รูปแบบและกลไกส่งเสริมการมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา โรงเรียนในถิ่นทุรกันดารบนพื้นที่สูงกรณีศึกษาโรงเรียนบ้านสบแม่รวม อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การศึกษารูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนในถิ่นทุรกันดารพื้นที่สูงกรณีศึกษาโรงเรียนบ้านสบแม่ร่วม อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบและกลไกในการส่งเสริมการมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาสำหรับโรงเรียนในถิ่นทุรกันดารห่างไกลบนพื้นที่สูงมีวิธีกระบวนการในการศึกษาโดยการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนามใช้เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสำรวจข้อมูลพื้นฐานของโรงเรียน การสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม และข้อมูลจากการศึกษางานวิจัยที่เกี่ยวข้องนำมาวิเคราะห์เนื้อหาสำคัญ (Content Analysis) โดยใช้โปรแกรม Atlas ti  ช่วยวิเคราะห์เพื่อตอบประเด็นคำถามการวิจัย การนำเสนอผลการวิจัยเป็นเอกสารเชิงพรรณนา (Descriptive Research)

ผลการวิจัย พบว่า รูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนบ้านสบแม่รวมประกอบด้วย 4 รูปแบบ คือ 1) รูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมจากภายในองค์กรตามสายงานบังคับบัญชา เป็นรูปแบบที่เกิดขึ้นตามโครงสร้างของอำนาจหน้าที่ขององค์กรตามลำดับชั้น 2) รูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมจากองค์กรภาครัฐ เป็นรูปแบบที่เกิดขึ้นตามโครงสร้างและอำนาจหน้าที่หน่วยงานภาครัฐของกระทรวงทบวงกรมต่าง ๆ โดยโรงเรียนเป็นกลไกสำคัญในการร้องขอรับการสนับสนุนตามความต้องการหรือภาวะความจำเป็นที่โรงเรียนเสนอ 3) รูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมจากภายนอก เป็นรูปแบบที่เกิดขึ้นตามความศรัทธา เจตนาและความประสงค์เพื่อสนับสนุนปัจจัยพื้นฐานการจัดการศึกษาและการพัฒนาคุณภาพการศึกษา ขององค์กรระดับสากล องค์กรระดับชาติ มูลนิธิ บริษัท สโมสรนักศึกษา บุคคลและอิสระชน และ 4) รูปแบบและกลไกการมีส่วนร่วมจากชุมชน เป็นรูปแบบที่เกิดขึ้นโดยกระบวนการภายในของโรงเรียน  เป็นรูปแบบที่โรงเรียนเป็นกลไกสำคัญผ่านคณะกรรมการสถานศึกษาของโรงเรียนในการนำชุมชนและพ่อแม่ผู้ปกครองนักเรียนมาร่วมมือเพื่อการแก้ปัญหาและพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนโดยมุ่งตรงไปที่ผลการเรียนรู้ที่จะเกิดขึ้นกับนักเรียนโดยผ่านการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น