม อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ส่วนใหญ่อพยพย้ายถิ่นฐานมาจากจังหวัดเพชรบุรีและใต้สุดของอำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี ได้เข้ามาจับจองพื้นที่ในเขตตำบลท่าข้าม อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานีในช่วงสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 นับเป็นชุมชนที่ยังคงอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมดั้งเดิมและที่เห็นเด่นชัดที่สุด คือ วัฒนธรรมด้านวิถีชีวิตประจำวัน วัฒนธรรมการแต่งกาย วัฒนธรรมการเกิด วัฒนธรรมงานศพ และวัฒนธรรมด้านความเชื่อต่างๆ ซึ่งพิธีกรรมทั้งหมดมักจะมีความเชื่อเรื่อง “ผี”เข้ามาเกี่ยวข้อง ตั้งแต่ผีบรรพบุรุษ ผีบ้าน ผีเรือน ผีไร่ ผีนา โดยมีความเชื่อว่า การบูชาผีที่ถูกต้อง จะนำมาซึ่งความสุข ความเจริญของครอบครัว          และในทางตรงกันข้ามถ้าหากมีการละเว้นไม่ปฏิบัติตามความเชื่อจะนำมาซึ่งความทุกข์       และความเลวร้ายของชีวิต ส่วนวัฒนธรรมด้านภาษาและการสื่อสาร ปรากฏให้เห็นน้อยมากถ้าไม่ได้รับการอนุรักษ์และสืบทอดอาจจะสูญหายไปในไม่ช้า

หลักพุทธธรรมที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมของไททรงดำ      ตำบลท่าข้าม อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี หลักพุทธธรรมที่พบเด่นชัดและมีปรากฏสอดแทรกอยู่ในทุกวัฒนธรรม คือ 1) หลักสังคหวัตถุ 4 2) หลักทิศ 6 3) หลักคารวตา 6        4) หลักความกตัญญู 5) หลักสาราณียธรรม และ 6) หลักสัปปุริสธรรม 7 

โดยมีรูปแบบการอนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรม 8 ประการ คือ 1) การอบรมจากครอบครัว 2) การสร้างระบบความสัมพันธ์ทางเครือญาติ 3) การถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น 4) การปลูกจิตสำนึกให้เห็นคุณค่าของอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม 5) การส่งเสริมกิจกรรมทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น 6) การเผยแพร่แลกเปลี่ยน 7) การเสริมสร้างปราชญ์ท้องถิ่น