คุณค่าวรรณกรรมพุทธประวัติต่อการสร้างสรรค์จิตรกรรมล้านนา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์คุณค่าของวรรณกรรมพุทธประวัติที่มีต่องานพุทธศิลป์ โดยผู้วิจัยได้ตรวจสอบภาพจิตรกรรมฝาผนังด้านหลังพระประธานในวิหารวัดหลวงราชสัณฐาน จังหวัดพะเยา ที่ปรากฏภาพหญิงชรา 3 คน แสดงกิริยาเดินสวนทางกับกองทัพพระยามารที่เข้ารุกรานพระพุทธเจ้าในเหตุการณ์มารผจญจากวรรณกรรมพุทธประวัติ 8 เล่ม ผลการวิจัยพบว่า ภาพหญิงชราทั้ง 3 หมายถึง ธิดามาร ตามเนื้อหาในวรรณกรรมพุทธประวัติเรื่องสัมภารวิบาก
Article Details
- ข้อความรู้ใดๆ ตลอดจนข้อคิดเห็นใดๆ เป็นของผู้เขียนแต่ละท่านโดยเฉพาะ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร และกองบรรณาธิการวารสารมนุษยศาสตร์ฯ ไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วย
- บทความใดๆ ที่ตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมนุษยศาสตร์ หากต้องการตีพิมพ์ซ้ำต้องได้รับอนุญาตก่อน
References
ก่องแก้ว วีระประจักษ์และคณะ (แปล). (2530). ชินมหานิทาน เล่ม 2. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร.
คณะกรรมการวัดหลวงราชสัณฐานประวัติ. (2554). วัดหลวงราชสัณฐานและตำราโหราศาสตร์. พะเยา: วัดหลวงราชสัณฐาน.
ติชนัท ฮันท์. คือเมฆสีขาวทางก้าวเก่าแก่. (รสนา โตสิตระกูล และสันติสุข โสภณสิริ, แปล). (2549). กรุงเทพฯ : มูลนิธิโกมลคีมทอง.
ธัญญา สังขพันธานนท์. (2559). แว่นวรรณคดี ทฤษฎีร่วมสมัย. ปทุมธานี: นาคร.
บำเพ็ญ ระวิน. (2532). ปฐมสมโพธิฉบับล้านนา. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (2556). กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ. (2513). ปทานุกรม บาลี ไทย อังกฤษ สันสกฤต. กรุงเทพฯ: ศิวพร.
พระธรรมมหาวีรานุวัตร (แปล). (2505). สัมภารวิบาก. กรุงเทพฯ : ส.ธรรมภักดี.
พระมหาสมบูรณ์ วุทฺฒิกโร. (2560). วรรณกรรมพระพุทธศาสนาในสังคมยุคใหม่. ค้นเมื่อ 12 ธันวาคม 2560 จาก www.mcu.ac.th/site/thesiscontent.
พิเศษ เจียจันทร์พงษ์. (2545). หาพระหาเจ้า. กรุงเทพฯ: มติชน.
ภัทรุตม์ สายะเสวี. (2527). จิตรกรรมฝาผนังวิหารวัดหลวงราชสัณฐาน. วารสารศิลปากร, 17-26.
แสง มนวิทูร (แปล). (2512). ลลิตวิสตระ. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร.
วุดวิด ร็อกฮิล. (2510). พุทธประวัติฝ่ายมหายานในธิเบต. (ราชบัณฑิตยสภา, แปล). กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส. (2540). ปฐมสมโพธิกถา. กรุงเทพฯ: กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2539). สารานุกรมพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: มหามกุฎราชวิทยาลัย.
__________. (2541). พุทธประวัติ. กรุงเทพฯ: มหามกุฎราชวิทยาลัย.
สุภาพรรณ ณ บางช้าง. (2526). ประวัติวรรณคดีบาลีในอินเดียและลังกา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์.
__________ . (2533). วิวัฒนาการวรรณคดีบาลีสายพระสุตตันตปิฎกที่แต่งในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุรพล ดำริห์กุล. (2527). กรณีตัวอย่างการพังทลายของวิหารวัดหลวงราชสัณฐาน พะเยา. วารสารศิลปากร, 26-36.
สุภัทรดิศ ดิศกุล. (2545). ศิลปะอินเดีย. กรุงเทพฯ: คุรุสภา.
อัศวโฆษ. (2547). มหากาพย์พุทธจริต. (สำเนียง เลื่อมใส, แปล). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
เอ็ควิน อาร์โนลด์. (2542). ประทีปแห่งทวีปอาเซีย (เจ้าศักดิ์ประเสริฐ นครจำปาศักดิ์, แปล). กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.