สำนวนไทย : ปรากฏการณ์ในบทบรรณาธิการ ของนิตยสารอนุสาร อ.ส.ท.
คำสำคัญ:
สำนวนไทย, บทบรรณาธิการ, นิตยสาร อนุสาร อ.ส.ท.บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประเภท ที่มา และทัศนะที่สะท้อนจากสำนวนไทยที่ปรากฏในบทบรรณาธิการของนิตยสารอนุสาร อ.ส.ท. ตั้งแต่เดือนมกราคม 2551 – ธันวาคม 2565 จำนวน 180 บท พบว่ามีสำนวนไทยจำนวน 67 สำนวน จากนั้นนำสำนวนไทยที่ได้มาวิเคราะห์ตามขอบเขตที่ได้กำหนดไว้
ผลการศึกษาพบว่า 1) ด้านประเภทของสำนวนไทยที่ปรากฏในบทบรรณาธิการของนิตยสารอนุสาร อ.ส.ท. พบ 4 ประเภท เรียงลำดับจากมากไปน้อย ดังนี้ 1.1 ประเภทคำ กลุ่มคำ และประโยคลักษณะอื่น ๆ 1.2 ประเภทถ้อยคำเปรียบเทียบ 1.3 ประเภทซ้ำคำหรือคำซ้ำ 1.4 ประเภทถ้อยคำคล้องจอง 2) ด้านที่มาของสำนวนไทยที่ปรากฏในบทบรรณาธิการของนิตยสารอนุสาร อ.ส.ท. พบ 5 ลักษณะ เรียงลำดับจากมากไปน้อย ดังนี้ 2.1 นิสัย พฤติกรรม และการแสดงอาการของคน 2.2 ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 2.3 อื่น ๆ2.4 สิ่งของเครื่องใช้ 2.5 ชื่ออวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย 3) ด้านทัศนะที่สะท้อนจากสำนวนไทย ที่ปรากฏในบทบรรณาธิการของอนุสาร อ.ส.ท. พบ 4 ทัศนะ เรียงลำดับจากมากไปน้อย ดังนี้ 3.1 สภาพทางเศรษฐกิจ 3.2 พฤติกรรมของมนุษย์ 3.3 อื่น ๆ 3.4 เหตุการณ์บ้านเมืองผลการศึกษาเหล่านี้ทำให้พบว่าสำนวนเป็นเครื่องมือที่สามารถสะท้อนให้เห็นถึงทัศนคติวิธีคิด และวิถีการดำเนินชีวิต ความเชื่อ และค่านิยมของผู้คนในสังคมได้
เอกสารอ้างอิง
เกษม ขนาบแก้ว. (2548). การวิเคราะห์ภูมิปัญญาการใช้กลบท คำภาษาไทยถิ่นใต้ สำนวนไทยที่ปรากฏในบทหนังตะลุงของหนังฉิ้น อรมุต (รายงานผลการวิจัย). สงขลา: มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา.
จงกลนี งามวงศ์. (2547). วิเคราะห์บทบรรณาธิการในนิตยสารข่าว พ.ศ.2545. (วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ต่อศักดิ์ เกษมสุข. (2551). สำนวนไทยนอกรูปแบบ : การวิเคราะความเป็นมาและความหมาย (รายงานการวิจัย). พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ธวัช บุญนวล. (2546). สำนวนไทยในบทบรรณาธิการในหนังสือพิมพ์รายวัน. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). ปัตตานี: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.
ประดิษฐา นาครักษา. (2535). การศึกษารูปแบบ และสำนวนภาษาที่ใช้ในหนังสือราชการไทยระหว่างปี พ.ศ. 2475 ถึง พ.ศ. 2534. (วิทยานิพนธ์
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต) กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ภณรัตน์ คชสิทธิ์. (2557). รูปแบบการใช้ภาษาในบทบรรณาธิการหนังสือพิมพ์รายวันภาษาไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น.
วชิร วงศ์กัญญา. (2548). การใช้สำนวนภาษาในคอลัมน์สำนักข่าวหัวเขียว. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สิริทิพย์ ขันสุวรรณ. (2543). การบริหารงานหนังสือพิมพ์ (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
สิริวรรณ นันทจันกูล. (2548). รายงานผลการวิจัยเรื่องการศึกษาการใช้สำนวนไทยในบทบรรณาธิการของหนังสือพิมพ์เพื่อประกอบการเรียนการสอน กรณีศึกษาหนังสือพิมพ์เดลินิวส์. วารสารมนุษยศาสตร์, 13(2005), 45-52.
อารยา องค์เอี่ยม และพงศ์ธารา วิจิตเวชไพศาล. (2561). การตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวิจัย. วิสัญญีสาร, 44(1), 36-42.
อำนวย นนทบุตร. (2558). การสื่อสารทางการเมืองของสื่อสิ่งพิมพ์ในภาวะวิกฤตทางการเมือง: ศึกษากรณีบทบรรณาธิการของหนังสือพิมพ์มติชนและหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ ในปี พ.ศ.2550-2554. (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกริก.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 มหาวิทยาลัยพะเยา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผู้นิพนธ์ต้องรับผิดชอบข้อความในบทนิพนธ์ของตน มหาวิทยาลัยพะเยาไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับบทความที่ตีพิมพ์เสมอไป ผู้สนใจสามารถคัดลอก และนำไปใช้ได้ แต่จะต้องขออนุมัติเจ้าของ และได้รับการอนุมัติเป็นลายลักษณ์อักษรก่อน พร้อมกับมีการอ้างอิงและกล่าวคำขอบคุณให้ถูกต้องด้วย
The authors are themselves responsible for their contents. Signed articles may not always reflect the opinion of University of Phayao. The articles can be reproduced and reprinted, provided that permission is given by the authors and acknowledgement must be given.
