ประสบการณ์วัยเด็กของผู้ที่เติบโตมากับพ่อแม่ที่ป่วยเป็นโรคซึมเศร้า
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาประสบการณ์วัยเด็กของผู้ที่เติบโตมากับพ่อแม่ที่ป่วยเป็นโรคซึมเศร้า
วัสดุและวิธีการ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแนวปรากฏการณ์วิทยาเชิงตีความ เก็บข้อมูลผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกด้วยค าถามแบบกึ่งโครงสร้าง ผู้ให้ข้อมูลหลัก 6 รายเป็นบุคคลท่ัวไปที่เคยมีประสบการณช่วงอายตุ่ำกว่า 18 ปีอาศัยอยู่กับพ่อแม่ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคซึมเศร้า วิเคราะห์ข้อมูลผ่านการบันทึกประเด็นสำคัญ ระบุประเด็นสำคัญ และจัดหมวดหมู่ประเด็นสำคัญ
ผลการศึกษา พบแก่นสาระประสบการณ์ 3 ประเด็น คือ (1) การรับรู้ความไม่ปกติในชีวิต แต่ไม่เข้าใจว่าเป็นโรคซึมเศร้า (รับรู้ว่าพ่อแม่มีอาการซึมเศร้าแต่ไม่เข้าใจโรคนี้ กังวลและรู้สึกผิด คิดว่าตนมีส่วนทำให้เกิดความเจ็บป่วย รู้ว่าพ่อแม่ที่ป่วยอ่อนไหวง่าย ชีวิตครอบครัวเปลี่ยนไป) (2) ความรู้สึกท่วมท้นและไม่แน่ใจว่าจะต้องทำตัวอย่างไรในช่วงวิกฤติของพ่อแม่ (กังวลเกี่ยวกับสุขภาพของพ่อแม่ที่ป่วย ลำบากใจเมื่อต้องรับมือกับพ่อแม่ที่ป่วยตอนอาการกำเริบ หงุดหงิดและไม่พอใจ ขาดความเชื่อมั่นในตัวพ่อแม่ สงสารและเห็นใจพ่อแม่ที่เป็นผู้ดูแล) (3) การปรับเปลี่ยนตนเองเพื่อให้อยู่กับพ่อแม่ที่ป่วยได้(พยายามปรับตัวเพื่อใช้ชีวิตร่วมกับพ่อแม่ที่ป่วย กำหนดเป้าหมายในชีวิตและรับผิดชอบต่อตนเอง ทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยดูแลพ่อแม่ที่ป่วย มีบทบาทใหม่เป็นที่พึ่งทางใจให้พ่อแม่)
สรุป ผลการวิจัยชี้ให้เห็นถึงผลทางลบในการเติบโตและอาศัยอยู่กับพ่อแม่ที่ป่วยด้วยโรคซึมเศร้า ซึ่งนักจิตวิทยานักวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง ครอบครัวควรได้ตระหนักรู้เพื่อให้การช่วยเหลือเมื่อเกิดปัญหา
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เรื่องที่ลงตีพิมพ์ในวารสารจิตวิทยาคลินิกแล้วถือเป็นลิขสิทธิ์การเผยแพร่โดยวารสารจิตวิทยาคลินิกแต่เพียงผู้เดียว การตีพิมพ์หรือเผยแพร่ซ้ำในที่อื่นต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการวารสารฯ
References
Beardslee, W. R., Versage, E. M., & Gladstone, T. R. (1998). Children of affectively ill parents: A review of the past 10 years. Journal of the
American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 37(11), 1134-1141.
Bellis, M. A., Lowey, H., Leckenby, N., Hughes, K., & Harrison, D. (2014). Adverse childhood experiences: Retrospective study to determine their impact on adult health behaviours and health outcomes in a UK population. Journal of Public Health (Oxford), 36(1), 81-91. https://doi.org/10.1093/pubmed/fdt038
Chutha, W., & Makkhlai, K. (2024). Prevalence of emotional disorders: A national mental health epidemiological survey of Thai people in
Mental Health Knowledge Repository, Department of Mental Health. https://dmhelibrary.org/items/show/1681 (in Thai).
DiMarzio, K., Parent, J., Forehand, R., Thigpen, J. C., Acosta, J., Dale, C., & Compas, B. (2021). Parent-child role confusion: Exploring the role of family processes in the context of parental depression. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 51(6), 982-996.
https://doi.org/10.1080/15374416.2021.1894943
Epstein, N. B., Baldwin, L. M., & Bishop, D. S. (1983). The McMaster Family assessment device. Journal of Marital and Family Therapy,
(2), 171-180. https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.1983.tb01497.x
Erikson, E. H., & Erikson, J. M. (1998). The life cycle completed: Extended version. W. W. Norton & Company.
Eyre, O., Jones, R. B., Mars, B., Hammerton, G., Sellers, R., Potter, R., Thapar, A., Rice, F., Collishaw, S., & Thapar, A. (2014). Reported
child awareness of parental depression. Psychiatric Bulletin, 38(3), 122-127. https://doi.org/10.1192/pb.bp.113.044198
Jorm, A. F. (2012). Mental health literacy: Empowering the community to take action for better mental health. American Psychologist,
(3), 231-243. https://doi.org/10.1037/a0025957
Meadus, R. J., & Johnson, B. (2000). The experience of being an adolescent child of a parent who has a mood disorder. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 7, 383-390. https://doi.org/10.1046/j.1365-2850.2000.00319.x
National Research Council and Institute of Medicine. (2009). Depression in parents, parenting, and children: Opportunities to
improve identification, treatment, and prevention. The National Academies Press. https://doi.org/10.17226/12565
Nolte, L., & Wren, B. (2016). Talking or keeping silent about parental mental health problems: A grounded theory of parents’ decision-making and experiences with their children. Journal of Marital and Family Therapy, 42(4), 731-744. https://doi.org/10.1111/jmft.12177
Pruksarungruang, J., & Rhein, D. (2022). Depression literacy: An analysis of the stigmatization of depression in Thailand.
SAGE Open, 12(4). https://doi.org/10.1177/21582440221140376
Reigstad, K. M., Marceau, K., Gunlicks-Stoessel, M. L., VanZomeren, A. A., Westervelt, A., Brand, A. E., Zahn-Waxler, C., Hastings, P. D., & KlimesDougan, B. (2023). Parenting processes mediate the link between maternal depressive symptoms and adolescent psychopathology. Journal of Child and Family Studies, 32(3), 716-732.https://doi.org/10.1007/s10826-022-02460-5
Smith, J. A., Flower, P., & Larkin, M. (2009). Interpretative phenomenological analysis. SAGE Publications. United Nations International Children's Emergency
Fund. (2019). Adverse childhood experiences (ACE) study: Research on adverse childhood experiences in Serbia. United Nations Children’s Fund. https://www.unicef.org/serbia/en/reports/adverse-childhood-experiences-ace-study
Van Parys, H., Bonnewyn, A., Hooghe, A., de Mol, J., & Rober, P. (2015). Toward understanding the child’s experience in the process of
parentification: Young adults’ reflections on growing up with a depressed parent. Journal of Marital and Family Therapy, 41(4), 522-
https://doi.org/10.1111/jmft.12087
Van Parys, H., & Rober, P. (2013). Trying to comfort the parent: A qualitative study of children dealing with parental depression. Journal of Marital and Family Therapy, 39(3), 330-345.https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.2012.00304.x
Van Parys, H., Smith, J., & Rober, P. (2014). Growing up with a mother with depression: An interpretative phenomenological analysis.
The Qualitative Report, 19(29), 1-18. https://doi.org/10.46743/2160-3715/2014.1245
World Health Organization. (2020, January 28). Adverse childhood experiences international questionnaire (ACE-IQ). https://www.who.int/publications/m/item/adverse-childhoodexperiences-international-questionnaire-(ace-iq)
Yeh, K.-H., Tsao, W.-C., & Chen, W.-W. (2010). Parent-child conflict and psychological maladjustment: A mediational analysis with
reciprocal filial belief and perceived threat. International Journal of Psychology, 45(2),131-139. https://doi.org/10.1080/0020759