การสืบทอดการเป็นหมอปี่ของชาวลาวโซ่ง อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี กรณีศึกษา : นายยน ห้อมล้อม

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัย เรื่อง การสืบทอดการเป็นหมอปี่ของชาวลาวโซ่ง อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรีกรณีศึกษา:นายยน ห้อมล้อม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการสืบทอดการเป็นหมอปี่ของชาวลาวโซ่ง อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี โดยศึกษาข้อมูลจากเอกสารและการลงพื้นที่ภาคสนามเพื่อเก็บข้อมูลต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องโดยเลือกนายยน ห้อมล้อม ซึ่งเป็นบุคคลที่ได้รับการยอมรับจากคนในสังคมชาวลาวโซ่ง โดยสืบทอดการเป็นหมอปี่ในช่วงที่เงื่อนไขและกฎเกณฑ์มีการเปลี่ยนแปลง อีกทั้งเป็นผู้ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในการทำพิธีเสน เป็นกรณีศึกษาและนำข้อมูลทั้งหมดมาวิเคราะห์และนำเสนอตามระเบียบวิธีวิจัย ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเรียนรู้ทางดนตรี ในแง่มุมของมานุษยวิทยา เนื่องจากปัจจุบันยังไม่มีการศึกษาในเรื่องการสืบทอดการเป็นหมอปี่ในมุมมองของมานุษยวิทยาทางดนตรี ดังนั้นคณะผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะทำการวิจัย เพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลและบันทึกไว้อย่างเป็นระบบ

          การศึกษากระบวนการสืบทอดการเป็นหมอปี่ของชาวลาวโซ่งพบว่า ในอดีตผู้ที่สามารถเป็นหมอปี่ได้จะต้องสืบทอดจากทางสายเลือดของหมอปี่ด้วยกันเท่านั้น ต้องเป็นผู้ที่มีความประพฤติดีเป็นที่ยอมรับของคนในสังคมชาวลาวโซ่ง ต้องมีความรู้ในขั้นตอนพิธีกรรม และเป็นผู้ที่สามารถเป่าปี่รวมไปถึงสามารถสร้างปี่ได้ จากการศึกษาภาคสนามพบว่า เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมในหลายด้าน ทั้งปัจจัยภายในของชาวลาวโซ่งเอง และการเปลี่ยนแปลงทางด้านปัจจัยภายนอกสังคม ทำให้การเป็นหมอปี่ของชาวลาวโซ่งในปัจจุบันกำลังประสบปัญหาในเรื่องของการขาดผู้สืบทอด โดยเฉพาะเงื่อนไขเรื่องของการสืบทอดทางสายเลือด ซึ่งเป็นเงื่อนไขที่ปิดกั้นไม่ให้ผู้อื่นที่ไม่ได้สืบทอดทางสายเลือดสามารถเป็นหมอปี่ได้ อย่างไรก็ตามในปัจจุบันได้มีการคลี่คลายเงื่อนไขดังกล่าว คือให้ผู้ที่ไม่ได้สืบทอดทางสายเลือดแต่มีความรู้ความสามารถตรงตามคุณสมบัติอื่น ๆ สามารถสืบทอดการเป็นหมอปี่ของชาวลาวโซ่ง