ข่าวสืบสวนไทยกับการอยู่รอดในยุควารสารศาสตร์ดิจิทัล

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงแนวทางการสนับสนุน ส่งเสริม และแก้ไขปัญหาอุปสรรคที่มีต่อการผลิตและการนำเสนอข่าวเชิงสืบสวนซึ่งกล่าวได้ว่ากำลังประสบกับภาวะลำบากอันเนื่องมาจากการลดลงของจำนวนการผลิตและความนิยมในการบริโภค โดยใช้วิธีการสัมภาษณ์แบบกึ่งมีโครงสร้างเพื่อเก็บข้อมูลกับกลุ่มนักข่าว ผู้บริหารองค์กรข่าว และผู้เกี่ยวข้องกลุ่มต่าง ๆ ตลอดจนผู้ผลิตข่าวทางเฟซบุ๊ก จำนวนรวมทั้งสิ้น 38 คน
ผลการวิจัยพบว่า การได้รับงบประมาณสนับสนุนการทำข่าวเชิงสืบสวนจากหน่วยงานภาครัฐและเอกชนในรูปแบบการจัดทำโครงการผลิตข่าว หรือการจัดตั้งกองทุนอิสระเพื่อสนับสนุนงบประมาณการทำข่าวเชิงสืบสวนเป็นการเฉพาะ ตลอดจนการเปิดเผยข้อมูลของหน่วยงานรัฐโดยไม่มีการปิดกั้น และการปรับปรุงระบบการเปิดเผยข้อมูลภาครัฐให้มีประสิทธิภาพ เป็นแนวทางที่ผู้เกี่ยวข้องกับข่าวเชิงสืบสวนทุกกลุ่มเห็นตรงกันว่าเป็นแนวทางที่จะช่วยเยียวยา และเอื้อให้ข่าวสืบสวนยังคงอยู่รอดได้ในสภาวะที่ประชาชนมีทางเลือกมากมายในการบริโภคข่าวสาร อีกทั้งยังมีเทคโนโลยีดิจิทัลที่อำนวยให้การผลิตและนำเสนอข่าวสารเป็นไปโดยง่าย แต่อย่างไรก็ตาม แนวทางดังกล่าวผู้วิจัยกลับมองว่าเป็นไปได้ยากในทางปฏิบัติเนื่องจากข่าวเชิงสืบสวนเป็นข่าวที่มีมิติเกี่ยวกับการตรวจสอบปัญหาการทุจริตคอร์รัปชันของหน่วยงานราชการและผู้มีอำนาจในสังคมไทย