ผลการใช้กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิดร่วมกับการฝึกเชิงพุทธิปัญญา เพื่อยกระดับการคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
คำสำคัญ:
วิธีการแบบเปิด, การฝึกเชิงพุทธิปัญญา, การคิดวิเคราะห์บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โดยเปรียบเทียบระหว่างกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิดร่วมกับการฝึกเชิงพุทธิปัญญา (กลุ่มทดลอง) และกิจกรรมการเรียนรู้แบบปกติ (กลุ่มควบคุม) การวิจัยครั้งนี้ใช้รูปแบบการวิจัยแบบการสุ่มสองกลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลอง ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนวังเหนือวิทยาคม จังหวัดลำปาง จำนวนทั้งสิ้น 213 คน กลุ่มตัวอย่าง ได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบแบ่งกลุ่ม เป็นนักเรียน จำนวนทั้งสิ้น 67 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มทดลองจำนวน 32 คน และ กลุ่มควบคุมจำนวน 35 คน เครื่องมือที่ใช้ทดลอง คือ กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิดร่วมกับการฝึกเชิงพุทธิปัญญา และกิจกรรมการเรียนรู้แบบปกติ ซึ่งผ่านความเห็นชอบจากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 3 ท่าน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบทดสอบการคิดวิเคราะห์ เป็นแบบทดสอบปรนัย จำนวน 15 ข้อ ซึ่งผ่านความเห็นชอบจากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 3 ท่าน และผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงโครงสร้างตามเกณฑ์ และมีค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.816 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว ผลการวิจัยพบว่า นักเรียนที่เรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้วิธีการแบบเปิดร่วมกับการฝึกเชิงพุทธิปัญญากับกิจกรรมการเรียนรู้แบบปกติมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
References
กรมการแพทย์. (2559). คู่มือการพัฒนาศักยภาพสมองของผู้ที่มีสมรรถภาพสมองบกพร่องในระยะต้น. กรุงเทพฯ: ไซเบอร์พริ้นท์กรุ๊ป.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). ตัวชี้วัดไร้สาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.
เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. (2553). การคิดเชิงวิเคราะห์. กรุงเทพฯ: ซัคเซสมีเดีย.
ฆนัท ธาตุทอง. (2554). สอนคิด: การจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการคิด. นครปฐม: เพชรเกษมการพิมพ์.
จินตนาภรณ์ วัฒนธร. (2554). บทบาทของสมองต่อการเกิดสมาธิ แรงจูงใจ การเรียนรู้ และความจำ. วารสารหลักสูตรและการเรียนการสอน มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 4(1-2), 12-18.
ดนิตา ดวงวิไล, สุขิริณณ์ อามาตย์บัณฑิต และอัฐพล อินต๊ะเสนา. (2019). การพัฒนาหลักสูตรสาระเพิ่มเติมเพื่อเสริมสร้างสมรรถนะด้านการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนระดับประถมศึกษา สังกัดกลุ่มพัฒนาคุณภาพการศึกษาท่าสองคอน-แก่งเลิงจาน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 21(1), 75-92.
ดวงจันทร์ วรคามิน, ปังปอนด์ รักอำนวยกิจ และ ยศวีร์ สายฟ้า. (2559). รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง การศึกษาความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์และการมีจิตสาธารณะเพื่อพัฒนาศักยภาพการเป็นคนดีคนเก่งของนักเรียนไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา. (2550). การบำบัดทางเลือก ในเด็กพิเศษ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว.
ทิศนา แขมมณี. (2554). ทักษะการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ สร้างสรรค์และการคิดอย่างมีวิจารณญาณ: การบูรณาการในการจัดการเรียนรู้. วารสารราชบัณฑิตยสถาน, 36(2), 188-204.
ธัญญรัตน์ อโนทัยสินทวี. (2557). การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบเรื่องมาตรการ การป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.).
นันทา ลีนะเปสนันท์, สุชาดา กรเพชรปาณี และปรัชญา แก้วแก่น. (2560). การฝึกการรับรู้ทางการมองเห็นโดยประยุกต์ทฤษฎีเส้นทางการเคลื่อนที่ของหลายวัตถุสำหรับเพิ่มความสามารถทางปัญญาของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. วิทยาการวิจัยและวิทยาการปัญญา, 15(2), 1-23.
ปัฐมาภรณ์ พิมพ์ทอง. (2552). เอกสารประกอบการสอนรายวิชา 224701 รูปแบบการสอน. ขอนแก่น: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
พงศ์พิชญ์ เฮ้าปาน และชำนาญ ปาณาวงษ์. (2563). การพัฒนากิจกรรมการเรียนการสอนโดยใช้วิธีการแบบเปิดเพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์ เรื่องดาวฤกษ์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. วารสารวิจัยทางการศึกษา, 15(1), 114-128.
พรสุดา อินทร์สาน และ กมล โพธิเย็น. (2560). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้แนวคิดการฝึกหัดทางปัญญาร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือ เพื่อสร้างเสริมความสามารถในการอ่านคิดวิเคราะห์ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย. วารสารวิชาการ บัณฑิตวิทยาลัยสวนดุสิต, 13(2), 53-62.
รัตนะ บัวสนธ์, เอื้อมพร หลินเจริญ, นันทิมา นาคาพงศ์, ประภัสสร วงษ์ดี และ ยุพิน โกณฑา. (2553). การสังเคราะห์งานวิจัยด้านการคิดวิเคราะห์ของนักเรียน: การวิเคราะห์อภิมาน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 12(3), 19-32.
ราชกิจจานุเบกษา. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. สืบค้น 29 กรกฎาคม 2564, จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2542/A/074/1.PDF.
วิจารณ์ พานิช. (2555). วิถีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์.
วิจารณ์ พานิช. (2556ก). การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร. กรุงเทพฯ: เอส.อาร์.พริ้นติ้ง แมสโปรดักส์.
วิจารณ์ พานิช. (2556ข). สนุกกับการเรียนในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: เอส.อาร์.พริ้นติ้ง แมสโปรดักส์.
วิจารณ์ พานิช. (2557). Open Approach วิธีประยุกต์การจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning สู่การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. สืบค้น 27 มีนาคม 2562, จาก https://bit.ly/2zJeEHi.
วิจารณ์ พานิช. (2559). สอนอย่างมือชั้นครู. นครปฐม: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
ศศิธร แม้นสงวน. (2556). พฤติกรรมการสอนคณิตศาสตร์ 2. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สัมพันธ์ พันธุ์พฤกษ์ และวิลาวรรณ พันธุ์พฤกษ์. (2553). สถิติประยุกต์เพื่อการวิจัย. ขอนแก่น: หจก. ขอนแก่นการพิมพ์.
สุดาพร ติ๊บปาละ และ ศานิตย ศรีคุณ. (2562). การตรวจสอบความตรงเชิงทฤษฎีของแบบวัดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ทางคณิตศาสตร์. การประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 6 เรื่อง นวัตกรรมการศึกษาเพื่อพัฒนาสังคมสู่ความยั่งยืน ในวันเสาร์ที่ 20 กรกฎาคม 2562 (413-423). มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด ซีดี คอนแทคท์.
สุลัดดา ลอยฟ้า. (2552). คู่มือการอบรมเชิงปฏิบัติการในโครงการพัฒนาวิชาชีพครูคณิตศาสตร์ โดยนวัตกรรมการศึกษาชั้นเรียน (Lesson Study) และวิธีการแบบเปิด (Open Approach). ขอนแก่น: คณะศึกษาศาสตร์ หาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุวิทย์ มูลคำ. (2550). กลยุทธ์การสอนวิเคราะห์. กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์.
หฤชัย ยิ่งประทานพร, สัญชัย พัฒนสิทธิ์ และ ไพฑูรย์ ศรีฟ้า. (2564). รูปแบบการเรียนแบบคอนเน็คติวิสซึม ตามแนวคิดประสาทวิทยาศาสตร์ทางปัญญา บนแอปพลิเคชันเพื่อส่งเสริมการวิเคราะห์ คิด สำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวลัยอารมณ์ก่อน ในพระบรมราชูปถัมภ์, 15(2), 224-235.
อัครภูมิ จารุภากร. (2551). สมอง เรียน รู้ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สถาบันส่งเสริม อัจฉริยภาพและนวัตกรรมการเรียนรู้.
อัมราภรณ์ หนูยอด, นุชวนา เหลืองอังกูร และอรพิน พจนานนท์. (2557). การพัฒนาความสามารถด้านการอ่านเพื่อความเข้าใจและทักษะการคิดวิเคราะห์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โดยใช้วิธีการสอนแบบเปิด. วารสารศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 8(3), 206-215.
Anderson, O. R. (2009). Neurocognitive Theory and Constructivism in Science Education: A Review of Neurobiological, Cognitive and Cultural Perspectives. Neurocognitive Theory and Science Education, 1(1), 1–32.
Apaivatin, R., Srikoon, S. and Khemkhan, A. (2021). Effects of Research-based Learning Integrated with Cognitive Training for Enhancing Critical Thinking Skill. Journal of Physics: Conferences, 1835(012017), 1-6.
Hardiman, M. (2012). The Brain-Targeted Teaching Model for 21st Century Schools. United States of America: Corwin.
Inprasitha. (2010). One Feature of Adaptive Lesson Study in Thailand-Designing Learning Unit. In Proceeding of the 45th National Meeting of Math Education (193-206). Gyeongju: Dongkook University.
Michelo, P. (2012). Max Your Memory: The Complete Visual Program. London: DK Publishing.
Puncreobutr, V., Morales, M, Dey, K and Dwiptendra, B. (2017). Correlation Between the Open Approach Teaching in Mathematics and the Critical Thinking of First Year Students of St. Theresa International College, Thailand. SSRN Electronic Journal, 1-11.
Srikoon, S. (2021). Effects of Research-based Learning Integrated with Cognitive Training for Enhancing Research Characteristics in Phayamengrai School. Social Science Asia, 7(2), 42-51.
Srikoon, S. Bunterm, T., Nethanomsak, T. and Ngang, T.K. (2018). Effect of 5P model on academic achievement, creative thinking, and research characteristics. The Kasetsart Journal of Social Sciences, 39(3) 488-495.
Srikoon, S. Bunterm, T., Nethanomsak, T. and Ngang, T.K. (2017). A Comparative Study of the Effects of the Neurocognitive-based Model and the Conventional Model on Learner Attention, Working Memory and Mood. Malaysian Journal of Learning and Instruction, 14(1), 83-110.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2021 มหาวิทยาลัยพะเยา
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผู้นิพนธ์ต้องรับผิดชอบข้อความในบทนิพนธ์ของตน มหาวิทยาลัยพะเยาไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับบทความที่ตีพิมพ์เสมอไป ผู้สนใจสามารถคัดลอก และนำไปใช้ได้ แต่จะต้องขออนุมัติเจ้าของ และได้รับการอนุมัติเป็นลายลักษณ์อักษรก่อน พร้อมกับมีการอ้างอิงและกล่าวคำขอบคุณให้ถูกต้องด้วย
The authors are themselves responsible for their contents. Signed articles may not always reflect the opinion of University of Phayao. The articles can be reproduced and reprinted, provided that permission is given by the authors and acknowledgement must be given.
