ความเหลื่อมล้ำเงินบำเหน็จชราภาพในระบบประกันสังคมของผู้ประกันตนที่ประกอบอาชีพอิสระ

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: ประกันสังคมเป็นสวัสดิการประเภทหนึ่งที่รัฐจัดให้ได้รับสิทธิประโยชน์ต่างๆ ของคนในวัยทำงาน ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องการรักษาพยาบาล คลอดบุตร สงเคราะห์บุตร ว่างงาน ทุพพลภาพ ชราภาพหรือกรณีเสียชีวิต อย่างไรก็ดี ประเด็นที่ถกเถียงกันมาก ก็คือเรื่องบำเหน็จชราภาพ ซึ่งผู้ประกันตนส่วนใหญ่มีความหวังในการได้เงินสะสมจำนวนหนึ่งไปใช้ในชีวิตวัยเกษียณ เมื่อความต้องการมีมากขึ้นแต่ความเท่าเทียมทางสถานะของบุคคลไม่เท่ากัน จึงเกิดเป็นปัญหาความเหลื่อมล้ำของความไม่เสมอภาคกันในทางกฎหมาย ซึ่งบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงกองทุนประกันสังคมของผู้ประกันตนภาคสมัครใจ ตามมาตรา 40 ซึ่งเป็นผู้ประกันตนที่ประกอบอาชีพอิสระ แต่มิได้รับสิทธิประโยชน์ในกรณีชราภาพครอบคลุมครบเหมือนอย่างเช่นผู้ประกันตนตามมาตรา 33 และมาตรา 39

วัตถุประสงค์ของผลการศึกษานี้ คือ (1) เพื่อให้เกิดแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขระบบเกี่ยวกับเงินบำเหน็จชราภาพของผู้ประกันตนกลุ่มนี้ให้ได้รับสิทธิประโยชน์ทดแทนในกรณีชราภาพเทียบเท่ากับผู้ประกันตนประเภทอื่น (2) เพื่อให้การจัดระบบประกันสังคมตามมาตรา 40 แก่ผู้ประกันตนได้รับเงินบำเหน็จชราภาพเพื่อช่วยแบ่งเบาให้แก่ผู้ประกันตนไว้ใช้ในยามที่ไม่สามารถทำงานได้แล้ว (3) เป็นการช่วยให้ผู้ประกันตนรู้จักวิธีการออมเงินทางอ้อมอีกวิธีการหนึ่ง และ (4) เพื่อก่อให้เกิดแนวทางในการขยายอายุเกษียณของผู้ประกันตนขึ้นใหม่ เป็นการยืดอายุของระบบประกันสังคมเพื่ออีกทั้งเกื้อหนุนรัฐให้มีการจัด สวัสดิการของผู้ประกันตนที่ประกอบอาชีพอิสระได้อย่างเหมาะสม

ระเบียบวิธีการวิจัย: ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ประกันตนที่ไม่ได้เป็นลูกจ้างหรือผู้ประกันตนตามมาตรา 40 ประกอบอาชีพอิสระเจ้าของกิจการผู้ประกอบการและแรงงานนอกระบบที่มีอายุ 15 ถึง 65 ปีแต่ได้แจ้งความประสงค์ขอเป็นผู้ประกันตน

เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย: ศึกษารายละเอียดเนื้อหาเกี่ยวกับประโยชน์ทดแทนของผู้ประกันตนจากหนังสือ เอกสาร วารสาร เว็บไซด์ ในด้านสวัสดิการต่างๆ ของกลุ่มอาชีพอิสระ วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยวิธีการรวบรวมสิทธิประโยชน์ของแรงงานนอกระบบในการวิเคราะห์ข้อมูล และนำแนวทางการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา โดยอาศัยข้อมูลจากประเด็นสิทธิของมนุษย์อันเกี่ยวกับสวัสดิการทางสังคม

ผลการวิจัย: ผู้ประกันตนแต่ละกลุ่มได้รับสิทธิประโยชน์ที่แตกต่างกันตามจำนวนเงินที่ส่งเข้าระบบประกันสังคม โดยในกลุ่มที่ 2 และ 3 จะเป็นกลุ่มที่ได้เงินบำเหน็จพร้อมผลตอบแทน (ดอกเบี้ย) คืนทั้งหมด เมื่อผู้ประกันตนมีอายุครบ 60 ปีบริบูรณ์ และแจ้งสิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตนหรือลาออก แต่ผู้ประกันตนในกลุ่มที่ 1 จะได้รับบำเหน็จผลตอบแทนใดๆ หลังจากสิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตน จึงทำให้เห็นถึงความเหลื่อมล้ำของกลุ่มอาชีพอิสระที่ส่งเงินเข้าระบบประกันสังคมที่แตกต่างกันเพียงเล็กน้อย

สรุปผล: ระบบประกันสังคมควรจัดให้ผู้ประกันตนตามมาตรา 40 ประเภทกลุ่มที่ 1 ควรได้รับค่าทดแทนหรือเงินบำเหน็จชราภาพด้วยเช่นเดียวกันกับกลุ่มผู้ประกันตนกลุ่มที่ 2 และ 3 โดยได้รับในอัตรา 50%ของจำนวนเงินที่จ่ายสมทบ เพื่อเป็นนำเงินเข้าสู่ระบบประกันสังคมได้เพิ่มขึ้น และสามารถออมเพิ่มได้ในจำนวนที่ไม่มากจนเกินไป ส่งผลให้ผู้ประกันตนมีเงินก้อนไว้สำหรับตนเองในอนาคต