กิจกรรมการคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมความเป็น นวัตกรชุมชนของผู้ประกอบการในจังหวัดพะเยา
คำสำคัญ:
กระบวนการคิดเชิงออกแบบ, ทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม, นวัตกรชุมชนบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนากิจกรรมการคิดเชิงออกแบบในการส่งเสริมความเป็นนวัตกรชุมชนของผู้ประกอบการในจังหวัดพะเยา 2) ศึกษาผลการใช้กิจกรรมการคิดเชิงออกแบบ และ 3) ประเมินความพึงพอใจของผู้ประกอบการที่มีต่อกิจกรรมการคิดเชิงออกแบบ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) โดยมีขั้นตอนการดำเนินงาน แบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 เป็นการพัฒนากิจกรรมการคิดเชิงออกแบบในการส่งเสริมความเป็นนวัตกรชุมชนของผู้ประกอบการในจังหวัดพะเยา และระยะที่ 2 เป็นการศึกษาผลการใช้กิจกรรมการคิดเชิงออกแบบในการส่งเสริมความเป็นนวัตกรชุมชนของผู้ประกอบการในจังหวัดพะเยา ตัวอย่างในการวิจัย คือ ผู้ประกอบการในจังหวัดพะเยา จำนวน 47 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบทดสอบกระบวนการคิดเชิงออกแบบ แบบประเมินทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรม และแบบประเมินความพึงพอใจ และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงบรรยาย คือ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติเชิงสรุปอ้างอิง คือ dependent sample t-test และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
- รูปแบบกิจกรรมการคิดเชิงออกแบบเพื่อส่งเสริมความเป็นนวัตกรชุมชนของผู้ประกอบการในจังหวัดพะเยา มีการพัฒนา 5 ขั้นตอน คือ 1) ทำความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง 2) กำหนดทิศทางแก้ปัญหา 3) คิดวิธีการแก้ปัญหา 4) สร้างต้นแบบนวัตกรรม และ 5) ทดสอบ
- ผลการใช้กิจกรรมการคิดเชิงออกแบบ พบว่า ผู้ประกอบการมีทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมหลังกิจกรรมสูงกว่าก่อนเข้าร่วมกิจกรรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
- ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้ประกอบการที่มีต่อกิจกรรมการคิดเชิงออกแบบ พบว่า ผู้ประกอบการมีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
เอกสารอ้างอิง
กองแผนงาน มหาวิทยาลัยพะเยา. (2562). แผนยุทธศาสตร์การพัฒนามหาวิทยาลัยพะเยา ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 – 2565. พะเยา: มหาวิทยาลัยพะเยา.
พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยพะเยา พ.ศ. 2553. (2553, 16 กรกฎาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 127 ตอนที่ 44 ก, 4–29.
พิชญา กล้าหาญ และ วิสูตร โพธิ์เงิน. (2564). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิด กระบวนการคิดเชิงออกแบบร่วมกับการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐาน เพื่อ ส่งเสริมความเป็นนวัตกรของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 49(2), 1-16.
ภานนท์ คุ้มสุภา. (2562). นวัตกรท้องถิ่นรุ่นใหม่กับการแพร่กระจายนวัตกรรมสู่ชุมชน. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 13(2), 258-299.
วาทินี บรรจง. (2561). นักออกแบบตัวน้อย: การส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ผ่านประสบการณ์ศิลปะสร้างสรรค์ด้วยกระบวนการคิดเชิงออกแบบ. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 46(2), 330-347.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2564). มาฝึกฝนทักษะ 5I เพื่อเป็นนวัตกรในศตวรรษที่ 21 [Online]. สืบค้นวันที่ 1 มีนาคม 2565, จาก https://www.nia.or.th/5I.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). สถิติรายได้และรายจ่ายของครัวเรือน. สืบค้น 1 มีนาคม 2565, จาก http://statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/th/08.aspx.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). ผลิตภัณฑ์ภาคและจังหวัดแบบลูกโซ่ ฉบับ พ.ศ. 2562. กรุงเทพฯ: กองบัญชีประชาชาติ สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สุภรพรรณ คนเฉียบ และ มิ่งขวัญ กันจินะ. (2563). ผลการประเมินตนเองด้านทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมของนักศึกษาไทยที่เขาร่วมกิจกรรมการคิดเชิงออกแบบเพื่อนวัตกรรมทางสังคม. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต, 8(2), 327-338
Billings, C. E. (2018). Aviation automation: The search for a human-centered approach: CRC Press.
Blohm, I., & Leimeister, J. M. (2013). Gamification. Business & information systems engineering, 5(4), 275-278.
Carlgren, L., Rauth, I., & Elmquist, M. (2016). Framing design thinking: The concept in idea and enactment. Creativity and innovation management, 25(1), 38-57.
Cohen, L. J. (1977). The probable and the provable. Clarendon Press Oxford.
Plattner, H., Meinel, C., & Weinberg, U. (2009). Design-thinking. Springer.
Shumer, R. (1994). Community-based learning: Humanizing education. Journal of adolescence, 17(4), 357-367.
Tett, L. (2006). Community education, lifelong learning and social inclusion. Dunedin Academic Press.
Tim, B. & Jocelyn, W. (2010). Design Thinking for Social Innovation. Stanford Social Innovation Review Winter 2010.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 มหาวิทยาลัยพะเยา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผู้นิพนธ์ต้องรับผิดชอบข้อความในบทนิพนธ์ของตน มหาวิทยาลัยพะเยาไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับบทความที่ตีพิมพ์เสมอไป ผู้สนใจสามารถคัดลอก และนำไปใช้ได้ แต่จะต้องขออนุมัติเจ้าของ และได้รับการอนุมัติเป็นลายลักษณ์อักษรก่อน พร้อมกับมีการอ้างอิงและกล่าวคำขอบคุณให้ถูกต้องด้วย
The authors are themselves responsible for their contents. Signed articles may not always reflect the opinion of University of Phayao. The articles can be reproduced and reprinted, provided that permission is given by the authors and acknowledgement must be given.
