คุณค่าและความสำคัญของบทบาทบวรต่อการพัฒนาศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน: ศึกษากรณี ศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน ตำบลสวาย อำเภอปรางค์กู่ จังหวัดศรีสะเกษ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทบวรประวัติและพัฒนาการของศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนตำบลสวาย 2) เพื่อศึกษาคุณค่าและความสำคัญของบวรต่อการพัฒนาศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนตำบลสวาย 3) เพื่อวิเคราะห์บทบาทของบวรต่อการพัฒนาศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนตำบลสวาย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสารและการวิจัยเชิงทดลอง มีการสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ กลุ่มพระสงฆ์ กลุ่มผู้นำชุมชนและผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 17 ท่าน วิเคราะห์และนำเสนอผลวิจัยเชิงพรรณนา

            ผลการวิจัยพบว่า 1) ตําบลสวาย มี 10 หมู่บ้าน มีประชากรทั้งสิ้น 4,076 คน จากต่างชาติพันธุ์ เพื่อให้เกิดความสามัคคีในชุมชนจึงจัดให้ประชาชนมีส่วนร่วมกับศูนย์ไกล่เกลี่ย โดยการมีบวร คือ บ้าน วัด เรียน ให้มีส่วนร่วมในการพัฒนาการศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนตำบลสวาย  2) ความสำคัญของบวรคือช่วยให้สังคมสงบสุขเพราะว่าประชาชนส่วนใหญ่จะเชื่อพระและครู ถือว่าเป็นสิ่งที่ดี ที่มีการพัฒนาศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทประชาชนตำบลสวาย 3. บทบาทของบวร มีส่วนสำคัญในการช่วยเหลือการพัฒนาศูนย์ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชนตำบลสวายสร้างความสามัคคีในชุมชน โดยช่วยป้องกันและแก้ไขปัญหาความขัดแย้งต่างๆ ได้แก่ ความขัดแย้งด้านข้อเท็จจริง หรือข้อมูล ความขัดแย้งด้านผลประโยชน์ หรือความต้องการ ความขัดแย้งด้านความสัมพันธ์ ความขัดแย้งด้านคุณค่า หรือค่านิยม และความขัดแย้งด้านโครงสร้าง โดยมีการบูรณาการพุทธสันติวิธีเพื่อพัฒนารูปแบบการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทภาคประชาชน แต่ก็ยังมีปัญหาและอุปสรรค  คือประชาชน ส่วนใหญ่ยังเห็นว่าในการจัดการกับปัญหาความขัดแย้งที่เกิดขึ้นในชุมชนควรใช้การไกล่เกลี่ยข้อพิพาทโดยประชาชนกันเอง