การบูรณาการกระบวนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทตามหลักพุทธสันติวิธี: ศึกษากรณีการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทด้านประกันภัยของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย

Main Article Content

พิชัย โชติชัยพร
อดุลย์ ขันทอง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหา บริบท ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนากระบวนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทด้านประกันภัยของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) 2) เพื่อศึกษาหลักธรรมและหลักพุทธสันติวิธีที่ส่งเสริมการพัฒนากระบวนการไกล่เกลี่ยในการปฏิบัติหน้าที่ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทด้านประกันภัย 3) เพื่อบูรณาการกระบวนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทตามหลักพุทธสันติวิธีของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพโดยการศึกษาเอกสารและเชิงปฏิบัติการ ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ไกล่เกลี่ยของสำนักงาน คปภ. จำนวน 20 คน การประชุมกลุ่มย่อยจำนวน 7 คน โดยนำข้อมูลมาวิเคราะห์เนื้อหา และนำเสนอเชิงพรรณา


ผลการศึกษาพบว่า 1. สภาพปัญหาบริบทข้อพิพาทด้านประกันเกิดจากความขัดแย้งไม่ลงรอยกันระหว่างผู้ร้องเรียนกับบริษัทประกันภัยในด้านของผลประโยชน์หรือค่าสินไหมทดแทนที่มีความขัดแย้งกันในเรื่องของจำนวนเงินเป็นสำคัญ เมื่อได้มีการเจรจาไกล่เกลี่ยกันข้อพิพาทก็สามารถยุติลงได้และปัจจุบันผู้ไกล่เกลี่ยยึดกระบวนการขั้นตอนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทตามแนวทางของตะวันตก 2. หลักพุทธสันติวิธีเป็นวิธีการอย่างหนึ่งซึ่งพระพุทธเจ้าใช้เป็นเครื่องมือในการระงับข้อขัดแย้งได้อย่างสงบและปราศจากความรุนแรงและหลักอริยสัจสี่เป็นหลักธรรมที่ส่งเสริมการพัฒนากระบวนการไกล่เกลี่ยได้อย่างครอบคลุมและเป็นระบบ 3. เมื่อนำหลักธรรมตามแนวทางของพุทธสันติวิธีมาประยุกต์ใช้กับกระบวนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทด้านประกันภัยด้วยการบูรณาการสร้างขั้นตอนกระบวนการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทที่สอดรับกับสภาพปัญหาของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย ได้ 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การเตรียมการไกล่เกลี่ย (รู้ปัญหา รู้ทุกข์) 2) เปิดประชุมไกล่เกลี่ย (มีสติ ใช้ทางสายกลาง) 3) เจรจาค้นหาทางเลือกร่วมกัน (ใช้ปัญญา คิดถูกวิธี ไม่มีอคติ) 4) เจรจาเลือกทางออกที่เหมาะสม (เจรจาถูกวิธี มีความมุ่งมั่น) 5) สรุปผลการไกล่เกลี่ย (สร้างสันติภาพ เกิดสันติ มีความสงบระงับ) ผลปรากฎว่าการเจรจาไกล่เกลี่ยข้อพิพาทด้านประกันภัยของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัยสามารถยุติลงได้ทั้งภายในและภายนอกด้วยสันติวิธี

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Montree S. (2022). What is Dispute Mediation? [Online], Retrieved September 25, 2022, from http://recc.erc.or.th/Documents/Mediation.PDF

Office of Insurance Commission (2022) "Dispute Mediation Center, Office of the OIC". Retrieved September 25, 2022, from https://www.oic.or.th/en/education/laws/dispute-resolution-center

Office of Insurance Commission (2022) "Meaning of Insurance". Retrieved September 25, 2022, from https://www.oic.or.th/th/education/insurance/about/meaning

Office of Insurance Commission. (2022). Service Satisfaction Survey Report of Office of Insurance Commission. Retrieved October 19, 2022, from https://www.oic.or.th/sites/default/files/raayngaanphlkaarsamrwcchkhwaamphuengphaicch_pii_64.pdf

Office of Insurance Commission. (2022). Training Program for Registered Experts (Third Party) to Act as an Insurance Dispute Mediator, Class 2. Retrieved October 19, 2022, from https://www.oic.or.th/th/consumer/news/releases/88482

Phra Brahmagunabhorn (P.A. Payutto). (2008). Dictionary of Buddhism. (17th ed). Ayutthaya: MCU Press.

Phra Maha Hansa Thammahaso (Nithibunyakorn). (2006). “Conflict Management Models by Buddhist Peaceful Means: The Mae Ta Chang River Basin Case Chiang Mai Province”. (Doctoral Dissertation). Mahachulalongkornrajavidyalaya University. Ayutthaya.

Phra Maha Hansa Thammaso. (2011). Buddhist Peaceful Means: Integrating Conflict Management Principles and Tools. Bangkok: 21st Century Company Limited.

Somdej Phra Buddhakosachan (P.A. Payutto). (2021). Buddhadhamma Extended Edition. (56th ed.). Bangkok: Sahadhammika Company Limited.

Somdet Phra Buddhaghosacariya (P. A. Payutto). (2022). Principles of Education in Buddhism. Retrieved October 19, 2022, from https://www.watnyanaves.net/en/book-reading/467/6?fbclid=IwAR3PB6m2FCwnwQ1h8%20OXPAfbEowZDA4gjgfLuDrkc7gL1lol2CoxzhJGdccQ

Srito, Ch. (2020). Perception of the Four Noble Truths in Buddhism. Buddhism in Mekong Region Journal, 3(2), 61-69.

The Government Gazette. (2007). Insurance Commission Act, B.E. 2550. Volume 124, Part 49, Date 31st August B.E. 2550.

______. (2016). Regulations of Office of Insurance Commission on Mediation on Insurance. Vol. 133, Part 57, Date 7th March B.E. 2559.