กระบวนการบริหารจัดการสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา บนฐานประชาธิปไตยชุมชน

ผู้แต่ง

  • อัศว์ศิริ ลาปีอี
  • ภาณุ ธรรมสุวรรณ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

คำสำคัญ:

การบริหารจัดการ, ประชาธิปไตยชุมชน, สภาพลเมืองตำบลควนรู, Management Process, Cemocratic Community, Khuanru Civic Council

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการบริหารจัดการสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา รวมทั้งศึกษาปัจจัยหนุนเสริมที่ก่อให้เกิดผลสำเร็จจากการนำประชาธิปไตยระดับชุมชนสู่การพัฒนาศักยภาพของสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยกระบวนการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการบริหารจัดการสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา รวมทั้งศึกษาปัจจัยหนุนเสริมที่ก่อให้เกิดผลสำเร็จจากการนำประชาธิปไตยระดับชุมชนสู่การพัฒนาศักยภาพของสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยกระบวนการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสารที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลหลักประกอบด้วย ตัวแทนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตัวแทนของสภาองค์กรชุมชนและตัวแทนหน่วยราชการส่วนท้องที่ หน่วยละ 9 คน รวมทั้งสิ้น 27 คน และใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาประกอบการศึกษาบริบทเชิงพื้นที่ ทั้งนี้ผลการวิจัยพบว่า   กระบวนการบริหารจัดการสภาพลเมืองตำบลควนรู นับเป็นผลผลิตสำคัญของการก่อรูปจากการเมืองสมานฉันท์ซึ่งมีขอบข่ายการดำเนินงานด้วยกลไก “การจัดการตนเอง 8 ระบบ 30 แหล่งเรียนรู้” นอกจากนี้การขับเคลื่อนการดำเนินงานของสภาพลเมืองตำบลควนรู ในลักษณะของการจัดการภาคีสาธารณะแบบใหม่จะมีความสัมพันธ์กับปัจจัยการเสริมสร้างอำนาจให้ประชาชนมีบทบาทผ่านช่องทางที่กำหนดไว้ร่วมกับองค์กรทางการเมืองทั้ง 3 ฝ่าย ได้แก่ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หน่วยราชการส่วนท้องที่และสภาองค์กรชุมชนอีกด้วย ขณะเดียวกันภายใต้กลไกการสร้างความเป็นพลเมืองให้กับประชาชน สู่การเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาพื้นที่ตำบลควนรูดังกล่าวมีความสอดคล้องกับอุดมการณ์ประชาธิปไตยในระดับของการจัดการตนเองหรือแนวคิดชุมชนาธิปไตยอย่างมีนัยสำคัญ

Author Biography

อัศว์ศิริ ลาปีอี

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการบริหารจัดการสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา รวมทั้งศึกษาปัจจัยหนุนเสริมที่ก่อให้เกิดผลสำเร็จจากการนำประชาธิปไตยระดับชุมชนสู่การพัฒนาศักยภาพของสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยกระบวนการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลหลักประกอบด้วย ตัวแทนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตัวแทนของสภาองค์กรชุมชนและตัวแทนหน่วยราชการส่วนท้องที่ หน่วยละ 9 คน รวมทั้งสิ้น 27 คน และใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาประกอบการศึกษาบริบทเชิงพื้นที่ ทั้งนี้ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการบริหารจัดการสภาพลเมืองตำบลควนรู นับเป็นผลผลิตสำคัญของการก่อรูปจากการเมืองสมานฉันท์ ซึ่งมีขอบข่ายการดำเนินงานด้วยกลไก “การจัดการตนเอง 8 ระบบ 30 แหล่งเรียนรู้” นอกจากนี้การขับเคลื่อนการดำเนินงาน ของสภาพลเมืองตำบลควนรู ในลักษณะของการจัดการภาคีสาธารณะแบบใหม่จะมีความสัมพันธ์กับปัจจัยการเสริมสร้างอำนาจให้ประชาชนมีบทบาทผ่านช่องทางที่กำหนดไว้ร่วมกับองค์กรทางการเมืองทั้ง 3 ฝ่าย ได้แก่ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หน่วยราชการส่วนท้องที่และสภาองค์กรชุมชนอีกด้วย ขณะเดียวกันภายใต้กลไกการสร้างความเป็นพลเมืองให้กับประชาชน สู่การเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาพื้นที่ตำบลควนรูดังกล่าวมีความสอดคล้องกับอุดมการณ์ประชาธิปไตยในระดับของการจัดการตนเองหรือแนวคิดชุมชนาธิปไตยอย่างมีนัยสำคัญ

References

ชัยณรงค์ เครือนวน และสิตางค์ เจริญวงศ์. (2556). การสร้างประชาธิปไตยชุมชนท้องถิ่นในจังหวัดสระแก้ว : ฐานการพัฒนาองค์กรปกครองท้องถิ่นจากภาคประชาชน. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว).

โชคชัย ลิ้มประดิษฐ์. (2552). อภิวัฒน์ท้องถิ่น : สำรวจทฤษฎีการเมืองเพื่อสร้างท้องถิ่นให้เป็นฐานใหม่ของประชาธิปไตย. ในเอนก เหล่าธรรมทัศน์. กรุงเทพฯ: ที คิว พี.

ถั่น จุลนวล. (2559). องค์การบริหารส่วนตำบลควนรู ตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา. (15 กันยายน 2559) สัมภาษณ์.

ธนัย เกตวงกต. (2558). บนทางแพร่งแห่งสภาพลเมือง/สมัชชาพลเมืองของไทย. รัฐสภาสาร, 63(7), 9-28.

ศักดิ์ชัย พูลผล. (2559). องค์การบริหารส่วนตำบลควนรู ตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา. (11 กันยายน 2559) สัมภาษณ์.

สวิง ตันอุด และไพสิฐ พาณิชย์กุล. (2556). การศึกษารูปแบบสภาพลเมืองที่เหมาะสมสำหรับเชียงใหม่จัดการตนเอง. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว).

สมนึก หนูเงิน. (2559). องค์การบริหารส่วนตำบลควนรู ตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา. (13 กันยายน 2559) สัมภาษณ์.

สุภางค์ จันทวานิช. (2547). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุรสิทธิ์ วชิรขจร. (2559). การประเมินการดำเนินงานของสภาองค์กรชุมชน. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 11(2), 31–58.

อัศว์ศิริ ลาปีอี และภาณุ ธรรมสุวรรณ. (2559). รูปแบบและแนวทางการบริหารจัดการสภาพลเมืองบนฐานประชาธิปไตย ชุมชน ศึกษากรณีการจัดตั้งสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา. สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ.

องค์การบริหารส่วนตำบลควนรู. (2555). โครงการสร้างสุขภาวะผู้บริโภคตำบลควนรู. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว).

เอนก เหล่าธรรมทัศน์. (2553). ประชาธิปไตยชุมชนรัฐศาสตร์สำหรับสภาองค์กรชุมชน. กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาองค์กร ชุมชน (องค์การมหาชน).

Forrest David Mathews. (1999). Politics for Peoples: Finding a Responsible Public Voice (2nd Ed.), Chicago: University of Illinois Press. Chapter 7.

Joseph E Kahne and Others. (2007). Developing Citizen : The Impact of Civic Learning Opportunity on Student’s Commitment to Civic Participation. Paper presented at The Annual Meeting of The American Political Science Association. Chicago: Illinois.

Yonne Hebert and Alan Sears. (2007). Citizenship Education. Retrieved 30 July 2017. Form https://www.cea-ace.ca/media/en/Citizenship_Education.pdf

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-04-29

How to Cite

ลาปีอี อ., & ธรรมสุวรรณ ภ. (2019). กระบวนการบริหารจัดการสภาพลเมืองตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา บนฐานประชาธิปไตยชุมชน. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด, 13(1), 111–120. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/reru/article/view/185999