ผลของการใช้วิธีการเรียนรู้ GPAS 5 Steps ที่มีต่อความสามารถในการอ่านวรรณคดีอย่างมีวิจารณญาณ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
DOI:
https://doi.org/10.60027/iarj.2025.288665คำสำคัญ:
GPAS 5 Steps, การอ่านวรรณคดี, การอ่านอย่างมีวิจารณญาณบทคัดย่อ
ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การอ่านวรรณคดีด้วยวิจารณญาณถือเป็นทักษะสำคัญที่ส่งเสริมการอ่าน และการคิดวิเคราะห์ โดยเฉพาะในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ซึ่งผู้เรียนเริ่มพัฒนาทักษะการคิดในระดับที่สูงขึ้น อย่างไรก็ตาม ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ในโรงเรียนมัธยมศึกษาแห่งหนึ่ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 แสดงให้เห็นว่า ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ต่ำกว่ามาตรฐาน เนื่องจากนักเรียนขาดทักษะในการวิเคราะห์และตีความวรรณคดีอย่างลึกซึ้ง ส่งผลให้การอ่าน ถูกจำกัดอยู่เพียงการจดจำเนื้อเรื่อง ไม่สามารถเชื่อมโยงกับบริบททางสังคมหรือประเด็นทางคุณธรรม และจริยธรรมได้อย่างมีเหตุผล ดังนั้น ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะศึกษาผลของการใช้วิธีการเรียนรู้ GPAS 5 Steps ที่มีต่อความสามารถในการอ่านวรรณคดีอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการอ่านวรรณคดีอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ก่อนและหลัง การจัดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการเรียนรู้ GPAS 5 Steps
ระเบียบวิธีการวิจัย: การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-Experimental Research) กลุ่มเป้าหมาย (target population) คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ห้อง ม.2/2 โรงเรียนมัธยมศึกษาแห่งหนึ่ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 จำนวน 30 คน ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 โดยใช้การเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแผนการจัดการเรียนรู้ด้วย วิธีการเรียนรู้ GPAS 5 Steps จำนวน 6 แผน และแบบทดสอบวัดความสามารถในการอ่านวรรณคดีอย่างมีวิจารณญาณ วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่ามัธยฐาน ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบความแตกต่างด้วยสถิติ Wilcoxon signed rank test
ผลการวิจัย: ผลการวิจัย พบว่า นักเรียนที่ได้รับการเรียนรู้โดยใช้วิธีการเรียนรู้ GPAS 5 Steps มีความสามารถ ในการอ่านวรรณคดีอย่างมีวิจารณญาณสูงกว่าก่อนการทดลอง โดยมีความแตกต่างที่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 (Sig. = .00) ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐานของการวิจัย
สรุปผล: วิธีการเรียนรู้ GPAS 5 Steps ช่วยพัฒนาความสามารถในการอ่านวรรณคดีอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนอย่างมีประสิทธิภาพส่งผลให้คะแนนหลังการทดลองสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ กระบวนการเรียนรู้นี้ส่งเสริมทักษะการวิเคราะห์ ตีความ และประเมินคุณค่าวรรณคดีอย่างเป็นระบบ สะท้อนถึงประสิทธิภาพ ของ GPAS 5 Steps ในการพัฒนาการคิดวิเคราะห์ และการอ่านเชิงวิจารณ์ระดับมัธยมต้น
เอกสารอ้างอิง
กรมวิชาการกระทรวงศึกษาธิการ. (2544). หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา.
คนึงนิตย์ ดีพันธ์, และคณะ. (2562). การพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ในรายวิชาวรรณคดีไทย. วารสารศึกษาศาสตร์, 27(2), 99–115.
จิราภรณ์ ใจบุญ. (2563). รูปแบบการสอนวรรณคดีด้วยเทคนิค KWL Plus เพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์. วารสารการวิจัยทางการศึกษา, 33(1), 51–68.
ชุติมา ศิริกุล. (2562). การจัดการเรียนรู้วรรณคดีตามแนวคิดสะเต็มศึกษา. วารสารครุศาสตร์, 47(3), 107–123.
ณัฐวรรณ พลเจริญ, & ศุภฤกษ์ ทานาค. (2562). การพัฒนารูปแบบการสอนวรรณคดีตามแนวคิดการคิดเชิงระบบ. วารสารวิชาการครุศาสตร์, 34(2), 211–225.
ดวงมน จิตร์จำนงค์. (2565). การอ่านอย่างมีวิจารณญาณ: แนวคิดและการประยุกต์ใช้. วารสารวิชาการ, 15(3), 33–45.
ธรรมนูญ แสงสว่าง, และคณะ. (2567). การใช้กิจกรรม Active Learning ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณในระดับมัธยมศึกษา. วารสารการศึกษาไทย, 31(1), 1–20.
นพวรรณ พัฒนวรคุณ. (2561). รูปแบบการสอนวรรณคดีที่เน้นทักษะการคิดวิพากษ์. วารสารศึกษาศาสตร์, 29(1), 49–64.
นวพร พงษ์เกษ. (2563). การวิเคราะห์การสอนวรรณคดีเพื่อส่งเสริมความเข้าใจบริบททางวัฒนธรรม. วารสารครุศาสตร์, 48(2), 77–93.
พรรณี จิตตะวิริยะ. (2561). วรรณคดีและการคิดอย่างมีเหตุผล: แนวทางการสอนในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย.
พิชญา ภูมิโคกรักษ์. (2561). กระบวนการคิดเชิงวิเคราะห์ผ่านการเรียนรู้แบบโครงงานในวรรณคดี. วารสารการวิจัยทางการศึกษา, 32(2), 45–60.
เพชร วิจิตรนาวิน, และคณะ. (2567). การเรียนรู้แบบสืบเสาะในวรรณคดีไทยระดับมัธยมศึกษา. วารสารวิจัยครุศาสตร์, 12(1), 89–105.
วีระ เทพกรณ์. (2557). การพัฒนาทักษะการคิดผ่านบทเรียนวรรณคดีในระดับมัธยม. วารสารครุศาสตร์, 42(4), 123–135.
สถาบันพัฒนาวิชาการ. (2563). แนวทางการเรียนการสอนวรรณคดีเพื่อส่งเสริมการคิดเชิงวิพากษ์. กรุงเทพฯ: พี เอ็น เอ็น การพิมพ์.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). แผนการจัดการเรียนรู้วรรณคดีไทยระดับมัธยมศึกษา. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
สุรีรัตน์ คำชมภู. (2562). กระบวนการเรียนรู้แบบมีขั้นตอนเพื่อพัฒนาทักษะการคิดวิพากษ์. วารสารการศึกษาศาสตร์, 30(1), 45–59.
สุวรรณา สถาอานันท์. (2548). การอ่านอย่างมีวิจารณญาณในสังคมประชาธิปไตย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ฟ้าเดียวกัน.
อภิชาติ พิริยะพันธ์. (2561). สอนเด็กให้คิดด้วย Active Learning. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์.
อัจฉรา โพธิ์ศรี. (2560). การนำเสนอผลงานกับการพัฒนาทักษะการสื่อสารของนักเรียนมัธยม. วารสารการศึกษาศาสตร์, 28(1), 78–92.
Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Longmans, Green.
Bonwell, C. C., & Eison, J. A. (1991). Active learning: Creating excitement in the classroom. ASHE-ERIC Higher Education Reports.
Bransford, J. D., Brown, A. L., & Cocking, R. R. (Eds.). (2000). How people learn: Brain, mind, experience, and school. National Academy Press.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2018). Research methods in education (8th ed.). Routledge.
Creswell, J. W., & Guetterman, T. C. (2019). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (6th ed.). Pearson Education.
Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The power of feedback. Review of Educational Research, 77(1), 81–112.
Liu, Y., & Shen, S. (2015). การสอนวรรณคดีไทยเพื่อส่งเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย.
Marzano, R. J. (1998). A theory-based meta-analysis of research on instruction. Mid-continent Regional Educational Laboratory.
Paul, R., & Elder, L. (2001). Critical thinking: Tools for taking charge of your learning and your life. Prentice Hall.
Paul, R., & Elder, L. (2014). The miniature guide to critical thinking concepts and tools (7th ed.). Foundation for Critical Thinking.
Robson, C., & McCartan, K. (2016). Real world research (4th ed.). Wiley.
Salkind, N. J. (2017). Exploring research (9th ed.). Pearson.
Salkind, N. J., & Frey, B. B. (2020). Statistics for people who (think they) hate statistics (6th ed.). SAGE Publications.
Smith, M. K. (2011). What is pedagogy?. The Encyclopedia of Informal Education.
Thomas, G. (2017). How to do your research project: A guide for students (3rd ed.). SAGE Publications.
Wiliam, D. (2011). Embedded formative assessment. Solution Tree Press.
Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory into Practice, 41(2), 64–70.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 Interdisciplinary Academic and Research Journal
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์ในบทความใดๆ ใน Interdisciplinary Academic and Research Journal ยังคงเป็นของผู้เขียนภายใต้ ภายใต้ Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License การอนุญาตให้ใช้ข้อความ เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ของสิ่งพิมพ์ ผู้ใช้ใดๆ เพื่ออ่าน ดาวน์โหลด คัดลอก แจกจ่าย พิมพ์ ค้นหา หรือลิงก์ไปยังบทความฉบับเต็ม รวบรวมข้อมูลเพื่อจัดทำดัชนี ส่งต่อเป็นข้อมูลไปยังซอฟต์แวร์ หรือใช้เพื่อวัตถุประสงค์ทางกฎหมายอื่นใด แต่ห้ามนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์หรือด้วยเจตนาที่จะเป็นประโยชน์ต่อธุรกิจใดๆ
