การปกครองท้องถิ่นไทยในยุครวมศูนย์อำนาจ

ผู้แต่ง

  • อภิญญา ฉัตรช่อฟ้า มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระปลัดสมนึก ธีรปญโญ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • บวร ขมชุณศรี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การปกครองท้องถิ่นไทย, รวมศูนย์อำนาจ

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นการวิเคราะห์ถึงลักษณะการปกครองท้องถิ่นในยุครวมศูนย์ที่เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 คือ สุขาภิบาลกรุงเทพมหานครและที่อื่นๆ ยังไม่ใช่องค์กรปกครองท้องถิ่นตามหลักการกระจายอำนาจในทางทฤษฎีเพราะอำนาจในการดำเนินการทั้งหมดเป็นอำนาจของราชการทั้งสิ้น ในขณะที่สุขาภิบาลท่าฉลอมมีลักษณะบางประการเท่านั้นที่สอดคล้องกับหลักการปกครองท้องถิ่น  แต่ภาพรวมของสุขาภิบาลท่าฉลอมก็ยังอยู่ในอำนาจของข้าหลวงเทศาภิบาลเป็นสำคัญ แม้จะมีตัวแทนของประชาชนในท้องถิ่นเป็นกรรมการอยู่บ้างแต่อำนาจในการบริหารอยู่ที่คณะกรรมการบริหารซึ่งเป็นกำนันผู้ใหญ่บ้านที่อยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของราชการอย่างเคร่งครัด ในขณะที่ราษฎรในเขตสุขาภิบาลท่าฉลอมเองก็ยังไม่มีความรู้ที่เพียงพอเกี่ยวกับภารกิจของการสุขาภิบาลท่าฉลอมและยังไม่ประสบการณ์ในการปกครองท้องถิ่นของตนเอง.

References

กระทรวงมหาดไทย. (2513). ประมวลพระราชหัตถเลขา รัชกาลที่ 5 เกี่ยวกับภารกิจของกระทรวงมหาดไทย. พระนคร: โรงพิมพ์ส่วนท้องถิ่น.

จักรกฤษณ์ นรนิติผดุงการ. (2527). สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพกับกระทรวงมหาดไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.

ตระกูล มีชัย และจุมพล หนิมพานิช. (2545). รายงานการศึกษาประเมินความก้าวหน้าของการกระจายอำนาจในประเทศไทย ส่วนแรก: ผลการสำรวจสถานภาพและพัฒนาการการกระจายอำนาจและการปกครองท้องถิ่นในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.

ประหยัด หงษ์ทองคำ และพรศักดิ์ ผ่องแผ้ว. (2529). ปัญหาและแนวทางปรับปรุงประสิทธิภาพของการบริหารเทศบาลไทย. กรุงเทพฯ: คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระราชบัญญัติลักษณะการปกครองท้องที่ เรื่อง พระราชบัญญัติลักษณะการปกครองท้องที่ ร.ศ.116 (2440, 30 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 14 แผ่นที่ 9หน้า 517.

พระราชกำหนดสุขาภิบาลกรุงเทพ เรื่อง พระราชกำหนดสุขาภิบาลกรุงเทพฯ รัตนโกสินทร์ ศก 116 (2440, 21 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 14 ตอน 34 หน้า 517.

โอฬาร ถิ่นบางเตียว. (2561). ตำราประวัติศาสตร์การปกครองท้องถิ่นไทย. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-06-02

How to Cite

ฉัตรช่อฟ้า อ., ธีรปญโญ พ. ., & ขมชุณศรี บ. . (2022). การปกครองท้องถิ่นไทยในยุครวมศูนย์อำนาจ. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 11(3), 422–435. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jssr/article/view/257913