การดำรงชีพของครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยางภายใต้ระบบการผลิตยางพาราเชิงเดี่ยวใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

ผู้แต่ง

  • บัญชา สมบูรณ์สุข คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • ปุรวิชญ์ พิทยาภินันท์ คณะเทคโนโลยีและการพัฒนาชุมชน มหาวิทยาลัยทักษิณ

คำสำคัญ:

การดำรงชีพ, ครัวเรือนเกษตรกร, ยางพารา, ระบบการผลิต, 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดำรงชีพของครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยางภายใต้ระบบการผลิตยางพาราเชิงเดี่ยวใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ กลุ่มตัวอย่าง คือ เกษตรกรชาวสวนยางที่มีระบบการผลิตยางพาราเชิงเดี่ยวจำนวน 155 ราย ซึ่งใช้การเลือกแบบเจาะจง การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงทางทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมส่งผลมากที่สุดต่อการดำรงชีพของครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยาง ครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยางมีทุนในการดำรงชีพโดยภาพรวมระดับปานกลาง ครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยางเกือบครึ่งได้รับความช่วยเหลือจากหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง กลยุทธ์ในการดำรงชีพที่สำคัญของครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยาง คือ การปรับตัวด้านสังคม ครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยางมีผลลัพธ์ในการดำรงชีพโดยภาพรวมระดับน้อย ผลการวิจัยที่ได้จะเป็นข้อมูลที่มีประโยชน์ต่อผู้กำหนดนโยบายของหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องสำหรับกำหนดนโยบายพัฒนาการผลิตยางพาราที่เหมาะสมต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2559). แผนพัฒนาการเกษตรในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560–2564). กรุงเทพฯ: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.

จำนง จุลเอียด, พรชุลีย์ นิลวิเศษ, บำเพ็ญ เขียวหวาน และ สมจิต โยธะคง. (2557). การส่งเสริมเพื่อการพึ่งพาตนเองของเกษตรกรชาวสวนยางในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์, 6(2), 146–155.

ชูชาติ ตันอังสนากุล และ วรรณดี สุทธินรากร (2559). ทางออกเพื่อความมั่นคงในอาชีพของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา. วารสารศึกษาศาสตร์ปริทัศน์, 31(1), 57–62.

บัญชา สมบูรณ์สุข, กนกพร ภาชีรัตน์ และ Chambon, B. (2553). การเปรียบเทียบการดำรงชีพของครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยางระหว่างครัวเรือนที่ผลิตยางแผ่นดิบและครัวเรือนที่ผลิตน้ำยางสดในตำบลนาหมอบุญ อำเภอจุฬาภรณ์ จังหวัดนครศรีธรรมราช. สงขลา: คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

บุญธรรม กิจปรีดาบริสุทธิ์. (2549). เทคนิคการสร้างเครื่องมือรวบรวมข้อมูลสำหรับการวิจัย. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: จามจุรีโปรดักท์.

พลากร สัตย์ซื่อ และ ปุรวิชญ์ พิทยาภินันท์. (2561). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงคุณภาพชีวิตของเกษตรกรชาวสวนยางจากปัญหาราคายางพาราตกต่ำในอำเภอศรีนครินทร์ จังหวัดพัทลุง. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 37(3), 71–84.

รอยล จิตรดอน. (2560). สถานการณ์ฝนและน้ำประเทศไทย. วารสารวิชาการสถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร, 1(1), 1–9.

วิไลวัลย์ แก้วตาทิพย์. (2560). ความเดือดร้อนของเกษตรกรชาวสวนยางพาราในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. แก่นเกษตร, 45(4), 693–702.

ศูนย์ประสานการปฏิบัติที่ 5 กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร. (2563). ยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ พ.ศ. 2563–2565. สืบค้น 27 พฤษภาคม 2563, จาก shorturl.asia/xEJgY.

สมบูรณ์ เจริญจิระตระกูล, อริศรา ร่มเย็น และพลากร สัตย์ซื่อ. (2560). พัฒนาการระบบการปลูกพืชร่วมยางในภาคใต้: ปัญหาและอุปสรรคในการขับเคลื่อน. Kasetsart Journal of Social Sciences, 38(2), 588–599.

สิน พันธุ์พินิจ. (2553). เทคนิคการวิจัยทางสังคมศาสตร์. กรุงเทพฯ: วิทยพัฒน์.

สุภางค์ จันทวานิช. (2550). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 15). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2563). สถิติการเกษตรของประเทศไทยปี 2562. สืบค้น 5 พฤษภาคม 2563, จากhttp://www.oae.go.th/assets/portals/1/ebookcategory/28_yearbook-2562/ #page=1.

โสภณ มูลหา, ทรงเกียรติ ซาตัน, มนชาย ภูวรกิจ, ปรีชา ทับสมบัติ และธนัญชัย เฉลิมสุข. (2558). ยุทธศาสตร์การดำรงชีพของครัวเรือนเกษตรกรในชุมชนบ้านคำไผ่ อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารวิชาการแพรวากาฬสินธุ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ์, 2(1), 80–111.

Department for International Development. (2001). Sustainable Livelihoods Guidance Sheets. London: Department for International Development.

Longpichai, O., Perret, S. R., & Shivakoti, G. P. (2012). Role of livelihood capital in shaping the farming strategies and outcomes of smallholder rubber producers in southern Thailand. Outlook on Agriculture, 41(2), 117–124.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-03-01

รูปแบบการอ้างอิง

สมบูรณ์สุข บ., & พิทยาภินันท์ ป. (2021). การดำรงชีพของครัวเรือนเกษตรกรชาวสวนยางภายใต้ระบบการผลิตยางพาราเชิงเดี่ยวใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ . Trends of Humanities and Social Sciences Research, 9(2), 224–244. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/Humanties-up/article/view/243947

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย