นาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรง ราชภัฏรฤก

ผู้แต่ง

  • ธีรตา นุ่มเจริญ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
  • ประจักษ์ ไม้เจริญ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
  • สมชาย พูลพิพัฒน์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
  • รินทร์ลภัส ชินวุฒิกุลกาญจน์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร

คำสำคัญ:

นาฏยสร้างสรรค์, ระบำเบิกโรง, มหาวิทยาลัยราชภัฏ

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

          นาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรง ราชภัฏรฤก มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษารูปแบบและองค์ประกอบของการแสดงระบำเบิกโรงและเพื่อสร้างสรรค์การแสดงนาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรง ราชภัฏรฤก ใช้วิธีการสร้างสรรค์ด้วยวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative  Research)  โดยการเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร ได้แก่ แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม การวิพากษ์จากผู้ทรงคุณวุฒิ และวิธีวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) จากแบบสอบถามความคิดเห็นของอาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏจำนวน 13 คน และนำไปจัดการแสดงเผยแพร่เพื่อสำรวจความคิดเห็นของผู้ชมการแสดง จำนวน 400 คน

          ผลการวิจัยพบว่านาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรง ราชภัฏรฤก เป็นการแสดงเบิกโรง ที่มีรูปแบบเป็นการแสดงระบำก่อนการแสดงอื่นๆ หรือสามารถแยกเป็นการแสดงเฉพาะได้ และผลของการสร้างสรรค์ 5 ด้าน ได้แก่ ด้านที่มาของการแสดง เป็นการแสดงเพื่อรำลึกในพระมหากรุณาของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) ในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงพระราชทานนาม "ราชภัฏ” และพระราชทานตราพระราชลัญจกรซึ่งเป็นตราประจำรัชกาลที่ 9 เป็นตราประจำมหาวิทยาลัย ผู้เชี่ยวชาญให้ความเห็นว่าที่มาของการแสดง แนวคิดในการสร้างสรรค์มีความน่าสนใจเป็นมีความจำเป็นในการสร้างสรรค์การแสดงเป็นอัตลักษณ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏ ด้านดนตรีเพลงและบทร้องประกอบเพลงที่ใช้ประกอบการแสดงมีความสอดคล้องกับแนวคิดในการสร้างสรรค์การแสดงและสอดคล้องกับอารมณ์ของเพลงที่แสดงถึงความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหภูมิพลอดุลยเดชบรมนาถบพิตร ส่วนบทร้องมีความครอบคลุมความหมายของตราพระราชลัญจกรและสีประจำมหาวิทยาลัยราชภัฏ ด้านเครื่องแต่งกายได้แนวคิดและแรงบันดาลใจมาจากการแต่งกายแบบพราหมณ์ซึ่งเป็นตัวแทนของผู้มีศีลและการศึกษา มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับความหมายของแนวคิดในการแสดง แต่อาจจะเพิ่มสัญลักษณ์ให้มีความชัดเจนเพิ่มมากขึ้น ด้านนักแสดง ผู้แสดงเป็นตัวพระและตัวนางจำนวน 5 คู่ ด้านการสร้างสรรค์การแสดงในภาพรวมมีความสอดคล้องเป็นไปตามหลักนาฏศิลป์ไทย มีลักษณะกึ่งระบำมาตรฐาน ซึ่งหลีกเลี่ยงการแต่งกายแบบยืนเครื่อง ทำให้การแสดงน่าสนใจ เหมาะสมพอดีกับความหมายที่ระบุในบทร้อง และสามารถเพิ่มเติมนักแสดงได้ตามจำนวนของสี คือ 5 คนโดยเพิ่มสีละเท่าๆกันใช้ท่ารำหลัก ท่าเชื่อม จากท่านาฏยศัพท์ เพื่อตีบทแสดงความหมายจากบทร้อง ผลจากการ วิพากษ์โดยผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน พบว่า นาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรง ราชภัฏรฤก มีท่ารำและบทร้องสอดคล้องกับเนื้อหาความเป็นมาของมหาวิทยาลัยราชภัฏและการสร้างสรรค์สามารถสื่อสามารถได้อย่างชัดเจน เครื่องแต่งการมีความเหมาะสม ส่วนด้านการเก็บข้อมูลจากอาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏจากกลุ่มตัวอย่าง 13 คน พบว่า ความคิดเห็นของอาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏ  ต่อการแสดงนาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรงราชภัฏรฤกในภาพรวม มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด (=4.40, S.D= 0.70) และผลการประเมินความพึงพอใจจากผู้ชมการแสดงจำนวน 400 คน พบว่า ผลการประเมินความคิดเห็นของผู้ชมต่อการแสดงนาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรง ราชภัฏรฤก ในภาพรวม มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด (  =4.39, S.D= 0.89)

เอกสารอ้างอิง

ฉันทนา เอี่ยมสกุล. (2549). ตามรอยครูสู่ “ฉุยฉายยูงทอง”. ใน ศิลปกรรมสาร, 2 (1), 7-16, สืบค้น 9 กันยายน 2561, จาก http://www.fineart.tu.ac.th/index.php/th/ fa-journal-2-1/
168-journal-y2-1-2
ณรงค์ฤทธิ์ เชาว์กรรม. (2557). ละครเบิกโรง เรื่องดึกดำบรรพ์พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ชุด พระคเณศร์เสียงา: คุณธรรม จริยธรรมและค่านิยม (วิทยานิพนธ์
ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธรากร จันทนะสาโร. (ม.ป.ป.). นาฏยประดิษฐ์. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. 151-158, สืบค้น 9 กันยายน 2561 จาก
http://human. bsru.ac.th/ejournal/index.php
ธีรตา นุ่มเจริญ. (ผู้ถ่ายภาพ). (2561). การแต่งกายของนักแสดงแต่ละสี [ภาพถ่าย]. กรุงเทพฯ: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร
----------. (2561). การแต่งกายตัวพระ [ภาพถ่าย]. กรุงเทพฯ: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร.
----------. (2561). การแต่งกายตัวนาง [ภาพถ่าย]. กรุงเทพฯ: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร.
----------. (2561). ท่าขอเดชะ [ภาพถ่าย]. กรุงเทพฯ: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร.
ประเสริฐ สันติพงษ์. (2545). กระบวนท่ารำของรามสูรในการแสดงเบิกโรงละครใน.(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2018-12-24

รูปแบบการอ้างอิง

นุ่มเจริญ ธ., ไม้เจริญ ป., พูลพิพัฒน์ ส., & ชินวุฒิกุลกาญจน์ ร. (2018). นาฏยสร้างสรรค์ ระบำเบิกโรง ราชภัฏรฤก. วารสารเทคโนโลยีสารสนเทศและนวัตกรรม, 17(2), 85–96. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/oarit/article/view/166768

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย