การถ่ายทอดภูมิปัญญาด้านสิ่งทอเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวของชาวไทยวนบ้านป่าบง ตำบลแม่คือ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่

ผู้แต่ง

  • ชนิษฐา ใจเป็ง มหาวิทยาลัยคริสเตียน

คำสำคัญ:

ภูมิปัญญาด้านสิ่งทอ, การท่องเที่ยว, ชาวไทยวน

บทคัดย่อ

  งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อ 1) รวบรวมองค์ความรู้ ภูมิปัญญาด้านสิ่งทอของชาวไทยวนบ้านป่าบง
และ 2) ศึกษากระบวนการการถ่ายทอดภูมิปัญญาด้านสิ่งทอของชาวไทยวน บ้านป่าบง เพื่อส่งเสริมด้านการท่องเที่ยว การวิจัยนี้
เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมายของงานวิจัยมีจำนวน 50 คน ประกอบด้วยผู้นำชุมชน ปราชญ์ชุมชน และกลุ่มหนุ่มสาวชาวไทยวน บ้านป่าบง เครื่องมือที่ใช้สำหรับการวิจัยครั้งนี้ คือ แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง โดยการสัมภาษณ์เป็นรายบุคคล
และการสนทนากลุ่ม

              ผลการวิจัยพบว่า 1) ผ้าทอไทยวน เป็นสิ่งถักทออันเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาวไทยวน ถือเป็นงานหัตกรรมแขนงหนึ่งที่สะท้อนถึงอัตลักษณ์ที่บ่งบอกถึงชาติพันธุ์และถิ่นกำเนิดที่ได้รับการสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ มีลักษณะและเอกลักษณ์พิเศษเฉพาะตัว มีกรรมวิธีในการผลิตสิ่งถักทอชนิดต่าง ๆ ด้วยความละเอียดอ่อนวิจิตรงดงาม ทั้งทางด้านการเลือกใช้สีสัน และความงดงามของลวดลายที่ประณีต มีทั้งเทคนิคการจก การยกมุก ปั่นไก (ควบเส้น) เกาะล้วง และการมัดก่าน (คาดก่าน) ที่แสดงออกถึงอัตลักษณ์ของชาวไทยวนในมิติต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี 2) กระบวนการการถ่ายทอดภูมิปัญญาสิ่งทอของชาวไทยวนบ้านป่าบง เพื่อส่งเสริมด้านการท่องเที่ยว ได้แก่ การถ่ายทอดภูมิปัญญาแก่เด็ก และผู้ใหญ่ผ่านกระบวนการถ่ายทอด ได้แก่
การบอกเล่า การสาธิต การปฏิบัติจริงการเรียนรู้จากสื่อ การเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ การแสดงพื้นบ้าน และการบันทึก
เป็นลายลักษณ์อักษร

เอกสารอ้างอิง

จรัสพิมพ์ วังเย็น. (2554). แนวคิดหลังสมัยการย้อนสู่โลกแห่งภูมิปัญญา. สถาบันวัฒนธรรมและศิลปะ, 13(1), 20-23.

จารุวรรณ ธรรมวัตร. (2531). ภูมิปัญญาแห่งอีสาน: รวมบทความอีสานศึกษา. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยศรีนรินทรวิโรฒ

มหาสารคาม.

จินต์ประวีร์ เจริญฉิม และสิริชัย ดีเลิศ. (2563). กระบวนการถ่ายทอดภูมิปัญญาของผู้สูงอายุสู่ชุมชนและสังคมที่ยั่งยืน.

วารสารปาริชาต มหาวิทยาลัยทักษิณ, 33(2), 152-167.

นรินทร์ สังข์รักษา. (2559). การจัดการความรู้และภูมิปัญญา. นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ประทับใจ สิกขา. (2555). ผ้าทอพื้นเมืองอีสานใต้. อุบลราชธานี: ศิริธรรมออฟเซ็ต.

ปิรันธ์ ชิณโชติ และธีระวัฒน์ จันทึก. (2559). รูปแบบการจัดการการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของสวนผึ้ง. Veridian E-Journal,

Silpakorn University, 9(1), 250-268.

พัชรินทร์ สิรสุนทร. (2552). ชุมชนปฏิบัติการด้านการเรียนรู้: แนวคิด เทคนิค และกระบวนการ.กรุงเทพฯ: วี. พริ้นท์ (1991).

ฟองจันทร์ หลวงจันทร์ดวง, สุรชัย กังวล และวราภรณ์ นันทะเสน. (2561). ศักยภาพชุมชนต้นแบบการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์

อย่างยั่งยืน, วารสารอิเล็กทรอนิกส์การเรียนรู้ทางไกลเชิงนวัตกรรม, 8(2), 52-83.

ราเมศร์ พรหมชาติ. (2564). แนวทางการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชนบ้านแสลงพัน ตำบลแสลงพัน อำเภอลำปลายมาศ

จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารวิชาการ มจร บุรีรัมย์, 6(2), 168-183.

สามารถ จันทร์สูรย์. (2534). ภูมิปัญญาท้องถิ่นคืออะไร. กรุงเทพฯ: คุรุสภาลาดพร้าว.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2552). รายงานการศึกษาเบื้องต้นเศรษฐกิจสร้างสรรค์

(The Creative Economy). กรุงเทพฯ: บี.ซี. เพรส (บุญชิน).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-09-01

รูปแบบการอ้างอิง

ใจเป็ง ช. (2023). การถ่ายทอดภูมิปัญญาด้านสิ่งทอเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวของชาวไทยวนบ้านป่าบง ตำบลแม่คือ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด, 17(2), 119–130. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/reru/article/view/261694

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย