พุทธธรรม: บทบาทหน้าที่ผู้ไกล่เกลี่ยเชิงพุทธ

Main Article Content

วิพัฒน์ พัฒนสิน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสะท้อนหลักธรรมะที่เอื้อต่อการทำหน้าที่ผู้ไกล่เกลี่ย โดยศึกษาจากคัมภีร์ เอกสาร และมุมมองนักวิชการทางพระพุทธศาสนา ที่เกี่ยวข้องกับหลักการแนวคิดทฤษฎี และกระบวนการวิธีการของการไกล่เกลี่ย เพื่อวิเคราะห์และนำเสนอชี้ให้เห็นแนวทาง วิถีปฏิบัติที่เป็นอัตลักษณ์และสอดคล้องกับหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ซึ่งพบว่า ปัจจุบันนี้หลักการแนวคิดระบบการไกล่เกลี่ย
ถูกนำมาใช้ในสังคมไทยอย่างแพร่หลาย โดยอาศัยผู้ไกล่เกลี่ยซึ่งเป็นคนกลางมีบทบาททำหน้าที่คอยช่วยเหลือในการไกล่เกลี่ยเพื่อประนีประนอมยอมความของคู่ขัดแย้งที่มีเสรีภาพและยินยอมสมัครใจ ทำให้กระบวนการยุติธรรมลดค่าใช้จ่าย ลดคดี ประหยัดเวลา และยังรักษาหรือรื้อฟื้นความสัมพันธ์ของคู่กรณีไว้ได้ บทบาทหน้าที่ผู้ไกล่เกลี่ยจะต้องมีความอิสระ ไม่มีอำนาจชี้ขาดบังคับ บทบาทผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยต้องมีความเป็นกลาง
มีทัศนคติเชิงบวก มีพฤติกรรมน่าเคารพเชื่อถือ รักษาความลับ เป็นต้น ในมุมมองพระพุทธศาสนาการทำหน้าที่เป็นผู้ไกล่เกลี่ย ต้องมุ่งให้คู่ขัดแย้งรู้จักควบคุมอารมณ์ ลดละอกุศลมูลให้เบาบางลง กระตุ้นสร้างให้เกิดการ
ฉุกคิดด้วยเหตุด้วยผล การจะกระทำได้ดังกล่าว ต้องมีองค์ประกอบหลักธรรมะ คือ หลักการ 1: สติ การรู้ตัว ใคร่ครวญ ระม้ดระวัง สุขุม,  องค์ประกอบ 4: กายภาวนา ศีลภาวนา จิตภาวนา และปัญญาภาวนา, วิธีการ 29: ธรรมดัชนีที่เป็นหัวข้อธรรมะปลีกย่อย เมื่อเอาธรรมะไปทำหรือปฏิบัติ ย่อมเกิดบทบาทหน้าที่ในแนวทางวิถีเพื่อการเป็นผู้ไกล่เกลี่ยวิถีพุทธที่มีความสมบูรณ์และมีประสิทธิภาพรอบด้าน

Article Details

บท
บทความวิชาการ

References

Chokkae, S. (2013). Mediation of Disputes according to Dharma Principles in Buddhism. Cited in Alternative Dispute Resolution Center. Dispute Resolution Office, Office of the Court of Justice. Principles of Religion and Dispute Mediation, Version 1.2. Bangkok: Active Print Company Limited.

Dispute Resolution Office, Office of the Court of Justice. (2004). Dispute Resolution Manual for People. Bangkok: Jirarat Printing.

Dispute Resolution Office, Office of the Court of Justice. (2004). Mediator Advice Book. Bangkok: The Court of Justice.

Dispute Resolution Office, Office of the Court of Justice. (2007). Mediation by Mediators Course Training Documents for the Train the Trainer. Bangkok: Office of the Court of Justice.

Dispute Resolution Promotion Division, Rights and Liberties Protection Department, Ministry of Justice. (2020). Knowledge Guide of Dispute Resolution. Nonthaburi: Goodluxe and Jane Co., Ltd.

Knowledge Center of Alternative Dispute Resolution, Dispute Resolution Office, Office of the Court of Justice. (2007). Management of Mediation System in Court. Bangkok: Thana Press Co., Ltd.

Kongsamut, P.. (2022). Live with love. Retrieved May 3, 2022, from https://84000.org/tipitaka /book/bookpn07.html

Mahachulalongkornrajavidyalaya University. (1996). Thai Tripitakas. Bangkok: MCU Press.

Permpool, S. (2014). The Model of the Buddhist Inegrated Mediation: The Alterantive Dispute Resolution office of the judiciary. (Doctoral Dissertation). Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya University, Ayutthaya.

Phabmeechai, B.S. (2004). The Proceedings of Conciliation: Comparative Study between Thai Law and Lao P.D.R. law. (Master's Thesis). Thammasat University, Bangkok.

Phisutthiphan, C. (1975). Methods for Dispute Resolution by the Peace of the United

Nations. (Master's Thesis). Thammasat University. Bangkok.

Phra Dhampiṭaka (P.A.Payutto). (2003). Dissolving Conflict. Bangkok: Sahathhamik Co., Ltd.

Phra Dhampiṭaka (P.A.Payutto). (1999). Look at World Peace through the Background of Globalization Civilization. Bangkok: Sahathhammak Co., Ltd.

Thapwong, C. (2007). Mediation of Disputes in Court. In Conflict Management and Dispute Resolution, Introduction to Dispute Resolution. Dispute Resolution Office, Office of the Court of Justice. Bangkok: Thana Press Co., Ltd.

Thapwong, C. (1996). Differences in the role of Judge and Mediator. In Civil Disput Resolution

by Mediating Disputes in order to Cause a Compromise in Court. M.P.: m.p.

The Government officer Development Institute for Judiciary of the Court of Justice. Problem of Conflict for Mediation and Conciliation in Court of First Instance. Documents for Academic Seminars for Mediation. N.P.: n.p., n.d.

The Royal Academy. (2005). Dictionary of the Royal Academy 2011. Bangkok: Nanmeebooks Publication.

Tiansongjai, C. (2007). Mediator Negotiations in Theravada Buddhism Study : The Case of Conflict among Kosambi Monks. (Doctoral Thematic Paper). Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya University, Ayutthaya.

Wannalu, S. (2006). The Application of Doctrines of the Sublime State of Conduct to Settle Disputes on Criminal Cases : A Case Study of Yasothon Court. (Master's Thematic Paper). Graduate School: Mahamakut Buddhist University, Nakhon Pathom.

Wasi, P. (2002). Peace Means and Human Rights. Bangkok: National Human Rights Office.

Yuprasert, P. (2005). Collection of Articles on Mediation and Conciliation. N.P.: n.p.